Ποια είναι η αγαπημένη μας ταινία του 1975; Ο φίλος κριτικός κινηματογράφου Γιάννης Ζουμπουλάκης ζήτησε από 10 σκηνοθέτες «την αγαπημένη τους ταινία που έγινε 50 ετών» στα «ΝΕΑ». Πολύ ενδιαφέρον ερώτημα που για να απαντηθεί συνήθως γυρίζει κανείς πίσω και αρχίσει να ψάχνει σάιτ και λεξικά για να θυμηθεί τις ταινίες εκείνης της χρονιάς.
Προσωπικά, για τις αγαπημένες μου ταινίες μέσα στον χρόνο ακολουθώ άλλη μέθοδο. Αρχίζω από την εποχή – στη συγκεκριμένη περίπτωση τη χρονιά του 1975. Πού βρισκόμουν και τι έκανα εκείνη τη χρονιά; Υπάρχει κάτι που να συνδέεται με ένα σημαντικό για μένα κινηματογραφικό γεγονός;
Το 1975 σπούδαζα σινεμά στο Παρίσι και έζησα μια καταπληκτική εμπειρία. Είδα για πρώτη φορά στο τεράστιο αμφιθέατρο των 3.000 θέσεων του «Συνεδριακού Κέντρου» (και συναυλιακού χώρου εκδηλώσεων) την ταινία του Πίτερ Γουίαρ «Το μυστικό του Βράχου των Κρεμασμένων» («Picnic at Hanging Rock»). Κυριολεκτικά συγκλονίστηκα. Και από την ταινία αλλά και από την υπέροχη μουσική της: τότε άκουσα για πρώτη φορά φλογέρα του Πάνα παιγμένη από τον μοναδικό Ζαμφίρ.
Τη μέρα του Αγίου Βαλεντίνου κάποιες μαθήτριες του Κολεγίου Απλγιαρντ στην Αυστραλία εξαφανίζονται μαζί με μία καθηγήτρια στη διάρκεια ενός πικνίκ στον Κρεμαστό Βράχο. Κάποια στιγμή ξέκοψαν από τις άλλες και σκαρφάλωσαν ψηλότερα στον βράχο. Εξαντλημένες έπεσαν σ’ έναν βαθύ ύπνο κι ύστερα, όταν ξύπνησαν σαν μέσα σε όνειρο, χάθηκαν σ’ ένα μυστικό πέρασμα χωρίς να αφήσουν ίχνη. Τι ακριβώς συνέβη, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Τι σημασία έχει; Εχουμε καταλάβει πολύ καλά ότι αυτή η εξαφάνιση είναι στην ουσία μια απόδραση, μια απελευθέρωση μέσα από τη φύση από τις καταπιεστικές δομές του Κολεγίου που φυλακίζουν τα κορμιά των κοριτσιών που διψάνε για έρωτα.
Μαγική ταινία. Μαγική μουσική. Μαγικοί στίχοι του Πόε, σαν λάιφ μοτίβ, που τους απήγγειλα μικρός. «Οσα βλέπουμε και θωρούμε τάχα / τ’ όνειρο ενός ονείρου να ’ναι μονάχα;». Κι όμως, κάτι εξίσου σημαντικό έλειπε ακόμα για να γίνει η ταινία αυτή για μένα ζωντανή ανάμνηση πέρα από τον χρόνο.
Ενα έργο τέχνης μπορούμε να το αγαπήσουμε για χίλιους καλλιτεχνικούς λόγους. Αλλά για να το εγγράψουμε βαθιά στη μνήμη μας, να μας συγκλονίζει ακόμα και πενήντα χρόνια μετά, χρειάζεται και η βιωματική εμπειρία. Στην αλήθεια της ταινίας να αναγνωρίσουμε τη δική μας αλήθεια. Κι εγώ, στην απόδραση αυτών των κοριτσιών αναγνώρισα τη δική μου απόδραση, δύο χρόνια πριν. Τα θλιβερά χρόνια της χούντας, φοιτητής της Νομικής σε πλήρες αδιέξοδο, έδινα λευκή κόλλα στα μαθήματα για να προεκτείνω τον χρόνο που θα πήγαινα στον στρατό. Κι ήρθε η μέρα και για το δικό μου «πέρασμα». Οπως τα κορίτσια στη φύση, απέδρασα κι εγώ σ’ ένα πανεπιστήμιο στο Παρίσι που μου άλλαξε κυριολεκτικά τη ζωή.
*Σκηνοθέτης, διευθυντής Film Studies BA MA New York College, Athens, University of Greenwich, UK
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας