Eκατό διαφορετικές όψεις μιας κοινής εμπειρίας

Μια ηλικιωμένη γυναίκα βγαίνει στο μπαλκόνι της, μια κοπέλα στο παράθυρο μιλάει στο κινητό της, ένα ζευγάρι αμίλητο μπροστά στην τηλεόραση, ένα μηχανάκι διασχίζει τον άδειο δρόμο, ο σταθμός Βικτώρια χωρίς ίχνος ανθρώπινης παρουσίας, ένα μαγαζί που κατέβασε ρολά, παιδιά παίζουν στο ηλιοβασίλεμα, η πανσέληνος ανάμεσα σε ηλεκτρικά καλώδια και ταράτσες πολυκατοικιών... Εικόνες από την περίοδο του lockdown, της σιωπής, της απομόνωσης. Εικόνες μιας εποχής όχι και τόσο μακρινής, που μας σημάδεψε ανεξίτηλα. Εικόνες με ρεαλισμό, συμβολισμούς και ποιητικότητα, που γεννούν μνήμες και συναισθήματα. Πενήντα φωτογραφίες του Χάρη Παπαδημητρακόπουλου από την εποχή του εγκλεισμού, αρκετές από τις οποίες έγιναν viral στα κοινωνικά δίκτυα, παρουσιάζονται από αύριο έως τις 5 Απριλίου στην έκθεση «Lockdowned», στην Γκαλερί Blanc Wall, και μας ωθούν να επανεκτιμήσουμε όσα ζήσαμε.

Το ομώνυμο λεύκωμα κυκλοφορεί ήδη από τις εκδόσεις «Υδροπλάνο», με συνολικά 100 φωτογραφίες του Χάρη Παπαδημητρακόπουλου που συνοδεύονται από 50 πρωτότυπα, προσωπικά κείμενα γραμμένα την ίδια περίοδο, από γνωστούς καλλιτέχνες, δημοσιογράφους, λογοτέχνες, πολιτικούς αλλά και «ανθρώπους της διπλανής πόρτας». Σαν αυτούς που κάνει «ορατούς» ο γνωστός φωτογράφος, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το εξώφυλλο του λευκώματος, μια εικόνα από ένα φωτισμένο, υπερυψωμένο υπόγειο όπου ζούσε μια τετραμελής οικογένεια με άνεργο πατέρα.

Οταν ο Χ. Παπαδημητρακόπουλος ανέβασε τη φωτογραφία στο fb, τον Απρίλιο του 2020, μαζί με το εύστοχο κείμενό του «Δεν είναι όλες οι καραντίνες ίδιες», έγιναν χιλιάδες κοινοποιήσεις, υπήρξε μεγάλη δημοσιότητα, με αποτέλεσμα να λυθεί το σημαντικό πρόβλημα της οικογένειας. «Αλλαξε η ζωή τους σε μια μέρα, ήταν καταπληκτικό... τόσο σεμνοί άνθρωποι, δεν ήθελαν ούτε το όνομά τους να βάλω», μας λέει ο ίδιος. «Ηταν έκπληξη, δεν περίμενα ο κόσμος να δείξει τόση ενσυναίσθηση».

Από την πρώτη μέρα του lockdown, ο αεικίνητος φωτογράφος ένιωσε ότι έπρεπε να αποτυπώσει αυτό το «απόλυτα διαφορετικό σύμπαν». Με τη μηχανή στο χέρι, με το ποδήλατό του το πρωί, με τα πόδια τα απογεύματα και τα βράδια, γυρνούσε από την Καλλιθέα ώς τις Τζιτζιφιές και τον Πειραιά. «Εστελνα συνέχεια SMS και έβγαινα έξω κανονικά», λέει γελώντας. «Ενας πολύς καλός τρόπος να ξεφύγω από την εφιαλτική πραγματικότητα, τη μοναξιά στο σπίτι εν μέσω καραντίνας». Ετσι δημιούργησε το δικό του ημερολόγιο της πανδημίας. «Ξεκίνησε από μια πολύ προσωπική ανάγκη, που τη μοιράστηκα με τους φίλους μου στο fb, γιατί ένιωθα τη δυσκολία τους, καθώς ήταν κλεισμένοι μέσα. Ηταν σαν μια μικρή προσφορά σε αυτούς οι φωτογραφίες. Και είδα ότι τους άρεσε. Εβλεπαν και άνοιγε η ψυχή τους».

Οχι τυχαία, λοιπόν, έγινε viral μια συγκλονιστική Πανσέληνος που ανέτειλε πάνω από τις πολυκατοικίες στην Πειραϊκή... Σημαντική ήταν, όμως, και η ανθρώπινη επαφή. «Θυμάμαι έναν ηλικιωμένο που έβγαινε έξω, πολύ αργά το βράδυ. Τον ακολουθούσα και κατέληξε να περπατάμε μαζί και να πιάνουμε κουβέντα -μου αρέσει να κουβεντιάζω με τους ανθρώπους που φωτογραφίζω.

Μου είπε την ιστορία του, πολύ συγκινητική, είχε χάσει τη γυναίκα του και έπαιρνε τους δρόμους όλη μέρα. Και με άλλους, όταν φωτογράφιζα τα σπίτια τους απ’ έξω, συζητούσαμε, συνήθως μοναχικοί άνθρωποι, μου έλεγαν το παράπονό τους. Γνώρισα, όμως, και πολύ χαρούμενους ανθρώπους, όπως έναν μεσήλικα στην παραλία της Γλυφάδας, που κάθε μέρα έκανε γυμναστική με το σχοινάκι του και μου φώναζε από μακριά “”εγώ είμαι ευτυχισμένος”, “δεν μασάμε”...».

Από το 1985 μέχρι σήμερα, ο Χάρης Παπαδημητρακόπουλος έχει κάνει πλήθος πορτρέτα καλλιτεχνών, πολιτικών, επιχειρηματιών, αλλά και φωτογραφία μόδας και δρόμου. Θέλει να βλέπει πίσω από την επιφάνεια των πραγμάτων και μέσα στους ανθρώπους. Και βλέπει τον κόσμο αισιόδοξα. «Από το lockdown, καταφέραμε να αποκτήσουμε μια σχετική ενσυναίσθηση σε σχέση με ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Γιατί πολλοί δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει γύρω τους. Πρέπει κάποιος να τους δείξει... κι όχι μόνο αυτά που κάποιοι μας δείχνουν. Ακόμα, είδαμε ότι υπάρχει μια σχισμή φωτός πίσω από το σκοτάδι. Εκεί είναι η ζωή. Αυτό ήθελα να δείξω με τις φωτογραφίες μου, ότι δεν έχουμε τελειώσει. Θα κερδίσουμε!».

ℹ️ Γκαλερί Blanc Wall (Φωκίωνος Νέγρη 55), από 31/3 έως 5/4. Χορηγός Υοur Unique Story.