Παραχαράκτες

Μολονότι περιστοιχίζονται και στην ωριμότητα από ωραίες γυναίκες, ο Νώντας Καραμπίνης και ο Φώντας Καραμπέσης έμπλεξαν αρχικά τα μπούτια τους στο ράφι. Στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, πά’ να πει, ουχί στο έσχατο ενδιαίτημα των γεροντοκόρων. Φτασμένοι συγγραφείς αμφότεροι, τυπώνουν ήδη από τα μέσα του ’70 αλλεπάλληλους τίτλους που μόνο απαρατήρητοι δεν περνούν. Ακόμα και όσοι δεν γίνονται μπεστ σέλερ απ’ τις δυο ντουζίνες του καθενός, διατηρούν σταθερή ζήτηση στο πέρασμα των δεκαετιών από περιθωριακό μεν, αλλά δυναμικό κοινό, που διευρύνεται διαρκώς στις νέες γενιές.

Παραδέχεται και θαυμάζει ο ένας τον άλλο. Συναρπάζουν τον Καραμπίνη τα προσεγμένα ελληνικά του Καραμπέση. Τον θεωρεί αξεπέραστο μάστορα της γραφίδας, που ενσωματώνει αριστοτεχνικά στον λόγο του ελκυστικούς τύπους της αρχαΐζουσας, της μεσαιωνικής, της καθαρεύουσας και της δημοτικής, αποφεύγει με ευελιξία τις επαναλήψεις, κρύβοντας καίρια συνώνυμα στο μανίκι, και κινητοποιεί τα ουσιαστικά με εμπρηστικά επίθετα που κάνουν τις αιρετικές αφηγήσεις του να ρέουν σαν κελαρυστό νερό· πάντοτε ανάποδα στο ρεύμα. Κάθε του κείμενο συνιστά σπουδή στη γλώσσα, τον επαινεί.

Ο Καραμπέσης πάλι, υποκλίνεται με εδαφιαίους τεμενάδες μπρος στην απλότητα του Καραμπίνη. Γράφει λες και μιλά σε φιλική συντροφιά, υπογραμμίζει. Με λιτό λεξιλόγιο και περισσή αυθάδεια διατυπώνει τα πολυπλοκότερα νοήματα. Η γραφή πηγάζει, τελικά, απ’ τον εγκέφαλο και τη συνείδηση· στο μυαλό και την καρδιά (εν)εδρεύουν τα πάντα· ό,τι κατεβάσει η κούτρα σου σκέφτεσαι και τ’ αποτυπώνεις στο χαρτί με τον κοντυλοφόρο βουτηγμένο βαθιά στα φυλλοκάρδια.

Εχουν χούι οι βιβλιοπώλες να αρχειοθετούν τους τόμους στην τάβλα κατ’ αλφαβητική σειρά των δημιουργών τους. Οι δωδεκάδες των δύο μοστράρονται πλάι πλάι στα περισσότερα μαγαζιά, κεντρικά, συνοικιακά ή περιφερειακά. Βγάλε-βάλε τα βιβλία οι πελάτες, τους αλλάζουν αθέλητα θέσεις. Οι «Απανθρωποθύλακες» του Καραμπίνη χάσκουν έτσι δίπλα στο «Διαβολόκρουσμα» του Καραμπέση. Οι «Παράπλευρες πομφόλυγες» προηγούνται του «Τι ατελέσφορο πάθος», το «’66» έπεται του «Με 666 λέξεις», το «Γύρω απ’ το κύμα το χύμα» ακολουθεί το «Πιτόγυρο του θανάτου» και πάει λέγοντας. Αλαλούμ.

Σκοπεύεις να ψωνίσεις Καραμπέση κι ανοίγοντας τη σακούλα στο σπίτι βρίσκεσαι τετ α τετ με τον Καραμπίνη και τ’ ανάπαλιν. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ανάγνωση σε αποζημιώνει στο έπακρο· το λάθος αποδεικνύεται ευεργετικό. Ουδείς διανοείται να επιστρέψει τα πονήματα, κάνοντας χρήση της κάρτας αλλαγής. Τα βάζουν όλοι σε περίοπτο σημείο της βιβλιοθήκης, ξαναδιαβάζοντας κατά διαστήματα δυνατά εδάφια. Πλήθος αναγνωστών, αρκετοί εκδότες, σημαντικό ποσοστό των βιβλιοπωλών, ακόμα και φίλοι περνούν μοιραία τον έναν για τον άλλον. Είναι κι εκείνο το κοινό –ώντας του Νώντας και του Φώντας που περιπλέκει έτι την κατάσταση. Ορισμένοι κριτικοί λογοτεχνίας, μάλιστα, τους αναφέρουν συχνά Φώντα Καραμπίνη και Νώντα Καραμπέση, επιτείνοντας τη σύγχυση. (Συνεχίζεται)