«Τόσο πολύ πεινάει η γη για αίμα;»

«Οι πύραυλοι και οι οβίδες πέφτουν σαν το χαλάζι στην Ουκρανία. Το τέρας του πολέμου σέρνεται σε όλη τη χώρα. Οπλο των Ουκρανών ποιητών η φωνή τους, οι λέξεις τους, οι στίχοι τους».

Ο γνωστός ποιητής, συγγραφέας, εκδότης και δημοσιογράφος Ντίνος Σιώτης και μεταξύ πολλών άλλων πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού σωματείου «Κοινωνία των (δε)κάτων» και διευθυντής του Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Τήνου, βρήκε μερικούς από αυτούς τους στίχους που έγραψαν κυριολεκτικά μέσα στη φωτιά του πολέμου Ουκρανοί ποιητές, φρόντισε να μεταφραστούν άμεσα στα ελληνικά από τον Χρίστο Αγγελακόπουλο και τον ίδιο και μας τους έστειλε. Τους ευχαριστούμε και τους δυο.

Aiya Kiva (Αΐγια Κίβα)*

Ετούτο το φέρετρο

Ετούτο το φέρετρο προορίζεται για εσένα, μικρό αγόρι, μη φοβάσαι, ξάπλωσε, / Μια σφαίρα που λέγεται ζωή κλεισμένη σφιχτά στη γροθιά σου, / Δεν πιστεύαμε στον θάνατο, κοίταξε ― σταυροί από αλουμινόχαρτο. / Ακούς ― όλα τα καμπαναριά έσκισαν τις γλώσσες τους; / Δεν θα σε ξεχάσουμε, πίστεψέ το, πίστεψέ το... / Η πίστη αιμορραγεί απ’ τη ραφή μέσα στο μανίκι σου, / Υμνοι, προσευχές, ψαλμωδίες διογκώνονται σ’ έναν κόμπο στον λαιμό σου / Στη μέση αυτού του καταραμένου χειμώνα όλοι ντυμένοι στα χακί, / Και ο Φεβρουάριος, παίρνοντας το μελάνι, κλαίει με λυγμούς. / Και το κερί στάζει στο τραπέζι, καιόμενο ολοένα...

Μετάφραση: Χρίστος Αγγελακόπουλος

*Η Αΐγια είναι ποιήτρια, μεταφράστρια και δημοσιογράφος. Ζει στο Κίεβο. Εξέδωσε δυο ποιητικές συλλογές και απέσπασε πολλά βραβεία για την ποίηση και τις μεταφράσεις της

Boris Khersonsky (Μπόρις Κερσόνσκι)*

Τελευταίες μέρες της ειρήνης

Ακούγεται παράξενο ― αλλά αυτές θα μπορούσαν να είναι οι τελευταίες μέρες της ειρήνης. / Οι φίλοι μας εγκαταλείπουν. Μένουμε μονάχοι για να αντιμετωπίσουμε ή μάλλον για να δούμε το στόμα του εχθρού, το ρύγχος του. / Θα πέσει όντως στην παγίδα; / Θέλει πραγματικά να γεμίσει το στόμα του με το χώμα μας; / Μήπως ο καλύτερός του φίλος ένας υπόγειος τυφλοπόντικας κι όχι κάποιος λύκος; / Τόσο πολύ πεινάει η γη για αίμα; / Ο βρικόλακας ακόρεστος και ευγενικός σαν το μοσχάρι, / αν και δεν ρουφάει γάλα, προτιμάει το αίμα από τις φλέβες, / ώστε να τον ρωτήσουνε αργότερα ― σε ποιο σύνταγμα υπηρέτησε, / το στήθος του να εμφανιστεί κατάφορτο από διαταγές έπειτα από τη νεκροψία. / Το σώμα αποσυντέθηκε· η ψυχή αφέθηκε εγκαταλελειμμένη. / Τι να κάνει στο πεδίο της μάχης; Δεν υπάρχει δρόμος για τον ουρανό. / Πόσο τρομακτικό να το σκέφτεσαι ― οι συγκεκριμένες θα μπορούσαν να αποδειχθούν οι τελευταίες μέρες της ειρήνης.

Μετάφραση: Χρίστος Αγγελακόπουλος

*Ο Μπόρις Κερσόνσκι έχει δημοσιεύσει πάνω από δεκαεννέα ποιητικές συλλογές και δοκίμια στα ρωσικά και στα ουκρανικά. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ρωσόφωνους συγγραφείς της Ουκρανίας

Iryna Vikyrchak (Ιρίνα Βίκιτσαρκ)*

Είσαι ποιήτρια

Είσαι ποιήτρια, λένε, / σε περιμένουμε να μας δώσεις απαντήσεις, / είσαι ποιήτρια, λένε, / εξήγησέ μας τα όλα μ’ ένα ποίημα οδυνηρό, δυνατό, / απόδωσε την απώλειά σου και τη στεναχώρια σου / για τους νεκρούς σου με μερικές νέες μεταφορές,
κάνε τις λέξεις στη γλώσσα σου να συναντηθούν / με τη σειρά που δεν έχουν ξανασυναντηθεί, / είσαι ποιήτρια, λένε. / Τι να τους απαντήσω, ως ποιήτρια, ως γυναίκα, / ως φίλη που έχασε τους φίλους της στο τέρας του πολέμου; / Ποιος έχει φίλους που δεν θα επιστρέψουν ποτέ; / Ποιοι άφησαν τις βιβλιοθήκες του σπιτιού τους καμένες / με κτίρια κατεστραμμένα από φονικά όπλα / ώστε οι ίδιοι να το σκάσουν και να ζήσουν; / Αστεγοι, χωρίς βιβλία, χωρίς λόγια, όμως ζωντανοί. / Ποια είμαι εγώ ως ποιήτρια, / που δεν προέρχομαι από τις περιοχές που πλήγονται, / απατεώνες θύματα πολέμου, / εμπαθείς με κινηματογραφική φαντασία / οι ελεύθεροι στίχοι στο κεφάλι μου, / χωρίς να δίνω στον εαυτό μου το δικαίωμα / να μιλήσει στον πόλεμο που δεν είναι καν δικός μου; / Είσαι ποιήτρια, λένε, / κατάγεσαι από ΑΥΤΗ τη χώρα, / περιμένουμε να δώσεις απαντήσεις, / να γράφεις ποιήματα, ξέρεις εσύ. / Πώς να τους απαντήσω μ’ ένα ποίημα, / όταν το άγχος έχει κόψει τη φωνή μου, / όταν έχει παίξει με τις φωνητικές μου χορδές, / όταν μου έχει φάει τα λόγια; / Δεν τα διάβασες όλα στην New York Times, / στον Guardian και στον τοπικό σου Τύπο; / Δεν έχεις χρησιμοποιήσει την ενσυναίσθησή σου / και κάποια οπτικά από ταινίες που έχεις δει; / Θα ήθελες να σου στείλω έναν σύνδεσμο; / Δεν γράφω αυτό το ποίημα ούτε καν στη γλώσσα των θυμάτων / αν και θα ’πρεπε γιατί είναι όλοι αυτοί / που αναζητούν τις απαντήσεις, / γιατί δεν είναι στο χέρι μου να ξέρω κανέναν.

Μετάφραση: Ντίνος Σιώτης

*Η Ιρίνα Βίκιτσαρκ είναι ποιήτρια και φωτο-καλλιτέχνις. Εχει σπουδάσει σύγχρονες γλώσσες. Τα ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, τα πολωνικά και τα ισπανικά. Είναι διευθύντρια του International Poetry Festival Meridian Czernowitz της Ουκρανίας