«Εξαφνικός και πανώλεθρος»

Σεισμός στην Τουρκία και στη Συρία –όπου συνεχίζεται πάνω από 10 χρόνια ο πόλεμος– έγινε αισθητός μας λένε και στον Λίβανο, τώρα που γράφω, έγινε άλλος ένας στη Χαλκιδική, αύριο ποιος ξέρει πού. Ο σεισμός καταργεί βίαια τα σύνορα.

Σκέφτομαι τις χιλιάδες τους νεκρούς, τις καταστροφές, τους παγιδευμένους, ανάμεσά τους παιδιά, αλλά και αθλητές, εκεί όπου γυμνάζονταν, να δίνουν τον ύστατο αγώνα, ένα νεογέννητο να ανασύρεται ζωντανό δίπλα στη μάνα του που πέθανε μέσα στα χαλάσματα. Και δεν μπορώ να πονέσω περισσότερο για τον φίλο από τον εχθρό, για τον άδικο από τον δίκαιο. Δεν αξίζει σε εγκύους, βρέφη, αθλητές, παιδιά και όποιους άλλους να έχουν έναν τέτοιο, «εξαφνικόν και πανώλεθρον», όπως έλεγαν οι μικρασιατικές προσευχές των γιαγιάδων μας, θάνατον. Όσοι πιστεύουν και υπηρετούν έναν θεό τιμωρό, καθρεφτίζουν στην εικόνα του το μίσος που κουβαλούν οι ίδιοι στην ψυχή τους.

Τα ερείπια που άφησε πίσω του ο τελευταίος αυτός σεισμός μου έφεραν στον νου την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη, όπου ο Πόλεμος προσωποποιείται και παρουσιάζεται σαν ένας θεόρατος γίγαντας που έχει διώξει τους θεούς από τον Όλυμπο, έχει φυλακίσει την Ειρήνη και κουβαλάει ένα γουδί και ένα γουδοχέρι, με το οποίο θα κοπανίσει και θα λιώσει τις ελληνικές πόλεις που αφανίζονται στον αδελφοκτόνο και καταστροφικό Πελοποννησιακό Πόλεμο. Και ακόμη, την εικόνα του Κρόνου να καταβροχθίζει τα παιδιά του, όπως την δίνει ο Γκόγια. Σεισμός και πόλεμος λιώνουν και καταβροχθίζουν τους ανθρώπους. Ο πρώτος, συγκλονίζοντας συθέμελα τη γη. Ο δεύτερος, λιώνοντάς την με το γουδοχέρι των βομβών, των πυραύλων σήμερα και ας ελπίσουμε όχι των ατομικών όπλων αύριο.

Ξέρω ότι δεν μπορούμε να σταματήσουμε τους σεισμούς. Το πολύ πολύ να μπορούμε, εν μέρει μόνον, να τους προβλέψουμε και να χτίζουμε τα σπίτια μας έτσι που να μη γίνονται, τουλάχιστον όχι εύκολα, παγίδες θανάτου σε κάθε δόνηση.

Αλλά και να μην προκαλούμε με αστόχαστα έργα στο όνομα της δήθεν ανάπτυξης την οργή της θεάς γης. Έχω όμως την αφέλεια να πιστεύω ότι μπορούμε και πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αποφύγουμε τους πολέμους που είναι όλοι αδελφοκτόνοι και δεν έχουν ποτέ νικητές παρά μόνον νικημένους.

Είναι ύπουλος εχθρός ο σεισμός που χτύπησε ξαφνικά ξημερώματα τις γειτονικές μας χώρες. Στεκόμαστε κοντά τους όσο και όπως μπορούμε όχι μόνο γιατί ξέρουμε ότι ο σεισμός, όπως και κάθε άλλη μορφή θανάτου, δεν επιλέγει, αλλά και γιατί καταλαβαίνουμε άλλη μια φορά ότι το δράμα της διπλανής πόρτας είναι έτοιμο να γίνει και δικό μας. Μακάρι να μπορούσαμε να απλώσουμε πάνω από το χάσμα του σεισμού ένα ειλικρινές χέρι ειρήνης και φιλίας.