«Δυο σαλιγκάρια, μαύρο κέλυφος και μαύρο κρέπι στις κεραίες τους, πάνε για την κηδεία ενός νεκρού φύλλου. Φεύγουν νύχτα. Μια όμορφη νύχτα του φθινοπώρου. Δυστυχώς όταν φτάνουν είναι πια άνοιξη. Τα φύλλα τα νεκρά έχουν όλα αναστηθεί. Τα δυο σαλιγκάρια απογοητεύονται. Αλλά να, ο ήλιος τούς λέει: Κοπιάστε να καθίσετε. Πάρτε ένα ποτήρι μπίρα αν το θέλει η καρδιά σας. [...] Μην πάρετε το πένθος, σας το λέω εγώ. Μαυρίζει το λευκό του ματιού και το ασκημίζει. Οι ιστορίες με φέρετρα είναι λυπητερές και όχι όμορφες. Πάρτε πάλι τα χρώματά σας, τα χρώματα της ζωής. Τότε όλα τα ζώα, τα δέντρα, τα φυτά αρχίζουν να τραγουδούν με όλη τη δύναμή τους το αληθινό ζωντανό τραγούδι. Το τραγούδι του καλοκαιριού. [...] Και τα δυο σαλιγκάρια γυρίζουν σπίτι τους. Συγκινημένα. Ευτυχισμένα. Οπως έχουν πιει πολύ, παραπατάνε λιγάκι. Ομως εκεί ψηλά στον ουρανό η σελήνη ξαγρυπνά για χάρη τους» (Ζακ Πρεβέρ, «Τα δύο σαλιγκάρια», πρόχειρη μετάφραση).
Επικήδειος για τον Τζόνι Χάλιντεϊ από τον φίλο του Ζαν Ρενό, ήρωα της αγαπημένης ταινίας «Λεόν», το ποίημα αυτό ενσωματώνεται μελοποιημένο παραδειγματικά στην ταινία του Κώστα Γαβρά «Η τελευταία πνοή» που παρακολουθήσαμε το περασμένο Σάββατο μαζί με τη βράβευση του σκηνοθέτη σε μια εκδήλωση ουσίας στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας. Συγκλονιστική ταινία, ένας ύμνος και μια δωρεά στη ζωή.
Κεντρικός ήρωας είναι ένας φιλόσοφος που μετατρέπει την πλατωνική ρήση «φιλοσοφία μελέτη θανάτου εστίν» σε μια εξερεύνηση εκτός του πλαισίου της φιλοσοφίας, στον κόσμο των ασθενών που αγωνιούν στο κατώφλι του θανάτου. Με βαθύτερο κίνητρο τον δικό του φόβο που ξυπνά σε κάθε νέα ιατρική εξέτασή του και με οδηγό του έναν γιατρό που έργο του είναι η συμπαράσταση σε όσους ετοιμάζονται να αφήσουν την τελευταία τους πνοή. Συχνά απαρηγόρητοι, κάποτε παρηγορημένοι από μια κουβέντα του Ηράκλειτου ή του Βούδα ή από μια γουλιά λευκό κρασί και τη γεύση κάποιου θαλασσινού που ζωντανεύουν στιγμές πολύτιμες της ζωής.
Οι κοινωνίες μας, Δυτικές ή δυτικότροπες, με πλοηγό έναν α-τραγικό ριζοσπαστισμό, ξορκίζουν στην πλειονότητά τους με κάθε μέσο τον θάνατο. Δεν ασκούν τα μέλη τους· τα αφήνουν αβοήθητα στη συνάντηση της ζωής μαζί του. Σε αντίθεση με άλλους πολιτισμούς και κουλτούρες της Αφρικής, της νότιας Αμερικής κ.λπ., όπου επιζούν κληροδοτημένοι κώδικες για την ύστατη αυτή συνάντηση. Ωστόσο και στις κοινωνίες της Ευρώπης συναντούμε τέτοιες απόψεις και συμπεριφορές, σε μεμονωμένες κοινότητες, που γίνονται αποδεκτές και από τον κλάδο της λεγόμενης παρηγορητικής ιατρικής. Ο Γαβράς δίνει στην ταινία του δυο τέτοιες στιγμές: Με την ευφρόσυνη χορωδία που αποχαιρετά την ετοιμοθάνατη Τσιγγάνα αρχόντισσα με το τραγούδι για τα σαλιγκάρια, από το οποίο ξεκινήσαμε. Και με μια γιατρό που δείχνει άφοβη, για να ενθαρρύνει τον τρομαγμένο φιλόσοφο –και τον θεατή–, τη μαστεκτομή της. «Κάνοντας» –για να θυμηθούμε τον Ανδρέα Εμπειρίκο– «οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας