Ο πρωτοπόρος της Νέας Δημοσιογραφίας που έγινε λογοτέχνης

Πρωτοπόρος και ανανεωτής-ανατροπέας της παραδοσιακής δημοσιογραφικής γραφής, γκουρού και πρωθιερέας του New Journalism, που στην πορεία έκανε στροφή και κατέκτησε και τη λογοτεχνία, εκρηκτική, αμφιλεγόμενη αλλά και γοητευτική προσωπικότητα, διανοούμενος και σταρ μαζί, ο Αμερικανός Τομ Γουλφ, συγγραφέας του περίφημου μυθιστορήματος «The Bonfire of the Vanities» (Στον βωμό της ματαιοδοξίας), πέθανε τη Δευτέρα σε νοσοκομείο του Μανχάταν, σε ηλικία 87 χρόνων.

Αφησε πίσω του γύρω στα 15 βιβλία, μυθοπλασίας και δημοσιογραφικής έρευνας, δημιούργησε μύθο, έγινε πάμπλουτος, αγαπήθηκε και ενόχλησε, αφού, παιδί του αριστοκρατικού Νότου, γεννημένος στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια, όσο επαναστάτης κι αν αποδείχτηκε στη ζωή και στο επάγγελμά του, τόσο συντηρητικός παρέμεινε στις ιδέες του, ακόμα και στις πιο φιλελεύθερες περιόδους του νεοϋορκέζικου περίγυρού του - ήταν υποστηρικτής του Ρέιγκαν και του Μπους και κυκλοφορούσε με μια μικρή αμερικανική σημαία στο πέτο, πάντα όμως ως γνήσιος δανδής, με κομψά κοστούμια ανοιχτού χρώματος που τα δημοσιογραφικά γραφεία ίσως ποτέ δεν είχαν ξαναδεί.

«Οι συγγραφείς πρέπει να ξεκολλάνε από το τραπέζι τους και να βλέπουν και πράγματα που δεν ξέρουν», είχε πει. Το ίδιο ακριβώς έκανε κι αυτός. Φανατικός με το ρεπορτάζ, παρά το διδακτορικό του στις Αμερικανικές Σπουδές από το Γέιλ, παρά την απογοήτευση του πατέρα του, που τον φανταζόταν καθηγητή Πανεπιστημίου, έστειλε αιτήσεις σε 53 εφημερίδες πριν προσληφθεί από τη Springfield Union της Μασαχουσέτης. Και άρχισε ο δρόμος προς την κορυφή, ρεπορτάζ το ρεπορτάζ, εφημερίδα την εφημερίδα, μέχρι να φτάσει στην Washington Post και τη New York Herald Tribune.

Εγραφε για τα πάντα, από ιστορίες για στοκατζίδικα αυτοκινήτων, τα κλαμπ του Λονδίνου και το κίνημα των χίπις μέχρι πορτρέτα σταρ της εποχής του, σαν τον Κάσιους Κλέι και τον Χιου Χέφνερ. Το θέμα όμως ήταν πώς έγραφε. «Αυτό που έκανε ο Τομ με τις λέξεις το είχαν κάνει οι ιμπρεσιονιστές με τα χρώματα», είχαν πει γι' αυτόν.

Το κείμενό του ήταν τόσο ευφυές, ζωντανό, λόγιο και καινούργιο, που όπως και ο ίδιος έλεγε χωρίς να μετράει τα λόγια του, «ένιωθα, καλώς ή κακώς, ότι έκανα πράγματα στη δημοσιογραφία που κανένας άλλος δεν τα είχε ξανακάνει».

Παρέα με τον Τρούμαν Καπότε, τον Νόρμαν Μέιλερ, τον Χάντερ Σ. Τόμσον και την Τζόαν Ντίντιον διαμόρφωσε το ρεύμα της Νέας Δημοσιογραφίας, πάντα σκληρά εργαζόμενος, πειθαρχημένος και αφοσιωμένος. «Η δημοσιογραφία είναι η πιο σκληρή δουλειά στον κόσμο», έλεγε, «το μόνο που μπορεί να σε κρατήσει είναι ότι ίσως κάποιος θα σε χειροκροτήσει όταν την τελειώσεις».

Κι όμως κάποια στιγμή, στα μέσα της δεκαετίας του '80, στράφηκε στη λογοτεχνία. Σαν να ήθελε να αποδείξει ότι αυτός μπορούσε να κάνει τη δουλειά καλύτερα.

Το πρώτο του μυθιστόρημα, «Στον βωμό της ματαιοδοξίας», δημοσιεύτηκε πρώτα σε 27 συνέχειες στο περιοδικό Rolling Stone, ξεκινώντας το 1984, και όταν κυκλοφόρησε το 1987, έγινε μπεστ σέλερ.

Ο Τομ Γουλφ, κυνικός και αποκαλυπτικός, διηγιόταν μια ιστορία ρατσισμού, φιλοδοξίας, αναρρίχησης, απληστίας και πολιτικής, με ήρωα έναν επενδυτή, έναν βοηθό εισαγγελέα κι έναν δημοσιογράφο.

Το 1990 έγινε ταινία από τον Μπράιαν ντε Πάλμα με τους Τομ Χανκς, Μπρους Γουίλις και Μέλανι Γκρίφιθ, αλλά δυστυχώς ήταν μια μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική αποτυχία.

Eγραψε ακόμα τρία μυθιστορήματα, που πάντα δημιουργούσαν θόρυβο και γίνονταν μπεστ σέλερ («Ενας άνδρας με τα όλα του»-1998, «I am Charlotte Simmons»-2004 και «Back to Blood»-2012), αλλά την πλήρη αναγνώριση της κριτικής δεν κατάφερε να την κερδίσει.

Γιατί, όπως έγραψαν κάποτε οι New York Times, «δεν θα παρατήσεις ποτέ στη μέση ένα μυθιστόρημα του Τομ Γουλφ, αλλά και δεν θα το ξαναδιαβάσεις».