Η Ελένη Παπαδάκη και τα φοβικά σύνδρομα

Οταν η δικαιοσύνη αποδίδεται εκτάκτως από αδίστακτους ατάκτους που τακτοποιούν επιτακτικά ασύντακτες διατακτικές, τότε τεκταίνονται ακατάτακτα εκτρώματα. Ο παλιός καλός Νιόνιος το λέει μελωδικότερα: «Δεκέμβρης του ’44 με μια μοτοσικλέτα του ΕΛΑΣ η μάνα μου ετοιμόγεννη, γυρίζει ο θανατάς, να η μαμή, ανασηκώνει το μανίκι...». Ανεξέλεγκτη βία ξεγεννά. Ενθεν κακείθεν. Οι Εγγλέζοι του Σκόμπι απ’ τη μια, κολεγιά με τους ταγματασφαλίτες κι η διαβόητη ΟΠΛΑ απ’ την άλλη. Οργάνωση Προστασίας Λαϊκών Αγωνιστών τάχατες, που δεν υπάγεται στον ΕΛΑΣ αλλά συνδέεται απευθείας με τις αχτίδες του ΚΚΕ, συνιστώντας τον μακρύ εκτελεστικό βραχίονα του ολοκληρωτισμού τους. Εκδικείται υποτίθεται τους δωσίλογους, ωστόσο εξολοθρεύει ενδιαμέσως μεθοδικά αρχειομαρξιστές, τροτσκιστές και πλήθος έντιμων αγωνιστών της αιρετικής Αριστεράς με μια σφαίρα στον αυχένα. Ξεκαθάρισμα λογαριασμών με συνοπτικές διαδικασίες.

Πατήσια. Στη διασταύρωση Πολυλά και Μαρτζώκη βρίσκεται το ορμητήριο του 23χρονου οπλατζή επικεφαλής καπετάν Ορέστη. Λίγα τετράγωνα παρακάτω, στο 28 της οδού Ιακωβίδου, υψώνεται η διώροφη μονοκατοικία της Ελένης Παπαδάκη. Ακριβώς δίπλα, στην Ηλία Ζερβού 72, κατοικεί η επιστήθια φίλη της Μίλια (Αιμιλία) Καραβία και στην επόμενη παράλληλο, τη Χρυσοστόμου Σμύρνης, ο αγαπημένος της συνάδελφος Δημήτρης Μυράτ. Γεννημένη στα 1903 η Ελένη, αποτελεί τυπικό δείγμα αστής. Ανώτερος υπάλληλος τραπέζης ο πατέρας της Νίκος και καθηγητής πανεπιστημίου ο παππούς της Στυλιανός Κωνσταντινίδης, που της μεταδίδει την αγάπη για τη μόρφωση και τα βιβλία. Φοιτά στη Γερμανική Σχολή Αθηνών και σπουδάζει φιλολογία στο ΕΚΠΑ. Εκτός από γερμανικά, μιλά απταίστως αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Παρακολουθεί επίσης μαθήματα φωνητικής, πιάνου και χορού με αξιοθαύμαστες επιδόσεις.

Λαχταρά μολαταύτα να γίνει ηθοποιός και, παρά τις αντιρρήσεις του στενού της περιβάλλοντος, ιδίως της μητέρας της, εγγράφεται στη Δραματική Σχολή. Πρωτοβγαίνει στο σανίδι το ’24 ως Τερέζα στη «Μονάκριβη» του Ξενόπουλου και διακρίνεται εξαρχής. Στη «Σαλώμη» του Οσκαρ Ουάιλντ ερμηνεύει την Ηρωδιάδα και αποσπά διθυραμβικές κριτικές. Οι εμφανίσεις της εντός και εκτός των συνόρων προκαλούν πάταγο. Στα μέσα του ’30 θεωρείται φτασμένη πρωταγωνίστρια, εφάμιλλη της Κυβέλης, της Κοτοπούλη και της Παξινού, με τις οποίες συνεργάζεται. Στα μαύρα χρόνια 1941-1944 απογειώνει τους ρόλους της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή και της «Εκάβης» του Ευριπίδη, αναμορφώνοντας την αρχαία τραγωδία. Με τον κατοχικό πρωθυπουργό Ιωάννη Ράλλη διατηρεί οικογενειακές σχέσεις. Του ζητά να απελευθερώσει αντιστασιακούς και Εβραίους κρατούμενους και ενίοτε το καταφέρνει.

Ανεξακρίβωτες φήμες επιμένουν ότι ο υπερήλιξ πολιτικός την ερωτεύεται. Διόλου απίθανο· όλοι οι γνωστοί της δαγκώνουν τη λαμαρίνα. Το ράδιο-αρβύλα μεταδίδει πως της κάνει πλούσια δώρα και πρόκειται να στεφανωθούν. Οικτρά ψεύδη. Η συντηρητική ελληνική κοινωνία δεν της συγχωρεί το ότι παραμένει μοναχική· κλασική αντιντίβα. Και πως διάγει εντελώς αντισυμβατικό βίο. Αρνείται να παντρευτεί, παρά τις δεκάδες προτάσεις, και συνάπτει ελεύθερες ερωτικές σχέσεις. Ισως γι’ αυτό ο φοβικός κουκουές Ορέστης τη συλλαμβάνει, τέτοιες μέρες του ’44, και την εκτελεί με δυο σφαίρες στην πίσω πλευρά του κρανίου. Τη συνοδεύει το επίγραμμα που της αφιέρωσε ο Σικελιάνος: «Μνήσθητι Κύριε:/ Για την ώρα που η λεπίδα του φονιά άστραψε/ κι όλος ο θεός της Τραγωδίας εφάνη./ Μνήσθητι Κύριε:/ για την ώρα που άξαφνα κ’ οι εννιά αδελφές εσκύψαν/ να της βάλουνε των αιώνων το στεφάνι».