Επιστροφή στη δανειακή ομαλότητα

Μιας και ο λόγος περί δανείων, δανείστηκα κι εγώ τον σημερινό τίτλο από το χθεσινό κεντρικό ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.»: «Διέξοδος στις αγορές χωρίς πανηγυρισμούς», αλλά και πρωτοσέλιδο: «Στις αγορές χωρίς νταούλια». Το δανείστηκα, γιατί κάτι μου θύμισε τίτλο από ταινία, την «Επιστροφή στο Χάουρντς Εντ» για παράδειγμα, του Τζέιμς Αϊβορι (1992, η χρυσή εποχή της πιστοληπτικής μας ικανότητας· οι ξένοι παρακαλούσαν να μας δανείσουν και οι εκ των ημετέρων διστακτικοί εθεωρούντο θεοπάλαβοι!), με Αντονι Χόπκινς και Εμα Τόμσον (Οσκαρ Α' γυναικείου ρόλου).

Το φιλμ μεταφέρει κινηματογραφικά το ομότιτλο μυθιστόρημα του σημαντικού Αγγλου συγγραφέα Εντουαρντ Μόργκαν Φόρστερ (1879-1970, «Πέρασμα στην Ινδία», «Δωμάτιο με θέα» και άλλα), εκδόθηκε το 1910 και θεωρείται εξαίρετο αφήγημα, το οποίο αποτυπώνει με ενάργεια και διεισδυτικότητα μια κοινωνία που αλλάζει (μεταμορφώνεται) δραματικά και συνιστά σπουδή ανάμεσα στον κόσμο του πνεύματος και του χρήματος.

Πνεύμα που εμείς δεν διαθέταμε όσο και όταν το χρειαστήκαμε. Ενώ η αναγκαία σπουδή (μελέτη, καλλιέργεια και άσκηση πνευματική) έγινε σπουδή (βιασύνη και πρεμούρα για χρήμα πάσης προελεύσεως και παντί τρόπω). Τα γνωρίζουμε πια, εννιά χρόνια τώρα εξόριστοι από δάνεια, απάτριδες των δανείων και σε μνημονιακή κατοχή, χωρίς τρόπο, ακόμα και να το θέλεις, να προβάλεις εθνική αντίσταση: Να αντισταθείς σε ποιους και με ποιους;

Βεβαίως χωρίς πανηγυρισμούς και χωρίς νταούλια, η πρώτη έξοδος στις αγορές, το πρώτο δημοπρατηθέν ελληνικό, μεταμνημονιακό ομόλογο. Καήκαμε στον χυλό, φυσάμε και το γιαούρτι. Δεν προσφέρεται και για πανηγυρισμούς το (υψηλό) επιτόκιο. Ομως –να το λέμε κι αυτό– δεν είναι και… για τα πανηγύρια, όπως περίπου επιτιμούν από την αντιπολίτευση. Κάτι πάει να ξεκινήσει. Τα νταούλια θριάμβου μπορούν να περιμένουν. Οπως και οι ολοφυρμοί καταστροφής…