Εχω πάθει Black Friday

Ηταν ένα πρωινό (προς βράδυ), μιας μέρας (προς νύχτα) του Οκτώβρη (προς Νοέμβρη) του 1347 (προς 1348). Γενοβέζικα εμπορικά πλοία από το λιμάνι της Θεοδοσίας (πόλη είν' αυτή, όχι γυναίκα, που τότε, στον Μεσαίωνα, την έλεγαν Καφφά), στη Μαύρη Θάλασσα, προσέγγιζαν το λιμάνι της Μεσσήνης στη Σικελία. Εμπορικά ήταν μεν τα πλοία, μα δεν μετέφεραν κρασί και λάδι, παρά τουμπανιασμένους νεκρούς και μερικούς ετοιμοθάνατους για δείγμα. Αυτοί, με τη σειρά τους, μετέφεραν τη Μαύρη Πανώλη, έναν συνδυασμό βουβωνικής, σηψαιμικής και πνευμονικής πανώλης.

Γενικά οι συνδυασμοί κακό δεν είναι, ωραίο το να «συνδυάζεσαι», ωστόσο τον εν λόγω τον λες και θανατηφόρο, καθώς ξεπάστρεψε μόλις το... 60% του πληθυσμού της Ευρώπης τότε. Η Μαύρη Πανώλη έφτασε στην Ευρώπη από την Ανατολή, εξαιτίας της Χρυσής Ορδής -μογγολικός στρατός ήταν αυτή η ορδή, που μας όρδισε κανονικά. Πολιορκούσαν, βλέπεις, οι Μογγόλοι την Κάφφα (μετέπειτα «Θεοδοσία», που είναι πόλη κι όχι γυναίκα και ήταν ήδη στην κατοχή των Ιταλών) και ενώ οι στρατιώτες πέθαιναν από πανούκλα, ο αρχιμογγόλος αρχιστρατηγός πέταγε τα πτώματα -με καταπέλτες, αν έχεις το θεό σου!- μέσα στα τείχη της πόλης, μολύνοντας τους κατοίκους. Ποιος Δούρειος Ιππος και λοιπά πράσινα άλογα. Πετάς με καταπέλτη τον πανουκλιασμένο και τους τελειώνεις όλους!

Με τα πολλά, κάποιοι κάτοικοι το 'σκασαν, πήραν καράβι ιταλικό (γενοβέζικο όπως είπαμε) και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Του Μαύρου Θανάτου η ιστορία, που όχι μόνο άφησε πίσω του εκατομμύρια νεκρούς, αλλά άλλαξε κι όλη την κοινωνική δομή της γηραιάς (εντελώς προπεθαμένης) ηπείρου: φεουδαρχία είχαμε και οι δουλοπάροικοι συγχωροχάρτια απ' την Εκκλησία ζητούσαν κι έλεος απ' τον αφέντη τους (καμία σχέση με το τι συμβαίνει σήμερα, δηλαδή ακριβώς ό,τι συμβαίνει σήμερα). Με τους αμέτρητους θανάτους, όμως, όχι υποτελή δουλάκια δεν έβρισκες, μα ακόμα και οι άρχοντες ψωμολύσσαγαν της πείνας. Ετσι, οι εναπομείναντες αγρότες μπορούσαν πλέον να διαπραγματευτούν καλύτερες συνθήκες ζωής και μεταχείρισης. Δεν είναι τυχαίο πως την ίδια περίοδο, σχεδόν όλο τον 14ο αιώνα, είχαμε τις μεγάλες αγροτικές εξεγέρσεις σε Γαλλία και Αγγλία. Μην τα πολυλογούμε, θάνατο έσπειρε η Μαύρη Πανώλη αλλά ταυτόχρονα άνοιξε τον δρόμο προς την Αναγέννηση και τη σταδιακή εκδημοκρατικοποίηση της Ευρώπης.

Από τα δαγκώματα των ποντικών και τον Μαύρο (γκάγκανο όμως) Θάνατο, περνάμε στα τσιμπήματα των κουνουπιών και τον Κίτρινο (κάτωχρο όμως) Πυρετό. Αυτός πάλι καταγράφεται για πρώτη φορά 300 χρόνια μετά τη Μαύρη Πανώλη, στη Γουαδελούπη (νησί στην Καραϊβική είν' αυτό και όχι η συνυφάδα της Θεοδοσίας). Η αρρώστια ήταν τρομακτική και τα συμπτώματα φριχτά: πυρετός, εξανθήματα παντού, πόνος στο στομάχι, στα κόκαλα, σπασμοί, μαύρος παχύρρευστος εμετός (μπλιαχ!). Μην τα πολυλογούμε, όταν ο Γάλλος μηχανικός Λεσέψ πήγε το 1894 ν' ανοίξει τη διώρυγα στον Παναμά, ενώ είχε ανοίξει ήδη μία στο Σουέζ κι έτσι πήρε και το επόμενο έργο με απευθείας ανάθεση, είδε τους εργάτες να πεθαίνουν ο ένας μετά τον άλλον, καθώς άλλο έρημος στο Σινά, άλλο ζούγκλα στην Κεντρική Αμερική. Στο τέλος, μόνος έμεινε, κολλημένος με το έργο, κόλλησε και την αρρώστια, πάει κι αυτός, μας έμεινε η διώρυγα αμανάτι. Τρομερή η μεταδοτικότητα της νόσου, σου λέει, ανά τους αιώνες πέθαιναν απ' τα κουνούπια οι άνθρωποι σαν τα κουνέλια!

Οσο για την Μπλε Πανούκλα, αυτή είναι ένα παθογόνο μικρόβιο που, σύμφωνα με πρόσφατες ιατρικές έρευνες, σκοτώνει τρεις φορές περισσότερους μαύρους από λευκούς. Από τους πλέον πρόσφατους θανάτους, αυτός του Τζορτζ Φλόιντ, που ένας λευκός μπάτσος, με μπλε στολή, τον πατούσε στο λαιμό έως που πέθανε. Υπολογίζεται πως στις ΗΠΑ ένα στα χίλια μαύρα αγόρια θα χτυπηθούν από το... μικρόβιο στην εφηβεία.

Η μία μας έδωσε την Αναγέννηση. Η άλλη μας άφηκε δύο διώρυγες. Η τρίτη στηρίζει ολάκερο σύστημα! Κι εγώ η έρμη έμεινα με πυρετό (καπιταλιστικό), ρίγη (ψευδοεξουσίας της κατανάλωσης), μισανθρωπισμό (εκ γενετής είν' αυτό) και άδειες τσέπες. Κοινώς, έπαθα Black Friday -με τις υγείες μου;