Η Μεγάλη Στέπα στην Αθήνα

Πώς ζούσαν οι νομαδικοί λαοί της Στέπας, ανατολικά της Κασπίας; Τι γνωρίζουμε για την Ιστορία, την καθημερινή ζωή, τις θρησκευτικές παραδόσεις και τις ιεροτελεστίες, τα χρηστικά αντικείμενα, τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς τους αλλά και τις επαφές τους με τους λαούς; Απαντήσεις με γλαφυρό τρόπο δίνει η περιοδική έκθεση «Η Μεγάλη Στέπα: Ιστορία και Πολιτισμός» του Εθνικού Μουσείου της Δημοκρατίας του Καζακστάν, που παρουσιάζεται με καινοτόμα μουσειολογική αντίληψη στο Επιγραφικό Μουσείο.

Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν χθες βράδυ και από σήμερα ανοίγει για το κοινό, δίνοντας μια σπάνια ευκαιρία να δει από κοντά 245 έργα και σύνολα έργων από την προϊστορική περίοδο έως τον 20ό αιώνα που σκιαγραφούν τη μακραίωνη πολιτισμική παράδοση ενός σχεδόν άγνωστου πολιτισμού. Πρόκειται για περιοδεύουσα έκθεση η οποία έχει ενταχθεί στο πολιτιστικό πρόγραμμα «Η πορεία του Χρυσού Ανδρα στα Μουσεία του Κόσμου» και έχει ήδη παρουσιαστεί σε μουσεία μεγάλων πόλεων της Ασίας. Η Αθήνα ωστόσο επιλέγεται, για συμβολικούς λόγους ως ο πρώτος σταθμός της περιοδείας της στις ευρωπαϊκές πόλεις.

Ξεχωριστή θέση κατέχει το ακριβές αντίγραφο παραδοσιακής σκηνής των νομάδων της Στέπας, αν και το κεντρικό εκθεσιακό αφήγημα είναι ο «Χρυσός Ανδρας» του Ισίκ. Πρόκειται για ηγέτη-πολεμιστή με πολυτελή αμφίεση και χρυσά επιγράμματα που αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του ΄60 στο εσωτερικό τάφου με πλούσια κτερίσματα.

Στο Καζακστάν έχουν βρεθεί οκτώ αντίστοιχοι τάφοι, γνωστοί ως των «Χρυσών Ανθρώπων» και οι επισκέπτες θα θαυμάσουν αρχαιολογικά ευρήματα από τους τύμβους των θέσεων Μπερέλ, Τακσκάι Ι και Τάλντι 2. Πρόκειται «για έναν κρυφό κώδικα αντικειμένων που διατηρήθηκε επί 2.500 χρόνια στη μνήμη των νομαδικών λαών», σύμφωνα με τους διοργανωτές.

Στις προθήκες, με κωνικό σχήμα που παραπέμπει στο κάλυμμα της κεφαλής του «Χρυσού Ανδρα», παρουσιάζονται κοσμήματα από ασήμι και χρυσό, οπλισμός με πλούσια διακόσμηση, στολίδια αλόγων κ.ά. Το αγέρωχο άτι συνδέεται με τη συγκεκριμένη περιοχή καθώς εκεί «για πρώτη φορά εξημερώθηκε το άγριο άλογο και άρα ξεκίνησε η ανάπτυξη της Στέπας, χάρη στην οποία διαμορφώθηκαν η νομαδική νοοτροπία και το αντίστοιχο κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον», ανέφεραν χθες οι διοργανωτές κατά τη συνέντευξη Τύπου.

«Μεγάλη τιμή για τη χώρα μας, για το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και για το Επιγραφικό Μουσείο» χαρακτήρισε το γεγονός η Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ. Εκανε λόγο για τη μουσειογραφική και τη μουσειολογική αρτιότητα της έκθεσης και ανέφερε: «Πολύτιμα, εντυπωσιακά και αξιόλογα τέχνεργα προβάλλονται αποτελεσματικά στοιχειοθετώντας ένα σύνολο συμφραζομένων που δίνει μια πλήρη εικόνα των βασικών αξόνων των πολιτισμών της Μεγάλης Στέπας.

Το εποπτικό υλικό από προβολές και κείμενα, η αναπαράσταση μιας σκηνής νομάδων, ακόμη και η ηχητική επένδυση ολοκληρώνουν τη μουσειακή εμπειρία και καθιστούν την επίσκεψη ευχάριστη και ενδιαφέρουσα».

Ο δρ Αθανάσιος Θέμος, διευθυντής του Επιγραφικού Μουσείου, υποδέχθηκε χθες τους επισκέπτες ανάμεσα στους οποίους ο Alexey Volkov, πρέσβης του Καζακστάν στην Ελλάδα, ο Arystanbek Mukhamediuly, διευθυντής του Εθνικού Μουσείου της Δημοκρατίας του Καζακστάν, και ο Samashev Zainolla Samashevich, καθηγητής Ιστορίας.

Η έκθεση διοργανώνεται από τη Διεύθυνση Αρχαιολογικών Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΥΠΠΟΑ σε συνεργασία με το Επιγραφικό Μουσείο, το Εθνικό Μουσείο της Δημοκρατίας του Καζακστάν και την πρεσβεία της Δημοκρατίας του Καζακστάν στην Ελλάδα.

📍 Info: Επιγραφικό Μουσείο, Τοσίτσα 1, τηλ.: 210 8232950. Εως 11/12.