Αθήνα, 6°C
Αθήνα
Αραιές νεφώσεις
6°C
6.2° 5.1°
2 BF
77%
Θεσσαλονίκη
Αυξημένες νεφώσεις
3°C
4.5° 2.1°
2 BF
69%
Πάτρα
Αίθριος καιρός
8°C
7.7° 5.0°
4 BF
55%
Ιωάννινα
Ελαφρές νεφώσεις
-5°C
-5.1° -5.1°
1 BF
93%
Αλεξανδρούπολη
Αραιές νεφώσεις
0°C
0.7° -0.1°
2 BF
69%
Βέροια
Ελαφρές νεφώσεις
2°C
2.9° 1.5°
1 BF
78%
Κοζάνη
Αραιές νεφώσεις
-2°C
-0.8° -2.1°
0 BF
86%
Αγρίνιο
Ελαφρές νεφώσεις
4°C
3.5° 3.5°
1 BF
75%
Ηράκλειο
Ασθενείς βροχοπτώσεις
9°C
8.8° 7.2°
5 BF
76%
Μυτιλήνη
Σποραδικές νεφώσεις
6°C
5.9° 3.5°
4 BF
71%
Ερμούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
8°C
8.4° 7.2°
6 BF
57%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
4°C
4.0° 4.0°
5 BF
55%
Κεφαλονιά
Αίθριος καιρός
7°C
6.9° 5.9°
3 BF
61%
Λάρισα
Αραιές νεφώσεις
3°C
3.0° 2.9°
2 BF
100%
Λαμία
Αραιές νεφώσεις
4°C
4.0° 2.5°
0 BF
87%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
9°C
8.8° 8.8°
1 BF
53%
Χαλκίδα
Αραιές νεφώσεις
5°C
6.0° 4.2°
4 BF
78%
Καβάλα
Αίθριος καιρός
2°C
1.6° -4.7°
2 BF
60%
Κατερίνη
Αραιές νεφώσεις
4°C
3.6° 2.2°
2 BF
88%
Καστοριά
Αυξημένες νεφώσεις
0°C
-0.4° -0.4°
1 BF
88%
ΜΕΝΟΥ
Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου, 2025
trump
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
AP Photo/Evan Vucci

Η νέα «εποχή Τραμπ» και τι φέρνει

Εάν κανείς στεκόταν σε δύο εικόνες, του Τραμπ ως απτόητου πολιτικού και του Μπάιντεν με χαμένα τα λόγια του, η επικράτηση του πρώτου έμοιαζε λίγο-πολύ μη αναστρέψιμη.

Σε μια εποχή έντονης παγκόσμιας τοξικότητας δεκαετιών, με τις διάφορες αποχρώσεις τους, είναι πιθανό να εμφανιστούν κάποιες νέες πραγματικότητες. Η πιο σημαντική από αυτές, όπως δείχνουν οι τάσεις οι οποίες ξεδιπλώνονται τώρα, αφορά τον «παράγοντα Τραμπ». Και τούτο διότι ο σημερινός Τραμπ έχει πολύ μικρή σχέση με τον Τραμπ που εξελέγη πρόεδρος το 2017, υπερισχύοντας της Χίλαρι Κλίντον. Η θητεία του εκείνη θα αποδεικνύονταν κάτω του μετρίου. Για να ηττηθεί στη συνέχεια από τον μέτριο Δημοκρατικό υποψήφιο Τζο Μπάιντεν.

Ο τελευταίος ήταν ήδη σε προχωρημένη ηλικία και δεν διέθετε κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα. Ομως είχε ως όπλο το ότι ο Τραμπ το βράδυ της ήττας του θα μπορούσε να αυτοκαταστραφεί πολιτικά, καθώς είχε, υπογείως, ενθαρρύνει την εισβολή ακραίων οπαδών του στο Καπιτώλιο. Η εισβολή αυτή ήταν κάτι πρωτοφανές και θα ανέμενε κάποιος πως θα σηματοδοτούσε το τέλος της διαδρομής του Τραμπ. Καθώς, μάλιστα, ο αντιπρόεδρός του πήρε σαφείς αποστάσεις από τον ίδιο. Πάντως, το ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων συνέχιζε να στηρίζει τον Τραμπ θα αποτελούσε ένα φαινόμενο το οποίο υποτιμήθηκε. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ως παρουσία και εικόνα, διέθετε φανατικούς οπαδούς. Διέθετε, επίσης, ισχυρότατη βούληση. Τα λαϊκιστικά του στοιχεία, τα οποία τον προσδιόριζαν, ήταν ιδιότυπα και με τον τρόπο τους εξέπεμπαν μια ξεχωριστή σαγήνη. Ως πολιτικά διωκόμενος, άρχιζε λοιπόν να κερδίζει έδαφος, εκπέμποντας, επίσης, δυναμισμό. Αντίθετα, η όλη παρουσία του Μπάιντεν καθρέφτιζε κόπωση. Και μετριότητα. Με τον Τραμπ να μεταμορφώνεται σε έναν νέο δυναμικό εαυτό.

Κατά έναν παράδοξο τρόπο, η μεγαλύτερη δύναμη του Τραμπ θα εκδηλώνονταν όταν, τυπικά, ήταν στη χειρότερη φάση του! Είχε, άλλωστε, χάσει την προεδρία. Από την ώρα, όμως, που άρχιζε να χαράζει την επιστροφή του και πάλι στην κορυφή, αναζήτησε μια εικόνα που θα εμπλούτιζε την ηγετικότητά του. Τούτο σήμαινε πιο δυνατή προσωπική παρουσία, αλλά και εύρος όλο και πιο ισχυρής ομάδας συνεργατών.

Εδώ η διαφορά από την εποχή της προεδρίας του ήταν τεράστια. Ο Ελον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, από το 2025 έγινε το δεξί του χέρι. Η ποιότητα των συνεργατών του καθρέφτιζε πλέον και τον ίδιο. Ταυτόχρονα, μετά από πρόταση του Μασκ, θα ανακοίνωνε τον αντιπρόεδρό του, και διάδοχό του, τον James D. Vance. Αυτός θα ήταν μόλις 40 ετών, με διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Yale, ενώ είχε υπάρξει γερουσιαστής του Οχάιο. Ο Τραμπ μεταμορφώνονταν, λοιπόν, χτίζοντας μια νέα αξιόπιστη και δυνατή ομάδα. Από αυτή την ομάδα θα επιλέγονταν στελέχη επιχειρήσεων, τα οποία θα αναλάμβαναν ειδικές αποστολές, όταν ο Τραμπ θα εμπλέκονταν ήδη (πριν από την προεδρική ορκωμοσία του) με τον πόλεμο στη Γάζα. Ως συνολική εικόνα, λοιπόν, ο Τραμπ ήταν ένας «άλλου τύπου» ηγέτης πλέον, αναζητώντας νέες ικανότητες που του ταίριαζαν. Το σύνθημά του ήταν πάντα το MAGA (Κάνουμε την Αμερική Ξανά Μεγάλη), που γινόταν όλο και πιο πειστικό.

Ενώ ο Τραμπ θα δυνάμωνε, με τεράστια αυτοπεποίθηση συν μια νέα ισχυρή ομάδα δίπλα του, ο Μπάιντεν θα αυτοκτονούσε. Ηταν ήδη κατάκοπος. Και όμως ήθελε μια τηλεοπτική μάχη. Εχασε από την αρχή τα λόγια του. Η εικόνα του ήταν τραγική. Λίγο πριν μια εκλογική μάχη κατέρρευσε κυριολεκτικά πάνω στο νήμα. Ετσι επιστρατεύτηκε η Κάμαλα Χάρις. Αυτή έκανε ό,τι μπορούσε. Ο Τραμπ, στα καλύτερά του από την όλη σταδιοδρομία του, ήταν απόλυτος κυρίαρχος. Κέρδιζε διότι όντως υπερείχε ως εικόνα. Και όχι μόνο αυτό. Ηταν φρέσκος, ένας άλλος Τραμπ.

Από την άλλη πλευρά, η αδυναμία του Μπάιντεν ήταν πασίδηλη, καθώς αδυνατούσε να συγκρατήσει τον Νετανιάχου και μια φρικιαστική γενοκτονία στη Γάζα, με πάνω από πενήντα χιλιάδες θύματα βομβαρδισμού, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Αν, πάντως, κάποιον θα υπολόγιζε ο αδίσταχτος Νετανιάχου, αυτός θα ήταν τελικά μόνο ο Τραμπ. Τούτο το ειδικό βάρος μόνο ο ίδιος ο Τραμπ το διέθετε.

Γενικότερα ποια ήταν τα όπλα του Τραμπ; Το κυρίαρχο όπλο ήταν το πείσμα του. Αμέσως μετά την ήττα του εκδήλωσε τη βούληση να διεκδικήσει εκ νέου την προεδρία, επιμένοντας ότι δεν είχε ηττηθεί! Οτι θα ήταν ο ηγέτης εκείνος ο οποίος θα έκανε ξανά «μεγάλη την Αμερική». Το σύνθημά του ήταν απλό: «Να κάνουμε την Αμερική Ξανά Μεγάλη». Μία βαρύνουσα μορφή, ως υπουργός Εξωτερικών, ιστορικός και διανοητής, ο Henry Kissinger, θα παρατηρούσε πριν από λίγα χρόνια πως «ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να είναι μια από εκείνες τις φυσιογνωμίες που εμφανίζονται στην Ιστορική Διαδρομή σπανίως, για να πιστοποιήσουν το “τέλος μιας εποχής και να την αναγκάσουν να εγκαταλείψει τις γερασμένες κυρίαρχες αντιλήψεις της”». Και ώς ένα σημείο, ο Kissinger φαίνεται να είχε κάποιο δίκιο. Η μορφή του Τραμπ, ως προσωπικότητας, ήταν όντως ιδιάζουσα. Αλλωστε, δεν θύμιζε κλασικό πολιτικό. Ούτε αναδείχθηκε ως τέτοιος.

Η νέα παρουσία και διαδρομή του Ντόναλντ Τραμπ είχε την κλασική του ορμή, που ήταν όμως πιο συγκροτημένη από κάθε άλλη φορά. Αλλωστε είχε χτίσει και συνέχιζε να χτίζει μια ομάδα όλο και πιο ξεχωριστών συνεργατών. Αυτή η ομάδα δεν ήταν ένα σύνηθες σύνολο. Δεν θα κουράσω τον αναγνώστη με ονόματα, όμως η ουσία είναι πως ο Τραμπ άρχισε να επιλέγει ταλαντούχους και ριζοσπάστες σε διάφορες θέσεις-κλειδιά. Μια χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η Tulsi Gabbard. Ηταν για τα αμερικανικά δεδομένα «αριστερίζουσα»! Ανήκε στο Δημοκρατικό Κόμμα και παραιτήθηκε, ως ανεξάρτητη. Ηταν εκείνη που θα ενημέρωνε τον Τραμπ πως ο Ασαντ, ο δικτάτορας της Συρίας, ήταν μια διεφθαρμένη και σαθρή ηγεσία που θα κατέρρεε σύντομα. Δικαιώθηκε πλήρως σε μια ενημέρωση που έκανε στον Τραμπ. Θα την επέλεγε ως επικεφαλής της εθνικής ασφάλειας! Ετσι άλλωστε η «ομάδα Τραμπ» θα χτίζονταν από «ξεχωριστούς» στα διάφορα πολιτικά πεδία μάχης.

Εχοντας χτίσει την ομάδα του, και με τον Vance ως διάδοχό του (καθώς ο Τραμπ δεν δικαιούται μιας άλλης θητείας), αυτός θα κέρδιζε συντριπτικά το χρίσμα από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Λίγο πιο πριν όμως, για λίγα χιλιοστά, η ζωή του σώθηκε όταν ένας διαταραγμένος νεαρός τον πυροβόλησε από ταράτσα σπιτιού. Ολα κρίθηκαν, καθώς γύρισε ελαφρά το κεφάλι του και επλήγη στο αυτί του. Από το έδαφος που έπεσε, σηκώθηκε αμέσως και ευθυτενής με τη γροθιά του υψωμένη. Η εικόνα αυτή ‒όπως άλλωστε και όλες οι τόσο έντονες εικόνες‒ καταγράφηκε στη μνήμη όσων τις έβλεπαν. Αφήνοντας το όποιο αποτύπωμά τους. Ο Τραμπ, με τη γροθιά του στον αέρα, φάνταζε ατρόμητος. Ηταν ένας λοιπόν «ισχυρός ηγέτης» και η εικόνα της στιγμής το κατέγραφε ξανά και ξανά στην τηλεόραση! Εάν κανείς στεκόταν σε δύο εικόνες, του Τραμπ ως απτόητου πολιτικού και από την άλλη πλευρά του Μπάιντεν με χαμένα τα λόγια του, η επικράτηση του πρώτου έμοιαζε λίγο-πολύ μη αναστρέψιμη. Ούτως ή άλλως, ήταν ήδη εμφανές πως ο Μπάιντεν ήταν κατάκοπος, με πολλαπλές αδυναμίες, ειδικά μπροστά σε τέσσερα χρόνια μιας ακόμη θητείας. Ενώ επίσης δεν υπήρχε χρόνος για μια ολοκληρωμένη διαδικασία μιας εσωκομματικής μάχης. Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις αποδείχθηκε αρκετά ικανή με την παρουσία της. Ομως ο άνεμος, που ωθούσε τον Τραμπ προς την προεδρία, ήταν κυρίαρχος. Οι δε ισχυρισμοί του Μπάιντεν ότι θα μπορούσε να επικρατήσει, αν έδινε τη μάχη του, ήταν αστείοι.

Το εβδομαδιαίο βρετανικό περιοδικό New Statesman είναι μια έκδοση πολλών ετών και με μεγάλη βαρύτητα. Το τεύχος 15-21 Νοεμβρίου 2024 αποτελεί μια καθαρή ματιά για την εποχή που διανύουμε. Αυτή προσδιορίζεται όντως ως Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ (TRUMP WORLD) που τώρα ξετυλίγεται και μικρή σχέση έχει με την προγενέστερη φάση της προεδρίας του. Πολύ ορθά τονίζεται, άλλωστε, πως η εποχή που έχουμε απέναντί μας είναι εκείνη μιας σύγκρουσης. Ενώ ο Τραμπ είναι ο μόνος που μπορεί να τη διαχειριστεί. Στην τωρινή του φάση, πλέον. Διότι στην πρώτη θητεία του ήταν απλώς ένας κάτω του μετρίου παρατηρητής.

Ο πολιτικός φιλόσοφος John Gray, στην επιθεώρηση αυτή, στέκεται παρατηρώντας τις τελευταίες δεκαετίες, όπου η κρίση της πολιτικής στον χώρο των δημοκρατιών έχει γίνει όλο και βαθύτερη. Μεγάλες ευθύνες έχουν οι πιο ισχυρές φιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις, όπως η Αμερική με τις αυθαιρεσίες της, έξω από τα σύνορά τους. Τούτο το φαινόμενο το έχω αναλύσει στο βιβλίο μου «Η τοξική εποχή μας (Ο άνομος κόσμος της Αμερικής, η απόλυτη αυθαιρεσία της Ρωσίας, οι εκτός ελέγχου τοξίνες)»: «Η αυθαίρετη εισβολή στο Ιράκ από τον Μπους και Μπλερ». Και πολύ πρόσφατα η εισβολή στο Αφγανιστάν από τον απολύτως υπερτιμημένο και αδίστακτο Ομπάμα. Ο οποίος είναι ο κύριος ένοχος για το ότι το δημοκρατικό εγχείρημα της Αιγύπτου ανετράπη από τη στυγνότερη δικτατορία στη χώρα αυτή. Ενώ επίσης, πάλι ο Ομπάμα κυρίως, αλλά και άλλοι Αμερικανοί ηγέτες θώπευσαν τη διαδρομή ακροτήτων του Νετανιάχου και του Ισραήλ. Με μια Ευρώπη να στρέφεται όλο και δεξιότερα, με απίστευτη ένδεια του πολιτικού προσωπικού της. Για να φτάσουμε στο σημείο να προσδοκούμε το τι θα πράξει, πλέον, ο Τραμπ! Ισως λοιπόν στο κλίμα αυτό, ειδικά, η νέα σελίδα Τραμπ να φέρνει κάτι πιο θετικό. Ενα πάντως είναι σίγουρο, δεν πρόκειται τα επόμενα χρόνια να βαρεθούμε.

*Διδάκτωρ του Κέμπριτζ, επικοινωνιολόγος και συγγραφέας πολλών βιβλίων, με πιο πρόσφατο το «Η τοξική εποχή μας» (Καστανιώτης, 2022)

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Η νέα «εποχή Τραμπ» και τι φέρνει

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας