Μία από τις λέξεις που ακούστηκαν πολύ φέτος είναι και η λέξη γουόκ. Δεν εννοώ βέβαια το κινεζικό wok, το μαγειρικό σκεύος που μοιάζει με τηγάνι με κοίλο πυθμένα και που χρησιμοποιείται πολύ στην κινεζική κουζίνα, αλλά τον ομόηχο στα ελληνικά όρο της πολιτικής, που αποτελεί μεταφορά στα ελληνικά της αγγλικής λέξης woke.
Αγγλικής, έγραψα, αλλά η γλωσσολογία αναγνωρίζει πια πολλές αγγλικές γλώσσες: ο όρος woke γεννήθηκε στα αφροαμερικανικά αγγλικά, σαν επίθετο ισοδύναμο με το awake, ξύπνιος ας πούμε, των στάνταρ αγγλικών. Από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα παίρνει τη σημασία του συνειδητοποιημένου, του ενήμερου για θέματα ρατσισμού και κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ τον ίδιο καιρό πολλοί μαύροι αγωνιστές κατά του ρατσισμού έριχναν το σύνθημα «Stay woke!»
Στον αιώνα μας η λέξη ακούγεται πολύ περισσότερο, ιδίως μετά το 2010, σε συνάρτηση με το κίνημα Black Lives Matter, οπότε και έφτασε να σημαίνει γενικά τον προοδευτικό (με τα αμερικανικά μέτρα) πολίτη, αυτόν που ασπάζεται προοδευτικές ιδέες σε θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ωστόσο, από το 2019 και μετά, στις ΗΠΑ τον όρο τον οικειοποιήθηκαν συντηρητικοί κύκλοι και τον χρησιμοποιούν επικριτικά, ακόμα και χλευαστικά, δίνοντάς του τη σημασία του ανειλικρινούς και ηθικολόγου οπαδού μιας ανελεύθερης ιδεολογίας. Κάτι ανάλογο άλλωστε είχε συμβεί και με τον όρο political correctness, την πολιτική ορθότητα, που αρχικά είχε θετικό πρόσημο.
Το 2021, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει ότι «η κυβέρνηση Μπάιντεν καταστρέφει τη χώρα με το γουόκ». Τώρα που ξαναβγήκε πρόεδρος, πολλοί σχολιαστές στη χώρα μας, από τον Θάνο Πλεύρη ώς την Αννα Διαμαντοπούλου ή τον Εκτορα Κουφοντίνα, είδαν την επικράτησή του ως διαμαρτυρία για τις «υπερβολές της γουόκ ατζέντας».
Αλλά ήδη από το 2020, περίπου, η δική μας αλτ-ράιτ, που αναμεταδίδει παπαγαλιστί οτιδήποτε εκπέμπεται από τα κεντρικά, είχε ξεσπαθώσει εναντίον της «γουοκίλας» που τάχα περιορίζει την ελευθερία του πνεύματος. Δηλαδή, την ελευθερία του παρουσιαστή της τηλεόρασης ή του ακροδεξιού δημάρχου να χλευάζουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό δημόσιων προσώπων, την ελευθερία του καλού οικογενειάρχη να σπάει στο ξύλο τη γυναίκα του ή να κάνει μπούλινγκ σε γκέι ζευγάρια στον δρόμο.
Γουόκ ατζέντα δεν υπάρχει· είναι ένας μπαμπούλας στον οποίο ο καθένας εντάσσει ό,τι διαφορετικό δεν του αρέσει, θεωρώντας ότι έτσι το απαξιώνει.
Και επειδή πιάνει γρήγορα τα μηνύματα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, που πριν από μερικούς μήνες είχε δηλώσει ότι «ο κίνδυνος είναι η τυραννία της πλειοψηφίας», τώρα, σε συζήτηση με τον Π. Μπρικνέρ, έκανε λόγο για «τυραννία των μειοψηφιών» και δήλωσε αντίθετος με τη woke κουλτούρα.
Παίζει κι αυτός το παιχνίδι της Ακροδεξιάς, που την έθρεψε με τη χολή που έριχνε, για μικροκομματικούς λόγους, ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών και τώρα προσπαθεί να την προσεταιριστεί, υιοθετώντας τα συνθήματά της: μια τακτική που, όπως έχει δείξει η πείρα, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ενίσχυσή της.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας