Βεβαίως προηγούνται τα βουνά

Παρουσιάζεται σήμερα, στις 8 μ.μ., στο Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα [πάρκο Αγίας Τριάδας/Λαμπηδόνα], το βιβλίο του Φώτη Κατέβα «Τα βουνά προηγούνται». Πρόκειται για αναφορά [μελέτη] στη Φιλοπρόοδο Ενωση Καροπλεσίου Αγράφων, μέσα από την ανίχνευση του αρχείου του Γιάννη Κοσπεντάρη [1933-1936], που ήταν από τους βασικούς πρωτεργάτες της.

Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι η Φιλοπρόοδος Ενωση Καροπλεσίου υπήρξε ουσιαστικός πρόδρομος του ΕΑΜ. Η δομή της και η οργάνωσή της αποτέλεσαν το πρότυπο για τη διαμόρφωση της λαϊκής αυτοδιοίκησης [και δικαιοσύνης] στις ορεινές περιοχές όπου δρούσαν οι δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Και βέβαια προηγούνται τα βουνά, τουλάχιστον στη συγκρότηση κοινωνιών εντός ιδιαίτερων, σκληρών συνθηκών, όπου απαιτείται κοινή δράση και συμφωνία εξάπλωσής της [της δράσης] με σκοπό την ισότητα [και πριν απ’ όλα την επιβίωση]. Τι ήταν ουσιαστικά η Ενωση; Μια κοινοτιστική μορφή συνύπαρξης στην οποία ο καθείς προσφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητές του και επίσης ο καθένας, όπως συνέβαινε στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία, έχει τη σειρά του. Από την εξέταση του αρχειακού υλικού προκύπτουν καταστάσεις τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι που δημιούργησαν την Ενωση με αλληλέγγυο τρόπο και ανιδιοτελή προσφορά.

Ηταν η Ενωση αργότερα ο καλύτερος μπούσουλας για την οργάνωση στο βουνό, όταν ακόμη τα εμφύλια πάθη δεν είχαν ξεμυτίσει και ο πόθος για απελευθέρωση διαπότιζε άντρες και γυναίκες -ένα προοίμιο ταυτόχρονα στη δέλτο της ισότητας των δύο φύλων.

Οι σημαντικές εμπειρίες των ανθρώπων της Φιλοπροόδου Ενωσης Καροπλεσίου αποτέλεσαν παρακαταθήκη για την ενδυνάμωση και εξάπλωση με δημοκρατικές διαδικασίες της σύνολης Εθνικής Αντίστασης. Αυτό προσπαθεί να μεταφέρει στους αναγνώστες ο συγγραφέας, με αντικειμενική ανάγνωση και ειλικρίνεια -τα στοιχεία που έρχονται στο φως εξάλλου δεν αφήνουν περιθώρια για ιδιοτελή χρήση τους. Ο [οιονεί] κοινοτισμός προέκυψε από μόνος του ή ίσως να οφείλεται και στους φωτισμένους [κύκλο φωτισμένων] του χωριού -η κοινότητα πάνω απ’ όλα, όπως η αρχαία πόλη.

Δίνεται στον συγγραφέα η ευκαιρία να εκδιπλώσει τα αγαθά που προκύπτουν από μια τέτοια οργάνωση και να την προβάλει στο παρόν, μπας και αντιληφθούμε οι τωρινοί τι σημαίνει να είσαι κοινότητα [να ζεις μέσα στην κοινότητα και να γίνεις ένα μαζί της], ακόμη και μέσα στην απεραντοσύνη των μεγαλουπόλεων. Μπορεί, λέει, να μεταφερθεί στο σήμερα το ήθος και το ύφος του συνανήκειν και του συναποφασίζειν, να προβληματιστούμε για τον τρόπο που ελέγχουμε τη ζωή μας την ίδια και να στοχαστούμε πιθανώς για μια διαφορετική [εννοείται δημοκρατική] δόμηση νέων πολιτικών οργανώσεων και φορέων πολιτικής γενικά.

Νομίζω θα είναι μια ωραία βραδιά, μετά την τόση σαβούρα που δεχόμαστε καθημερινά στα τηλεοπτικά παράθυρα, υφιστάμενοι τις γελοίες κόνξες των πολιτικών του εικοστού πρώτου αιώνα. Για το βιβλίο θα μιλήσουν: ο ίδιος ο συγγραφέας, Φώτης Κατέβας, ο Γιώργος Κασπεντάρης, εκπαιδευτικός στο Α' Πειραματικό Λύκειο Αθηνών, ο Πέτρος Μανταίος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και ο Κώστας Τσιβιλίκας, δημοσιογράφος, πρώην στέλεχος της ΕΡΤ.