⌦ Υπάρχει ένα πρόβλημα, ηθικό από μιαν άποψη, για κάθε γραφιά σε εφημερίδα. Γράφει τις απόψεις του από θέση προνομιακή, κρίνει, επικρίνει, ιδίως ένας επιφυλλιδογράφος, με τη σχετική ελευθερία που του παρέχει ο προσωπικός χαρακτήρας του είδους κ.ο.κ. Ο κρινόμενος, ο θιγόμενος, όχι μόνο ο εκάστοτε στόχος της κριτικής αλλά κι ο απλός αναγνώστης, έχει εξ αντικειμένου τον δεύτερο λόγο: στέλνει ένα γράμμα, δημοσιεύεται ή και όχι, λαβαίνει απάντηση ή και όχι. Ειδικότερα τα σχόλια στη διαδικτυακή έκδοση μένουν κατά κανόνα αναπάντητα: αναπόφευκτο ώς έναν μεγάλο βαθμό (πώς να απαντάς κάθε φορά σε ένα ή και σε πολλά σχόλια –που συχνά δεν τα παρακολουθείς καν), όμως άλλο τόσο άδικο για τον αναγνώστη. Σε κάθε περίπτωση το μαχαίρι το έχει ο δημοσιογράφος, ο αρθρογράφος, η ίδια η εφημερίδα, που μπορεί ειδικότερα να έχει και τον τελευταίο λόγο.
Υπάρχουν βέβαια και τα εξώδικα, οι αγωγές, ή απλώς τα γράμματα που συνοδεύονται με απειλές για αγωγές και άλλους τσαμπουκάδες. Τότε κάθεσαι κι απαντάς, χωρίζοντας εκ των πραγμάτων τους σχολιαστές σου σε άλφα και βήτα κατηγορίας.
Τα σχόλια/επιστολές άλλοτε στέλνονται με ιμέιλ ή ταχυδρομικά και άλλοτε δημοσιεύονται κατευθείαν στη διαδικτυακή έκδοση. Δεν ξέρω πόσοι είναι οι αναγνώστες της τυπωμένης εφημερίδας και πόσοι της διαδικτυακής. Το σίγουρο είναι πως όσοι διαβάζουν την τυπωμένη δεν διαβάζουν και τη διαδικτυακή. Ετσι, δεν είναι ενήμεροι για τον όποιο αντίλογο εκφράζεται εκεί. Αυτήν τη φορά, έπειτα από δύο επιφυλλίδες μου για τον Χρ. Γιανναρά και τα πιστοποιητικά θανάτου που εκδίδει κάθε τόσο για τη χώρα, τη γλώσσα κτλ., υπήρξε ανταλλαγή σχολίων, που καλό θα ήταν να την πληροφορηθούν και οι εδώ αναγνώστες, πόσο μάλλον που ξεκίνησε από συνηγορία υπέρ Γιανναρά, άρα υπάρχουν και ηθικοί λόγοι γι’ αυτή την παρέκβαση.
⌦ Υπέρ Γιανναρά, λοιπόν, έγραψε τα εξής ένας αναγνώστης με το ψευδώνυμο kierkegaard, συστηματικός σχολιογράφος, απ’ ό,τι διαπίστωσα (αναδημοσιεύω προσθέτοντας μόνο τόνους και ενώνοντας ορισμένες παραγράφους):
«Εγραψε κάτι σχετικά ο Π. Μπουκάλας για την “επιθετικότητα” του Γιανναρά στο “Ελλαδικό” κρατίδιο και ξεθηκαρικώσατε [sic] όλοι σας. Μπορεί κανείς να κάνει κριτική στον υπερήλικα πια Γιανναρά, αλλά με τον τρόπο που γίνονταν κάποτε στα σχόλια της “Κ” που έκλεισαν διότι έγραφαν και αντι-μητσοτακιστές.
»Για όσα προσάπτει για τον πιο κοπρολαό της Ευρώπης, τον πιο αστοιχείωτο, τον πιο αμόρφωτο και θρασύτατο, τον πιο νάρκισσο και βδελυρό, δεν χρειάζεται περγαμηνές και αποδείξεις. Το αποδεικνύει η καθημερινότητα και συμπεριφορά της πλεμπάγιας. (Για να χρησιμοποιήσω και όρους Γιανναρά). Γελάει κάθε παρδαλό κατσίκι με τις θλιβερότητες της πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής ζωής, κάθε χώρα της Ευρώπης που σέβεται τους πολίτες της. Εκτός από Βουλγαρία, Αλβανία, Ρουμανία κτλ... Βαλκάνια.
»Και εδώ δημιουργείται το ερώτημα: Μήπως εσείς κύριε Χάρη, έχετε “ειδικούς” λόγους να μην τα βλέπετε αυτά ?? Ποιο ακριβώς είναι αυτό που σας προσβάλλει ??
»Ο Μπουκάλας θεώρησε ότι τον προσβάλλει προσωπικά [σ.σ. η ονομασία Ελλαδιστάν κτλ.]. Κι εγώ λέω ότι κακώς θεωρεί ότι προσβάλλεται, διότι θα έπρεπε να μπει στη γη και μόνο ότι δουλεύει στον Αλαφούζο. Αλλά αυτό τι σημασία έχει για ένα κοπρολαό που δεν αντιλαμβάνεται τη διαφορά ??
»ΥΓ. Ας είχαν καμμιά εκατοστή παν/μιακοί το ήθος του Γιανναρά και τότε θα έβλεπες τη διαφορά. Προς το παρόν βολευτείτε με τον αρχιβολευτάκια Μπαμπινιώτη, κάτι παιδεραστές, διάφορα λαμόγια προγραμμάτων, μαρκουτσαδόρους του ΣΚΑΪ και του ΜΕΓΑ, βολευτείτε επίσης με τα ελληνικά του Αδωνη και του Μητσοτάκη/Τσίπρα, καθώς και του παπα...παπαρα...Κουτσούμπα. – O tempora o mores».
⌦ Και απάντησα:
«Δεν ξέρω πόσο θα άρεσε στον κ. Γιανναρά η υπεράσπισή του με το (ρατσιστικό) “υπερήλικος”, σας διαφεύγει πάντως ότι αυτά τα γράφαμε πολλοί από παλιά, ή και πολύ παλιά, όταν δεν ήταν δηλαδή υπερήλικος ο κ. Γιανναράς. – Οσο για το ποιοι βολευόμαστε με τον Μπαμπινιώτη κτλ., πάλι λάθος πόρτα χτυπήσατε».
⌦ Ανταπάντηση του kierkegaard:
«Κι εγώ περασμένα τα εξήντα έχω κι ο Γιανναράς τα ογδονταέξι, και δεν υπάρχει τίποτα “ρατσιστικό” στην πραγματική ηλικία του καθενός. Εκτός κι αν τα κριτήρια λειτουργούν με βάση την τρέχουσα ηθική των πρωινάδικων και του μπότοξ. – Οσο για τον Μπαμπινιώτη, ναι είναι λάθος η αναφορά σ’ αυτόν συγκεκριμένα, διότι ξέχασα για μια στιγμή ότι είστε “ανεδιάβαστος”...»
⌦ Τελευταίο μου σχόλιο εδώ, κι ας μείνει στο διαδίκτυο τελευταίος ο δικός του λόγος: Οταν έγραφα πως λάθος πόρτα χτύπησε για τον Μπαμπινιώτη κτλ., αναφερόμουν στις πάμπολλες σχετικές επιφυλλίδες μου, κάτι που δεν ήταν σώνει και καλά υποχρεωμένος να γνωρίζει ο ψευδώνυμος αναγνώστης. Ομως, στην ανταπάντησή του, με την αναφορά του στον «ανεδιάβαστο», αναφορά συγκεκριμένα σε κείμενό μου, στο φέισμπουκ κιόλας, ότι εδώ και χρόνια έχω πάψει γενικώς να διαβάζω, δείχνει πως μόνο ανενημέρωτος δεν είναι· παραταύτα, αντί να αποσύρει την αρχική άστοχη παρατήρησή του, να βολευτούμε κτλ., πίστεψε πως μπορεί να την ξαναπουλήσει, τώρα για χαριτωμενιά.
Αήθεια λέγεται αυτό, νέτα σκέτα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας