Ψυχολογία της μάζας

Θυμάμαι από τα γυμνασιακά μου χρόνια ότι η μισή μονάδα υπολογιζόταν πάντοτε υπέρ του μαθητή. Εθιμικώ δικαίω. Εβγαζες μέσο όρο εννιάμισι στις αρχές του καλοκαιριού, γινόταν αυθωρεί στρογγυλό δεκαράκι και καθάριζες την τάξη χαλαρά. Αλλαξαν δραματικά τα πράγματα στις μέρες μας. Υστερείς κατά 9,5 μονάδες στις 26 Μαΐου, πηγαίνεις σε εκλογές τον Ιούλιο, η απόσταση παίρνει φάτσα φόρα την ανηφόρα –στα γεμάτα πάνω από 10–, αλλά, αντί να κερδίσεις τη χρονιά, χάνεις ολόκληρη τετραετία με ορατό τον κίνδυνο να σε καταπιεί η μαρμάγκα διά παντός.

Λαός αφιλότιμος και αχάριστος. Εκεί που σε απογειώνει στα επουράνια, μόλις υποψιαστεί ότι τον δουλεύεις, σου αμολάει σβουριχτή καρπαζιά και σε γκρεμίζει στα Τάρταρα. Πρέπει να διαθέτεις χαλύβδινο οργανισμό, αλάνθαστη αίσθηση προσανατολισμού και στέρεη φιλοσοφική συγκρότηση για να αντέξεις την υψομετρική διαφορά. Ειδάλλως παθαίνεις βέρτιγκο, χάνεις τ’ αβγά και τα πασχάλια κι είσαι να σε κλαίν’ οι ρέγκες, αφού θα ξεκαρδίζονται στα γέλια ώς κι οι τεθλιμμένοι στενοί συγγενείς.

Ιδεάζομαι ότι το μείον δώδεκα το ’χει στο τσεπάκι κατακαλόκαιρα ο ΘΑλέξης, για να μην πω δεκατρία και μου χρεώσουν τη γρουσουζιά. Ουκ ολίγοι λόγοι ενισχύουν τούτη την υπόνοια. Αφενός η ψυχολογία της μάζας. Η μεθυστικότερη ηδονή του όχλου είναι να παρακολουθεί σε απευθείας μετάδοση την πτώση των ισχυρών. Ουδέποτε παρόμοια θεάματα προκάλεσαν αισθήματα συμπόνιας στους πολλούς, στους οποίους στρέφει την πλατιά της «απεύθυνση» η Κουμουνδούρου. Πλησιάζουν τους πεσμένους καταγής μεγαλοσχήμονες να τους λιώσουν με τη φτέρνα, εν είδει χαριστικής βολής. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε, αφετέρου, βασικές αρχές της πολιτικής στατιστικής, με πρώτη την αποκαθήλωση όλων ανεξαιρέτως των μνημονιακών πρωθυπουργών.

Ψωροπερήφανοι οι άλλοτε ψηλομύτες εντολοδόχοι των ξένων αρμοστών βουλιάζουν αμετ-ανόητοι στην κινούμενη άμμο της γενικής ανυποληψίας. Γιατί να γλιτώσει, άραγε, ο άρτι απερχόμενος; Αρχή δεύτερη: Ο νικητής των ευρωεκλογών διευρύνει κατά κανόνα το προβάδισμά του στην αμέσως επόμενη βουλευτική κάλπη. Οι εξαιρέσεις προϋποθέτουν κοσμογονικές ανατροπές. Δεν βλέπω μολαταύτα να επέρχονται, καθώς η στάση των κυβερνητικών στελεχών δείχνει ότι αδυνατούν να αντιληφθούν τις αιτίες του πατατράκ.

Η εκάστοτε κυβέρνηση κρίνεται στην κάλπη, όχι η αντιπολίτευση. Τα πεπραγμένα και τις παραλείψεις της επιδοκιμάζουν ή απορρίπτουν οι ψηφοφόροι. Ουδόλως την ωφελεί η δαιμονοποίηση του μισητού αντιπάλου. Θυμίζει τη δοκησίσοφο Σοφί –λέγε με Βούλτεψη– που συνιστούσε το 2015 στους καταναλωτές να προμηθευτούν σωρηδόν χαρτιά υγείας, μιας κι η επέλαση της ντεμέκ Αριστεράς θα μετέτρεπε τάχα τη χώρα σε Βενεζουέλα. Τα φθηνά της ευφυολογήματα δεν απέτρεψαν την παταγώδη ήττα. Η Γερούν Ολγοβασίλη επανέλαβε αυτούσιες, καίτοι με συριζαϊκό συντακτικό, τις τότε προφάσεις του ΘΑμαρά. «Η σκληρή δουλειά που κάναμε δεν επικοινωνήθηκε (sic!) καλά από τους υπουργούς» δικαιολογήθηκε στην ΕΡΤ. Διάσταση με την κοινωνία και διαζύγιο με τα ελληνικά. Το γαρ πολύ της θλίψεως δεν γεννά χαΐρι και προκοπή.