Δεύτερο Κύμα Λ΄

ΡΗΞΙΚΕΛΕΥΘΟΣ και ιδιοφυής ποιητής, καίτοι σταμάτησε να δημοσιεύει στα είκοσι, καθόρισε όσο λίγοι τα γαλλικά και τα παγκόσμια γράμματα. Επηρέασε βαθύτατα τον συμβολισμό, τον σουρεαλισμό και τα μετέπειτα λογοτεχνικά ρεύματα, αλλά και κορυφαίους καλλιτέχνες όπως οι Πάμπλο Πικάσο, Αντρέ Μπρετόν, Ζαν Κοκτό, Αλεν Γκίνσμπεργκ, Τσαρλς Μπουκόφσκι, αλλά και τον Μπομπ Ντίλαν και τον Τζιμ Μόρισον. Ο Αρθούρος Ρεμπό, που χαρακτηρίστηκε αναρχικός και γιος της εξέγερσης και γεννήθηκε τέτοιες μέρες το 1854, θεωρούσε πως ο ποιητής οφείλει να γίνει «προφήτης μέσω μιας μακράς, απέραντης και λελογισμένης απορρύθμισης όλων των αισθήσεων, υπονομεύοντας συστηματικά την καθιερωμένη και συμβατική λειτουργία τους». Ιδού δεινό δείγμα των καινοτόμων πεζών στιχουργημάτων του!

Η ΑΥΓΗ Αγκαλιά πήρα και φίλησα την καλοκαιριάτικην Αυγή. Τίποτε ακόμη στων αρχοντικών την πρόσοψη δε σάλευε. Αψυχα τα νερά. Κι όλοι τους οι κατασκηνωμένοι, τόπους τόπους, ίσκιοι, πλάι απ’ του δάσους τον δρομάκο, στην ίδια θέση πάντα. Κίνησα να περπατώ ξυπνώντας ολοζώντανες θερμές ανάσες κι άνοιξαν μάτι τα πετράδια να κοιτάξουν, οι φτερούγες υψώθηκαν αθόρυβα μες στον αέρα. Το πρώτο συναπάντημα ήταν, στο μονοπάτι το σπαρμένο κιόλας ωχρές δροσάτες λάμψεις, ένα λουλούδι που μου ’πε τ’ όνομά του. Καταντικρύ του καταρράχτη του κατάξανθου γέλασα που αναμαλλιάστηκε πάνου στα έλατα. Πιο ψηλά, στην κορυφή, πέτυχα τη Θεά. Βάλθηκα τότε να της αφαιρώ τους πέπλους έναν έναν. Μες στη δεντροστοιχία με χειρονομίες μεγάλες· πέρα στους κάμπους όπου την κατάδωσα στον πρώτον πετεινόν· καταμεσής της πολιτείας όπου μου ξεγλιστρούσε ανάμεσα καμπαναριά και τρούλους. Και δώσ’ του εγώ ξοπίσω της σαν τον ζητιάνο να τρεχοκοπώ στην πέτρινη την προκυμαία πάνου. Κει που τελειώνει ο δρόμος, σιμά σ’ έναν δαφνώνα, την αγκάλιασα επιτέλους μ’ όλους μαζί τους πέπλους κι ένιωσα μια στιγμούλα επάνω μου το απέραντο κορμί της. Υστερα, κυλιστήκανε μαζί, Αυγή και αγόρι, στα ριζά του δάσους, χάμου. Οταν ξύπνησα ήταν μεσημέρι... (Μετάφραση: Οδυσσέας Ελύτης)

ΠΡΩΙΝΟ ΜΕΘΗΣ [...] Η κομψότητα, η γνώση, η βιαιότητα! Μας υποσχέθηκαν να θάψουν στη σκιά το δέντρο του καλού και του κακού, να εξοστρακίσουν τις τυραννικές εντιμότητες, για να οδηγήσουμε τον πολύ αγνό μας έρωτα. Αυτό αρχίνησε με μερικές αηδίες και αυτό τελείωσε, μην μπορώντας να μας αρπάξει αμέσως από αυτή την αιωνιότητα, αυτό τελείωσε με ένα σκόρπισμα αρωμάτων. Γέλιο των παιδιών, διακριτικότητα των σκλάβων, αυστηρότητα των παρθένων, φρίκη των μορφών και των εδώ αντικειμένων, να είστε καθηγιασμένοι με την ανάμνηση αυτής της αγρυπνίας. Να που τελειώνει με αγγέλους φλόγας και πάγου. Μικρό ξενύχτι μεθυσιού, άγιο! όταν αυτό δε θα ήταν παρά για τη μάσκα που μας χάρισες. Σε βεβαιώνουμε, μέθοδε! Δεν ξεχνούμε ότι δόξασες χθες την καθεμιά από τις ηλικίες μας. Εχουμε πίστη στο δηλητήριο. Ξέρουμε να δίνουμε τη ζωή μας ολάκερη κάθε μέρα. Νάτη η εποχή των Δολοφόνων. (Μετάφραση: Αλέξης Ασλάνογλου)