Πριν από μερικές μέρες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων που επικαλούνταν ένα δημοσίευμα της αγγλικής Γκάρντιαν, τους νουθέτησε: «Μη διαβάζετε μόνο Γκάρντιαν». Και συνέχισε: «Καλός είναι ο Γκάρντιαν αλλά… Ο Γκάρντιαν είναι, τι να πω, η “Εφημερίδα των Συντακτών” της Μεγάλης Βρετανίας. Απλά είναι μία αριστερή εφημερίδα, η οποία μας ασκεί μια κριτική την οποία την ακούμε, αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι δεν είναι εμπεριστατωμένη».
Σε άλλες στήλες της εφημερίδας, αλλά και στο podcast του Τάσου Παππά και του Δημήτρη Κανελλόπουλου, σχολιάστηκε αυτός ο παραλληλισμός. Οπωσδήποτε, αφού η Γκάρντιαν χαίρει γενικής εκτίμησης, η αναφορά του πρωθυπουργού, όπως κι αν την εννοούσε εκείνος, είναι κολακευτική για την εφημερίδα μας. Ομως εδώ λεξιλογούμε, οπότε θα σχολιάσω γλωσσικά την άποψη.
Καταρχάς, θα προσέξατε, ο πρωθυπουργός χρησιμοποιεί το αρσενικό γένος για την εφημερίδα: Ο Γκάρντιαν. Ο λόγος είναι ότι υποσυνείδητα μεταφράζει τη λέξη στα ελληνικά, ο φύλακας, γι’ αυτό και επιλέγει αρσενικό άρθρο. Και πράγματι, τον παλιό καιρό, τότε που οι τίτλοι μεταφράζονταν, η Γκάρντιαν, που τότε είχε την έδρα της στο Μάντσεστερ, λεγόταν στα ελληνικά «Ο Μαγχεστριανός Φύλαξ», κι άντε να μη γελάσει κανείς.
Παρόμοια, άλλοι λένε «οι Τάιμς» (διότι οι Καιροί), «ο Μοντ» (ο Κόσμος) για τη γαλλική εφημερίδα ή «ο Εκόνομιστ» για το γνωστό περιοδικό. Ωστόσο αυτή η μέθοδος, που είναι πολύ λογική όταν πρόκειται για ελληνικούς τίτλους («η Αυγή», «τα Νέα», «το Βήμα», «ο Ριζοσπάστης»), δεν λειτουργεί τόσο καλά με ξένους. Πρώτα πρώτα, δεν είναι όλοι οι τίτλοι αγγλικοί· πόσοι ξέρουν ρωσικά, κινέζικα, τουρκικά; Αυτό έλειπε, να πρέπει να ξέρουμε είκοσι ξένες γλώσσες για να μιλήσουμε ελληνικά! Κι έπειτα, οι μεταφράσεις δεν είναι μονοσήμαντες: θα πούμε άραγε «το Σαμπάχ» (το Πρωί) ή «η Σαμπάχ» (η Πρωία);
Οπότε, προσωπικά ακολουθώ μια απλή μέθοδο, που σας τη συνιστώ. Αν πρόκειται για ξένη εφημερίδα, χρησιμοποιώ πάντα το θηλυκό γένος: η εφημερίδα, η Μοντ, η Τάιμς, η Λιμπερασιόν, η Γκάρντιαν. Αν πρόκειται για περιοδικό, πάντα το ουδέτερο: το περιοδικό, το Εκόνομιστ.
Κλείνοντας, να πούμε πως η λέξη guardian στα αγγλικά ήρθε από τα γαλλικά, αλλά ανάγεται σε πρωτογερμανική ρίζα. Από την ίδια ρίζα έχουμε στα ελληνικά τη βάρδια (μέσω βενετικών) και την γκαρνταρόμπα (μέσω γαλλικών).
Και για να επιστρέψω στον πρωθυπουργό, καθόλου ανοιχτόμυαλη δεν βρίσκω την τοποθέτησή του. Το αν η κριτική της Γκάρντιαν (ή της «Εφ.Συν.») είναι εμπεριστατωμένη ή όχι, δεν εξαρτάται από το αν η Γκάρντιαν είναι αριστερή. Τα επιχειρήματα πρέπει να αντικρούσει ο πρωθυπουργός, όχι να αποφύγει τη συζήτηση απαξιώνοντας τον φορέα τους. Την τακτική αυτή την ακολουθεί κατά κόρον ο (οΘντκ) υπουργός Υγείας, ο κ. Γεωργιάδης, που απαντά στις κριτικές για τις κραυγαλέες ελλείψεις του ΕΣΥ λέγοντας ότι οι καταγγέλλοντες είναι ακροαριστεροί. Και δυστυχώς, τελευταία, ο πρωθυπουργός μοιάζει να αντιγράφει τον κ. Γεωργιάδη…
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας