Αθήνα, 20°C
Αθήνα
Ελαφρές νεφώσεις
20°C
21.2° 19.0°
2 BF
62%
Θεσσαλονίκη
Ελαφρές νεφώσεις
25°C
24.6° 24.6°
1 BF
33%
Πάτρα
Αραιές νεφώσεις
22°C
22.7° 21.6°
2 BF
63%
Ιωάννινα
Σποραδικές νεφώσεις
22°C
21.9° 21.9°
3 BF
43%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
22°C
21.9° 21.9°
2 BF
49%
Βέροια
Σποραδικές νεφώσεις
23°C
22.7° 22.7°
2 BF
35%
Κοζάνη
Αραιές νεφώσεις
21°C
21.4° 21.4°
1 BF
28%
Αγρίνιο
Αραιές νεφώσεις
22°C
22.3° 22.3°
1 BF
52%
Ηράκλειο
Σποραδικές νεφώσεις
19°C
20.2° 18.8°
3 BF
88%
Μυτιλήνη
Ελαφρές νεφώσεις
21°C
21.9° 21.1°
1 BF
59%
Ερμούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
18°C
18.4° 18.4°
2 BF
77%
Σκόπελος
Αίθριος καιρός
18°C
17.7° 17.7°
1 BF
68%
Κεφαλονιά
Ελαφρές νεφώσεις
21°C
20.9° 20.9°
2 BF
83%
Λάρισα
Αυξημένες νεφώσεις
23°C
22.9° 22.9°
2 BF
49%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
21°C
21.2° 21.2°
1 BF
42%
Ρόδος
Ελαφρές νεφώσεις
19°C
18.8° 18.8°
3 BF
85%
Χαλκίδα
Αυξημένες νεφώσεις
22°C
21.6° 21.6°
1 BF
46%
Καβάλα
Ελαφρές νεφώσεις
20°C
20.3° 20.3°
2 BF
56%
Κατερίνη
Αραιές νεφώσεις
24°C
23.9° 23.9°
1 BF
41%
Καστοριά
Αραιές νεφώσεις
20°C
20.2° 20.2°
0 BF
43%
ΜΕΝΟΥ
Τρίτη, 22 Απριλίου, 2025
marine lepen
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
AP Photo/Louise Delmotte

Ακροδεξιότητες

Τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών ήταν αναπάντεχα, αφού στον β’ γύρο η συνεργασία του μετώπου της Αριστεράς με το κόμμα του Μακρόν, μέσω αμοιβαίων αποσύρσεων, λειτούργησε σχεδόν υποδειγματικά κι έτσι, ενώ τα προγνωστικά έδιναν πρώτη τη Λεπέν, τελικά το ακροδεξιό κόμμα έμεινε μακράν τρίτο. Μεγάλη ανακούφιση· αφού όμως λεξιλογήσαμε ήδη για το Κέντρο και την Αριστερά, ας δούμε τώρα τη Δεξιά.

Η λέξη «δεξιός» είναι αρχαία, μάλιστα μυκηναϊκή. Ισως έχει απώτερη ετυμολογική σχέση με το «δέχομαι». Για τους περισσότερους ανθρώπους το δεξί χέρι είναι το πιο ικανό, και εξαιτίας αυτής της διαφοράς η λέξη «δεξιός» πήρε από τ’ αρχαία χρόνια μια σειρά θετικές σημασίες.

Ετσι, ήδη από την αρχαιότητα, δεξιός σήμαινε και «επιδέξιος» ή «σωστός» ή «καλοφτιαγμένος» (π.χ. «Ευριπίδου δράμα δεξιώτατον»), ενώ επίσης πήρε τη σημασία «ευνοϊκός» στην οιωνοσκοπία. Και σήμερα, ονομάζουμε «δεξιότητες» τις ικανότητες που έχει αποκτήσει ή πρέπει να διαθέτει κάποιος.

Την ίδια προτίμηση για τη δεξιά πλευρά τη βλέπουμε και σε πολλές άλλες γλώσσες, όπου η λέξη για τον δεξιό έχει επίσης σημασίες σχετικές με τη δικαιοσύνη, την καταλληλότητα ή την ευθύτητα. Για παράδειγμα, στα αγγλικά right είναι ο δεξιός αλλά και ο σωστός, ο κατάλληλος, ο ευθύς, το δικαίωμα· στα γαλλικά droit, εκτός από τη δεξιά πλευρά, είναι το δίκαιο και ο ευθύς, κτλ. Κι επειδή όταν χαιρετάμε κάποιον τού δίνουμε το δεξί μας χέρι, το ρήμα «δεξιούμαι» πήρε τη σημασία «καλωσορίζω κάποιον» (δίνοντάς του το δεξί χέρι) - από εκεί και η δεξίωση.

Στην πολιτική, η Δεξιά, όπως και η Αριστερά, γεννήθηκε με τη Γαλλική Επανάσταση. Στα ελληνικά, οι όροι «δεξιά» και «ακροδεξιά» είναι μεταφραστικό δάνειο από τα γαλλικά· τώρα λέμε συνήθως «ακροδεξιά» ενώ παλιότερα συνηθιζόταν περισσότερο ο δίλεκτος όρος «άκρα δεξιά».

Πάντως, ελάχιστα παγκοσμίως είναι τα κόμματα που έχουν στον τίτλο τους τον όρο δεξιός» - και όσα τον έχουν συνήθως είναι ακροδεξιά. Προτιμούν να βάζουν στον τίτλο τους το έθνος, την ελευθερία, τη δημοκρατία και άλλα ηχηρά παρόμοια. Εθνικός Συναγερμός λέγεται το κόμμα της κ. Λεπέν.

Και σε ατομικό επίπεδο, ένας δεξιός πολιτικός σπάνια θα δηλώσει δεξιός: θα πει φιλελεύθερος, παλιότερα θα έλεγε εθνικόφρων, συχνά θα πει «κεντροδεξιός»· η προσθήκη του πρώτου συνθετικού κεντρο-, τόσο στα δεξιά όσο και στα αριστερά λειτουργεί όπως το γάλα στον καφέ ή τα παγάκια στο ουίσκι: σπάει την αψάδα, διευκολύνει την κατάποση. Μόνο ακραίοι όπως ο Αδωνις δηλώνουν ευθαρσώς δεξιοί. Για να το πω αλλιώς, αν κάποιος πολιτικός πει ότι είναι δεξιός, είναι ακροδεξιός· ο δεξιός λέει πως είναι κεντροδεξιός.

Αλλά να τα λέμε όλα: αν πανευρωπαϊκά βλέπουμε επέλαση της Ακροδεξιάς, αιτία δεν είναι μόνο οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Είναι και ότι η Αριστερά δεν έχει δείξει μια πειστική εναλλακτική στον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο που ακολουθεί η Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα…

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Ακροδεξιότητες

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας