Να αγανακτούμε συχνότερα, κάνει καλό!

«Χρειάζεται αποπαγκοσμιοποίηση ώστε να δοθεί χώρος στην κοινωνική οικονομία της αλληλεγγύης, να διασωθεί η οικονομία του κάθε τόπου, να διατηρηθεί η καλλιέργεια της γης που είναι η κύρια πηγή των τροφίμων. […] Τέλος, αρχίζοντας από εμάς τους ίδιους, πρέπει να αντικαταστήσουμε τη μονομερή επιταγή της ανάπτυξης με μια πιο σύνθετη που να καθορίζει τι πρέπει να αναπτυχθεί και τι πρέπει να επιβραδυνθεί. […] Πρέπει να μειώσουμε τα ορυκτά καύσιμα, τον παρασιτισμό των μεσαζόντων, τη βιομηχανία του πολέμου, την καταναλωτική μέθη, την οικονομία του περιττού και της επιφανειακότητας». Με αυτά τα λόγια περιγράφουν οι Στεφάν Εσέλ (αντιστασιακός και αντιναζί) και Εντγκάρ Μορέν (το ίδιο) την επιλογή πορείας που πρέπει να κάνουμε, στο κοινό τους βιβλίο «Ο δρόμος της ελπίδας» (εκδόσεις Πατάκη).

Οι δύο σοφοί γέροντες -ο Εσέλ έφυγε από τη ζωή το 2013 σε ηλικία 96 ετών, ενώ ο Μορέν ήδη διανύει το 103ο έτος της ηλικίας του- μας δίνουν λόγους για να ελπίζουμε, αφού πρώτα, όπως μας λένε, ξεκαθαρίσουμε τις προτεραιότητές μας.

Προτείνουν μια πιο αυθεντική σχέση με τη ζωή, αντιστεκόμενοι σε ό,τι μας σκοτώνει καθημερινά. Οι ίδιοι πολέμησαν τον ναζισμό με το όπλο στο χέρι, ενώ ο Εσέλ δραπέτευσε δύο φορές από στρατόπεδο συγκέντρωσης και συμμετείχε στη σύνταξη της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 1948. Ηταν δε εκείνος που έδωσε το όνομά του στους «Αγανακτισμένους», με το βιβλίο του «Αγανακτήστε!» (εκδόσεις Πατάκη). Εκεί γράφει: «Το κινητήριο συναίσθημα της Αντίστασης ήταν η αγανάκτηση. […] Εμείς οι βετεράνοι των αντιστασιακών κινημάτων καλούμε τις νεότερες γενιές να πάρουν τη σκυτάλη: τους λέμε λοιπόν, αγανακτήστε!».

Η οργή και η αγανάκτηση μπορούν να είναι δημιουργικές δυνάμεις, όταν οδηγούν τους ανθρώπους να αντισταθούν και να πολεμήσουν ενάντια στις ανισότητες και στην κοινωνική αδικία. Η άνοδος της Ακροδεξιάς σήμερα απειλεί να αλώσει τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις κατακτήσεις δεκαετιών και οι δικές μας γενιές οφείλουν να υπερασπιστούν τις ελευθερίες, συλλογικές και ατομικές.

Και οι δύο επισημαίνουν τη σημασία της αντίστασης στα ΜΜΕ, «τα οποία παρουσιάζουν ως μοναδική προοπτική για τη νεολαία τη μαζική κατανάλωση, την περιφρόνηση για τους αδύναμους, την αδιαφορία για τον πολιτισμό, τη γενικευμένη αμνησία και τον ξέφρενο ανταγωνισμό όλων εναντίον όλων».

Σήμερα είναι η ώρα να πάρει τη σκυτάλη η νέα γενιά, γιατί αύριο ίσως να είναι πολύ αργά. Η κλιματική απορρύθμιση θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την ανθρωπότητα όπως βλέπουμε σήμερα, ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί ένας γενικευμένος πόλεμος με τα πιο σύγχρονα όπλα μαζικής καταστροφής.

Παράλληλα, η (όποια) Αριστερά πρέπει να επεξεργαστεί ένα όραμα για το μέλλον και να υποδείξει τον δρόμο που θα μας οδηγήσει εκεί. Η μετατροπή της σε «κυβερνώσα» αλλοίωσε τον χαρακτήρα της, νόθευσε την ιδεολογία της και την οδήγησε στην παρακμή και την αυτοδιάλυση. Ο κόσμος χρειάζεται μια ανανεωμένη και ρωμαλέα Αριστερά με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και όχι στο παρελθόν. Το χρώμα της θα είναι κόκκινο, αλλά με πράσινο πρόσημο, εάν θέλει να βγάλει την ανθρωπότητα από την τροχιά της αυτοκαταστροφής, στην οποία την έχουν βάλει οι υποτελείς στο μεγάλο Κεφάλαιο κυβερνήσεις.

Ο Εσέλ, στο βιβλίο που προαναφέραμε («Αγανακτήστε!»), καταλήγει έτσι: «Μας χρειάζεται γνώση, όχι απόγνωση, ελπίδα, όχι απελπισία!». Προσυπογράφω!