Από Ιβο βαν Χόβε μέχρι Μαξ Ρίχτερ και Πάτι Σμιθ

Ενα από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου θεάτρου, ο Βέλγος σκηνοθέτης Ιβο βαν Χόβε, θα είναι κοντά μας φέτος το καλοκαίρι, προσκεκλημένος από το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, αυτή την φορά στην Πειραιώς 260 (16-18/6) στην επετειακή παράσταση της Κομεντί Φρανσέζ για τα 400 χρόνια από τη γέννηση του Μολιέρου αμέσως μετά την παρισινή πρεμιέρα της.

Αναμένεται έτσι με ανυπομονησία το έργο «Ταρτούφος ή Ο υποκριτής» σε μια σπάνια εκδοχή του, αφού βασίζεται στο ανέκδοτο κείμενο του Ταρτούφου που είχε απαγορευτεί καθώς η μεγαλειώδης κωμωδία, ο τίτλος της οποίας έκτοτε έγινε συνώνυμο της υποκρισίας, είχε θορυβήσει σφοδρά όταν πρωτοανέβηκε.

Μπορεί να απουσιάζουν πολλά από τα θεατρικά ονόματα στα οποία μας είχε συνηθίσει το φεστιβάλ, ωστόσο το πρόγραμμα που παρουσίασε χθες η καλλιτεχνική διευθύντριά του Κατερίνα Ευαγγελάτου είναι πλούσιο σε διεθνείς προσωπικότητες του μουσικού ρεπερτορίου αλλά και σε πρωτότυπες παραστάσεις χορού και αρχαίου δράματος.

Με την κορυφαία γυναικεία μορφή από την αρχαία ελληνική γραμματεία, την Αντιγόνη, να αποτελεί το επίκεντρο αναστοχασμού της φετινής διοργάνωσης ως η διάδοχος του Προμηθέα στη διεύρυνση της ανθρώπινης ελευθερίας, η γυναίκα που αρθρώνει τον δικό της λόγο απέναντι στον κυρίαρχο αντρικό και τη ζωντανή ταφή της ως σπορά του μέλλοντός μας, ο στοχασμός γύρω από τη μορφή της (Antigonisms) πλαισιώνεται με δύο παραστάσεις και σειρά συζητήσεων με τη συμμετοχή προσκεκλημένων από όλο το φάσμα των Γραμμάτων και των Τεχνών.

Ηρώδειο

Πολυαναμενόμενη η εναρκτήρια παράσταση στο Ηρώδειο: δεν είναι άλλη από την πρεμιέρα του αριστουργηματικού «Ριγολέττο» του Τζουζέπε Βέρντι, που είχε αναβληθεί δύο φορές λόγω πανδημίας, και θα παρουσιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία της καλλιτεχνικής διευθύντριας του ΦΑΕ, Κατερίνας Ευαγγελάτου (2, 5, 8, 11 Ιουνίου).

Στις σπουδαίες εμφανίσεις στο Ρωμαϊκό Ωδείο συγκαταλέγεται η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου, υπό τον περίφημο αρχιμουσικό Μιουνγκ Χουν Τσουνγκ (26 Ιουνίου), καθώς και η επιστροφή του παγκοσμίου φήμης Ελληνα βιολονίστα Λεωνίδα Καβάκου (6 Ιουλίου).

Στις μεγάλες αφίξεις του φετινού φεστιβάλ στο πεδίο της σύγχρονης μουσικής συγκαταλέγεται η εμφάνιση για πρώτη φορά στο Ηρώδειο ενός από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους συνθέτες της τελευταίας 20ετίας, του Μαξ Ρίχτερ (29/6).

Ανάμεσα στις 20 συναυλίες που θα φιλοξενηθούν στο Ρωμαϊκό Ωδείο περιλαμβάνονται αυτή της ιέρειας του ροκ Πάτι Σμιθ (25 Ιουνίου), όπως και η επιστροφή της Λόρι Αντερσον (10/7), ενώ ζωντανές εμφανίσεις έχουν προγραμματίσει ακόμη και οι Γιαν Γκαρμπάρεκ (22/6), Ιμπραήμ Μααλούφ (28/6), Ντάιαν Κραλ (30 Ιουνίου) και Τζεφ Μίλς (12/7).

Επίδαυρος

Στην Επίδαυρο αναμένονται με ενδιαφέρον οι διεθνείς συμπαραγωγές και παγκόσμιες πρεμιέρες των έργων «Αλκηστη» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιόχαν Σίμονς από τη Schauspielhaus Bochum (1 & 2 Ιουλίου) και «Αγαμέμνων» του Αισχύλου από το Residenztheater σε σκηνοθεσία Ulrich Rasche (22 & 23 Ιουλίου). Επίσης στο αρχαίο θέατρο θα κάνουν πρεμιέρα η παράσταση «Πέρσες» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καραντζά με πρωταγωνίστρια τη Ρένη Πιττακή (15 & 16 Ιουλίου), και ο« Αίας» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Αργύρη Ξάφη, από το Εθνικό Θέατρο (29 & 30 Ιουλίου).

Πειραιώς

Με το βλέμμα στραμμένο στις σύγχρονες αναζητήσεις και τους προβληματισμούς των καιρών στην Πειραιώς 260 και φέτος θα δούμε παραστάσεις που σχετίζονται με περφόρμανς, πειραματισμούς και χορό. Ξεχωρίζουμε από τις 26 παραστάσεις/εκδηλώσεις που θα γίνουν εδώ:

*Την «Οαση ατιμωρησίας» του Μάρκο Λαγέρα και της ομάδας La Re-Sentida που αντλούν έμπνευση από την εμπειρία της κοινωνικής εξέγερσης τον Οκτώβριο του 2019 στη Χιλή, στήνοντας ένα έργο πάνω στη διαλεκτική της βίας που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας τους και απευθύνεται σε κάθε πολίτη του σύγχρονου κόσμου (22-23/6).

● Την «Αδελφοσύνη», φανταστική ιστορία της Γαλλοβιετναμέζας Καρολίν Γκιελά Ενγκιγέν (6-7/7), που αναδεικνύει «τον πιο πολύτιμο πόρο για το μέλλον του πλανήτη μας: την έννοια της αδελφοσύνης».

● Το «Κακό-Θεϊκή μέθη» της αντισυμβατικής χορογράφου Μαρλέν Μοντέιρο Φρέιτας που αποκαλύπτεται και ως συνθήκη δημιουργίας και κοινωνικής ανατροπής.

● Το «All I need» του χορογράφου Edouard Hue και της ομάδας Beaver Dam Company που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στη χώρα μας (1-2/6) και αγκαλιάζει τη θεμελιώδη ανάγκη μας να ακούμε ο ένας τον άλλο ως ελπίδα για να ανακοπεί η πορεία της ανθρωπότητας προς την ολοκληρωτική καταστροφή.

● Στον ίδιο χώρο θα παρουσιαστεί (1-7/6) «Η άλλη πλευρά της καταιγίδας», μια πρωτότυπη σύνθεση του Γιάννη Χουβαρδά στην οποία λαμβάνει χώρα μια φανταστική συνάντηση της τελευταίας και ανολοκλήρωτης ταινίας του Ορσον Ουέλς «Η άλλη πλευρά του ανέμου» με το τελευταίο θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σέξπιρ «Καταιγίδα» (The Tempest).

Μικρή Επίδαυρος

Από τις εφτά παραστάσεις οι τρεις θα αποτελούν συνέχεια των αναθέσεων του ΦΑΕ και φέτος θα παρουσιαστούν τρία νέα έργα Ελλήνων συγγραφέων (Κάλλια Παπαδάκη, Ηλίας Μαγκλίνης, Χρήστος Χωμενίδης) εμπνευσμένα από το αρχαίο δράμα.

Αφιερώματα

Η 67η έκδοση του φεστιβάλ στην Πειραιώς, στο Ηρώδειο και στην Επίδαυρο θα φιλοξενήσει περίπου 70 παραγωγές και 2.000 καλλιτέχνες, Ελληνες και ξένους.

Και φυσικά δεν λείπουν οι φόροι τιμής στους μεγάλους Ελληνες συνθέτες καθώς και τα αφιερώματα σε μουσικούς που άφησαν ανεξίτηλο ίχνος. Συγκεκριμένα:

● Η Μαρία Φαραντούρη συμπράττει με τον βαρύτονο Τάση Χριστογιαννόπουλο για να ζωντανέψουν υπό την μπαγκέτα του Μίλτου Λογιάδη μνήμες από τη μουσική παρακαταθήκη του Μίκη Θεοδωράκη (4/7 Ηρώδειο).

● Για τη συμπλήρωση των 80 χρόνων της, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (18/7, Ηρώδειο) αποτίνει φόρο τιμής στον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος διετέλεσε διευθυντής της κατά την περίοδο 1976-1982.

● Η Ενωση Ελλήνων Μουσουργών που συστάθηκε πριν από 91 χρόνια γιορτάζει τα γενέθλιά της με αφιερώματα ανάμεσα σε άλλους και στον Ιάννη Ξενάκη – με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του (Πειραιώς 260 6-7/6).

● Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια όχι μόνο από τη Μικρασιατική Καταστροφή αλλά και από τη γέννηση του λαϊκού συνθέτη και δασκάλου Απόστολου Καλδάρα, που θα τιμήσει ο Γιώργος Νταλάρας με την Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας σε μια συναυλία (18/6) στο Ηρώδειο.

● 40 χρόνια συμπλήρωσε ο «Λαβύρινθος», το Μουσικό Εργαστήρι του κορυφαίου μουσικού, συνθέτη και δασκάλου Ρος Ντέιλι στο Χουδέτσι της Κρήτης. Θα τον τιμήσουν με μια συναυλία-αναδρομή στο διαχρονικό ταξίδι έμπνευσης που πηγάζει από την παράδοση χωρίς να γνωρίζει σύνορα, στις 11/7 στο Ηρώδειο.

● 40 χρόνια συμπληρώνει και ο Νίκος Πορτοκάλογλου και θα γιορτάσει με μια εφ’ όλης της ύλης συναυλία για την καλλιτεχνική του πορεία στις 8/7 στο Ηρώδειο.