Γίνονται και θαύματα. Στην Ολλανδία τα τελευταία 10 χρόνια έβαλαν λουκέτο 20 φυλακές και ο πληθυσμός των φυλακισμένων μειώθηκε κατά 40%. Εμβληματικά δεσμωτήρια έγιναν πολιτιστικά κέντρα, όπως το Dome στο Χάαρλεμ, ένα «πανοπτικό» κυκλικό κτίσμα του 1901, με ανοιχτούς εσωτερικούς χώρους για να ελέγχουν με μια ματιά οι ανθρωποφύλακες τους εγκλείστους.
Ετη φωτός απέχει η ολλανδική πραγματικότητα από την Ελλάδα των 11.000+ κρατουμένων, των ελεεινών συνθηκών διαβίωσης, της παραβατικότητας πίσω από τα κάγκελα, της αδράνειας ή συνενοχής των αρμοδίων.
«Μειώθηκαν τα κλασικά βίαια εγκλήματα όπως οι δολοφονίες. Πολλά σοβαρά εγκλήματα σήμερα διεξάγονται online και είναι λιγότερο ορατά, ιδίως η δράση των οργανωμένων συμμοριών. Λιγότεροι κατηγορούμενοι φτάνουν στα δικαστήρια, λιγότεροι μπαίνουν φυλακή», εξηγεί ο Ολλανδός εγκληματολόγος Φράνσις Πέικς στη συμπατριώτισσά του, συγγραφέα και δημοσιογράφο Ρενάτε βαν ντερ Ζέε. Η Ζέε περιέγραψε σε πρόσφατο άρθρο της στον Guardian κάτι απλό: ότι πήγε... σινεμά στην πρώην φυλακή του Χάαρλεμ.
Παραφράζοντας τον στίχο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, όσες κι αν αδειάζουν φυλακές μόνο να βελτιωθεί μπορεί η κατάσταση, αν συντρέχουν παράλληλα σοβαρές προϋποθέσεις - δυστυχώς ανύπαρκτες στον Νότο της Βαλκανικής.
Ας τις καταγράψουμε επιγραμματικά. Οι Ολλανδοί δικαστές ρίχνουν μεν γερές καμπάνες για κακουργήματα όπως η ανθρωποκτονία, ο βιασμός, το εμπόριο ναρκωτικών, η συμμετοχή σε μαφίες. Αλλά σε κλοπές, ληστείες, διαρρήξεις, χειροδικίες, οικονομικές απάτες κ.λπ. είναι σχετικά επιεικείς. Προτιμούν τις ποινές με αναστολή και με δικαίωμα έφεσης, όπως και την υποχρεωτική κοινωφελή εργασία. Ξέρουν ότι ακόμη και μια σύντομη φυλάκιση σημαίνει αποκοπή από την κοινωνία, έκθεση σε πιθανές βιαιοπραγίες και κίνδυνο ένταξης σε δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος. Θεωρούν, τέλος, ότι τα δημόσια κονδύλια για την κράτηση θα πιάσουν περισσότερο τόπο αν ένα μεγάλο μέρος τους διατεθεί σε ευρείς μηχανισμούς στήριξης κρατουμένων και αποφυλακισμένων.
Λίγο πιο βόρεια, τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει το παράδειγμα της Νορβηγίας. Τα σωφρονιστικά καταστήματα είναι μικρά. Τα κελιά θυμίζουν δωμάτια σπιτιών. Η συμμετοχή σε επιμορφωτικά προγράμματα και σεμινάρια επαγγελματικού προσανατολισμού είναι υψηλότατη. Ολο το σύστημα προσανατολίζεται στην προοπτική της κοινωνικής επανένταξης.
Κακά τα ψέματα. Τόσο η Ολλανδία όσο και η Νορβηγία είναι χώρες πλούσιες, με μικρό πληθυσμό, ανθρωπιστικό πολιτιστικό υπόβαθρο και περιορισμένη διαφθορά. Κανένα μοντέλο δεν αντιγράφεται μηχανικά, πόσο μάλλον από πολυπληθείς κοινωνίες όπως η βρετανική ή η αμερικανική. Ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τους περίπου δύο εκατομμύρια φυλακισμένους, το πρόβλημα οξύνεται από τις ιδιωτικές φυλακές. Επιχειρηματίες παίρνουν εργολαβία τη βρομοδουλειά από τις πολιτείες και την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Το να σαπίζουν οι Αμερικανοί κρατούμενοι στην Κόλαση είναι σούπερ κερδοφόρα μπίζνα. Let them rot in Hell.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας