Κοινωνικός αυτοματισμός

Την περίοδο που τα δύο μνημόνια εφαρμόζονταν από τη συμμαχική κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ η επίσημη ρητορική για τον δημόσιο τομέα επικεντρώθηκε στους εξής άξονες: το Δημόσιο είναι μεγάλο, δαπανηρό, γραφειοκρατικό, με εκτεταμένες εστίες διαφθοράς, πολλοί υπάλληλοι είναι αργόσχολοι, συνεπώς αχρείαστοι, η ποιότητα υπηρεσιών που προσφέρει στους πολίτες είναι χαμηλή.

Αρα; Πρέπει να μειωθεί δραστικά και να εκσυγχρονιστεί γιατί σε συνθήκες κρίσης δεν είναι δυνατόν να συντηρεί η χώρα έναν τόσο διογκωμένο δημόσιο τομέα.

Παράλληλα τέθηκε σε λειτουργία ο μηχανισμός του κοινωνικού αυτοματισμού -κλασική μέθοδος όλων των εξουσιών. Μας έλεγαν οι κρατούντες ότι είναι άδικο να πληρώνει ο ιδιωτικός τομέας τις σπατάλες του κράτους, να έχουν εργασιακή ασφάλεια και σίγουρο εισόδημα οι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ την ίδια στιγμή η ανεργία πλήττει τον ιδιωτικό τομέα.

Ο στόχος ήταν να δημιουργηθεί ρήγμα στις τάξεις των εργαζομένων για να μείνουν στο απυρόβλητο η κυβέρνηση, τα μνημόνια και οι δανειστές. Αποδείχτηκε στην πράξη ότι η μείωση των δαπανών και η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα δεν έφεραν ούτε αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων ούτε αύξηση της απασχόλησης.

Την ίδια λογική του κοινωνικού αυτοματισμού διακινούν σήμερα η Νέα Δημοκρατία και το Ποτάμι με αφορμή το ενιαίο μισθολόγιο.

Ωστόσο, αυτό που προξενεί εντύπωση είναι η επιθετική στάση των συνδικάτων, που μπορεί να ενεργοποιήσει τον κοινωνικό αυτοματισμό, αυτή τη φορά με ευθύνη των συνδικαλιστών του δημόσιου τομέα. Χαρακτηρίζουν το ενιαίο μισθολόγιο «φτωχολόγιο» και εγκαλούν την κυβέρνηση για αθέτηση των υποσχέσεών της.

Ως προς το δεύτερο έχουν δίκιο βουνό. Δεν είναι πάντως οι μόνοι που δικαιούνται να είναι θυμωμένοι με τη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ. Κι άλλες κοινωνικές ομάδες έχουν κάθε λόγο να δυσφορούν λόγω της διάψευσης των προσδοκιών τους.

Ομως έχουν μεσολαβήσει ορισμένα γεγονότα (η ήττα, η συνθηκολόγηση, η υπογραφή της επώδυνης συμφωνίας) τα οποία διαμόρφωσαν ένα τοπίο με πλήθος καταναγκασμών εντός του οποίου είναι υποχρεωμένη να κινηθεί η κυβέρνηση. Το συγκεκριμένο ασφυκτικό πλαίσιο ήταν γνωστό στους πολίτες όταν εκλήθησαν να ψηφίσουν τον Σεπτέμβριο του 2015.

Το ενιαίο μισθολόγιο πάντως δίνει αυξήσεις. Μίζερες; Μίζερες, αλλά αυξήσεις. Σε όλους; Οχι, αλλά στους περισσότερους. Εχει αδικίες; Εχει. Είναι κατώτερο των αναγκών του δημόσιου τομέα; Είναι.

Αλλά ας δούμε τι συμβαίνει γύρω μας: μαζική ανεργία, μερική και κακοπληρωμένη απασχόληση, απλήρωτη εργασία, μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, μειώσεις μισθών, απολύσεις χωρίς αποζημίωση, απουσία προστασίας στους εργασιακούς χώρους, εργοδοτική αυθαιρεσία, άνεργοι χωρίς επιδόματα.

Ανάγωγα

Μαθήματα μαρξισμού έδωσαν χθες στη Βουλή ο Ευκλείδης Τσακαλώτος από τον ΣΥΡΙΖΑ και ο Θανάσης Παφίλης από το ΚΚΕ. Και οι δύο έχουν διαβάσει τον Κάρολο, μόνο που δεν έχουν καταλάβει τα ίδια πράγματα. Ετσι συνέβαινε πάντα με τον Μαρξ. Πολλοί μαρξισμοί, πολλές οι αριστερές που μιλούν στ’ όνομά του, αμέτρητοι και οι κληρονόμοι της περιουσίας του.