Οικτρά μειοψηφία

Απόμεινα ξέμπαρκος στ’ Απεράθου, όπως η χοληστερίνη στις φλέβες έπειτα από τις γαστρονομικές κραιπάλες της Λαμπρής. Και καθώς τα μετέωρα τρίζουν τα χειμωνιάτικα δόντια τους, με βροχές, κατσιφόρα και κρύα, ξεφυλλίζω πλάι στην αναμμένη καμινάδα τον εξαιρετικό και προ πολλού εξαντλημένο τόμο του Κώστα Μαδρά «Αλέξανδρος Παναγούλης - Πρόβες θανάτου» (Αθήνα, 1997). Τέτοιες μέρες το 1976, βλέπεις, ένα εκατομμύριο κόσμος συνόδευε τον σύγχρονο παρά τρίχα τυραννοκτόνο στο Α' Νεκροταφείο φωνάζοντας «Ζει».

Λαϊκός ήρωας, αλλά μετά θάνατον. Η σιωπηρά και ένοχη πλειοψηφία δεν του επιδαψίλευσε τιμές όσο ζούσε. Στις πρώτες εκλογές μετά τη δικτατορία, τον Νοέμβριο του 1974, τον εξέλεξε βουλευτή με τα χίλια ζόρια. Κι ας συνιστούσε την ενσάρκωση της αντίστασης εναντίον των ανεκδιήγητων Συνταγματαρχών. Κι ας πλήρωσε την απόπειρα κατά του Παπαδόπουλου με φρικτά βασανιστήρια, καταδίκη δις εις θάνατον και «εντοιχισμό» στις φυλακές Μπογιατίου.

Ένας Παναγούλης επειγόντως χρειάζεται και σήμερα. Υποψιάζομαι μολαταύτα ότι ο σοφός λαός θα τον αντιμετώπιζε με την ίδια παγερή αδιαφορία. Ο ίδιος και τα ψυχωμένα παλικάρια της ομάδας του και των άλλων αντιστασιακών οργανώσεων αποτελούσαν τότε οικτρά μειοψηφία. Οι περισσότεροι κλωσούσαν τ’ αβγά τους χωρίς να πολυσκοτίζονται για ιδανικά, αγώνες και κουραφέξαλα. Ουκ ολίγοι, μάλιστα, βολεύτηκαν στην «οικονομική άνθηση» του καθεστώτος κι έκαναν την πάπια από συμφέρον.

Κατά τη Μεταπολίτευση, βέβαια, πλημμύρισε η χώρα γιαλαντζί, εκ των υστέρων αντιστασιακούς. Εκ πεποιθήσεως λάτρης της τρέλας του Παναγούλη, φρονώ πως αν επιζούσε από το αμφιλεγόμενο τροχαίο της Πρωτομαγιάς του ’76, ενδεχομένως η χώρα θα ήταν σήμερα διαφορετική. Δεν έτρεφε την παραμικρή εκτίμηση για τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος του ’ταξε με περισσή γενναιοφροσύνη πως θα του προμηθεύσει από το εξωτερικό τα εκρηκτικά που χρειαζόταν για την απόπειρα κατά του τυράννου δίχως να τηρήσει λέξη από τις υποσχέσεις του.

Ο Αλέκος έμεινε ξεκρέμαστος, ώσπου του τα ’στειλε απ’ την Κύπρο ο Πολύκαρπος Γεωρκάτζης, και ουδέποτε ξέχασε την παρασπονδία του αρχηγού του ΠΑΚ. Οπότε δεν το ’χε σκοπό να συνεργαστεί μαζί του στο μέλλον. Το μέταλλο και η στόφα του θα δυσκόλευαν την παντοκρατορία του ΠΑΣΟΚ με τον Παναγούλη αντίπαλο.

Σταχυολογώ, κλείνοντας, στίχους γραμμένους με το αίμα του. Υπήρξε, βλέπεις, αληθινός ποιητής: Η ΜΠΟΓΙΑ Ζωντάνεψα τους τοίχους/ φωνή τους έδωσα/ πιο φιλική να γίνουν συντροφιά/ κι οι δεσμοφύλακες ζητούσαν να μάθουνε/ πού βρήκα τη μπογιά./ Οι τοίχοι του κελιού/ το μυστικό το κράτησαν/ κι οι μισθοφόροι ψάξανε παντού./ Ομως μπογιά δε βρήκαν/ γιατί στιγμή δε σκέφτηκαν/ στις φλέβες μου να ψάξουν. ΤΑΞΙΔΙ (...) Και συνεχίζω το ταξίδι/ ακόμα ψάχνοντας/ ας ξέρω πια ποιος είμαι/ στο άπειρο του χρόνου μια στιγμή/ στην άβυσσο του χώρου μια κουκκίδα.// Και συνεχίζω το ταξίδι/ ας είμ’ εγώ σκοτάδι/ κι ας είναι γύρω μου σκοτάδι/ και φοβερότερο ας το κάνει η τρικυμία.// Και συνεχίζω το ταξίδι/ και με φτάνει/ που εγώ σκοτάδι/ αγάπησα το φως.

[email protected]