Για να αντέξουμε

Αλιεύοντας ειδήσεις στο διαδίκτυο τις μονότονες ώρες της πανδημίας σταμάτησα σε μία από την Κάρπαθο. Δεν είχε να κάνει με τους επίμονους αριθμούς του Covid-19, τα οικονομικοσεξουαλικά κυκλώματα, τους αλληλοκαταγγελτικούς διαλόγους των ανεύθυνων/υπεύθυνων για τη διάλυση από τον πρόσφατο χιονιά της «Ελπίδας». Ή ακόμα για την «επενδυτική» επιδρομή της J.P. Morgan, που ανανήψασα μετά το κραχ του 2008, τόσο ανάγλυφα δοσμένο στην ταινία το «Μεγάλο σορτάρισμα», υπόσχεται και πάλι τα μεγάλα κέρδη/φούσκες στους λίγους εκλεκτούς με ξένα κόλλυβα. Αυτή τη φορά ήταν για κάτι το θετικό και σπάνιο. Για έναν πατέρα που μόνος του μεγαλώνει σε δύσκολες ώρες τα τέσσερα παιδιά του, προσφέροντάς τους την αποδοχή, την καθημερινή φροντίδα και την αγάπη του.

Η ιστορία του κάνει τον γύρο του διαδικτύου. Ενδεχομένως η είδηση να προκαλέσει σχόλια για κάποια Μέσα που αρπάζονται από συγκινητικές ιστορίες για να μας κάνουν να ξεχάσουμε τα μεγάλα όντως δεινά που συμβαίνουν εδώ και αλλού. Αναγνωρίζω ότι αυτή είναι μία από τις τεχνικές τους, θεωρώ όμως ότι το να αναδεικνύεις το καλό των ανθρώπων δεν αποτελεί πάντοτε πρόσχημα και υπεκφυγή. Ο λόγος μάλιστα πηγαίνει μακρύτερα από την περίπτωση στην οποία αναφέρθηκα.

Ανατρέχοντας στο παρελθόν μας έχουμε συχνά την τάση να υπογραμμίζουμε τις αρνητικές πλευρές, αυταπάτες και λάθη, απώλειες και τραύματα. Η τάση αυτή ενός αναδρομικού πεσιμισμού έχει γίνει πιο έντονη στις μέρες μας και αφορά όχι μόνον τις ιστορίες προσώπων, αλλά και αυτές των κοινωνικών και των εθνικών συνόλων, αυτές που εντάσσονται σε ό,τι αποκαλούμε Ιστορία.

Ετσι θα συναντήσουμε ξανά και ξανά κατεδαφιστικές κριτικές για τη διχόνοια μεταξύ Ελλήνων, την εξάρτηση της χώρας μας από τους ξένους Προστάτες, την ανυπαρξία ή τη δυσπλασία του κράτους, την «καθυστέρηση» απέναντι στην «πολιτισμένη» Ευρώπη. Θεωρώ τη μονόπλευρη αυτή τάση τόσο ανιστορική όσο και την αντίθετη, αλλά τελικά συμπληρωματική, φοβική και ομφαλοσκοπική ωραιοποίηση των περασμένων.

Σε κάθε ιστορική φάση υπήρξαν αυτοί που με το παράδειγμά τους διάλεξαν όχι το συνέχθειν του Κρέοντα αλλά το συμφιλείν της Αντιγόνης. Υπήρξαν οι ξενόδουλοι αλλά και αυτοί που με την πράξη τους σε ώρες δουλείας άνοιξαν τον δρόμο στην ελευθερία. Υπήρξαν εκείνοι που τίμησαν αυτήν τη χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που υπήρξαν όχι ουραγοί αλλά πρωτοπόροι στον πολιτισμό και κάποτε και στην πολιτική έναντι των ισχυρών οικονομικά κέντρων. Για να αντέξουμε στις καταιγίδες, χρειαζόμαστε το φως ενός δύσκολου εμείς, το ίχνος μιας λοιδορούμενης ανιδιοτέλειας μέσα μας και γύρω μας. Είναι αυτό που εδώ και αλλού, τότε και τώρα, αντιστάθηκε και αντιστέκεται προτάσσοντας τη δημιουργία και τον αγώνα απέναντι στην απανθρωπία και την υποδούλωση.