«Κόφτης» και στην Παιδεία

Αγαπημένη συνήθεια όλων των κυβερνήσεων τις τελευταίες δεκαετίες στη χώρα μας αποτελούσε η μεταρρυθμιστική τους μανία στον χώρο της εκπαίδευσης! Μια ιδιαίτερα κακή συνήθεια που ενίοτε ξεπερνούσε τα όρια της εμμονής τού εκάστοτε ματαιόδοξου υπουργού Παιδείας, με αυτοσκοπό να αφήσει πάση θυσία το πολιτικό του αποτύπωμα, αδιαφορώντας όμως για την έκβαση του αποτελέσματος της νεωτεριστικής του δράσης.

Είχαμε λοιπόν κατά το παρελθόν μια σειρά παρεμβάσεων, που αφορούσαν κυρίως το εξεταστικό σύστημα των υποψηφίων για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων αυτών των παρεμβάσεων αποτελούσε διαχρονικά η προχειρότητα, η απουσία σοβαρού σχεδιασμού, αλλά κυρίως η έλλειψη σεβασμού και ουσιαστικού οράματος για έναν κατ’ εξοχήν ευαίσθητο χώρο, που εξ ορισμού καλείται να διαμορφώσει τους αυριανούς πολίτες αυτού του τόπου!

Ετσι και τώρα, μετά και την ολοκλήρωση των εργασιών της λεγόμενης Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία μας, δόθηκαν στη δημοσιότητα τα νέα «μεταρρυθμιστικά πειράματα», σχεδιασμένα όπως πάντα «επί χάρτου», άλλης μιας «πεφωτισμένης» επιτροπής.

Αμφισβητώντας τον όρο του Εθνικού Διαλόγου, γιατί απλά ποτέ δεν υπήρξε και εστιάζοντας την προσοχή μου στη μεταρρυθμιστική πρόταση που αναφέρεται στον χώρο της μέσης εκπαίδευσης που με αφορά, φοβάμαι και μακάρι να διαψευσθώ, πως η προσφιλής νεωτεριστική μεταρρυθμιστική συνήθεια του «copy-paste» θα προξενήσει και πάλι, εκτός από άλλη μία αναστάτωση χωρίς προηγούμενο στον πολύπαθο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και ανεπανόρθωτες βλάβες στον κοινωνικό χαρακτήρα και ρόλο του δημόσιου σχολείου!

Η προτεινόμενη κατάργηση της οργανωτικής δομής των τριών τάξεων που αφορά το Γυμνάσιο και το Λύκειο θα έχει αναγκαστική συνέπεια τη ριζική αναδιάρθρωση ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος στη μέση εκπαίδευση!

Πρόκειται για μια δομική μετατροπή, που ετούτη τουλάχιστον τη χρονική στιγμή δεν νομίζω ότι είναι σε θέση να διεκπεραιώσει επιτυχώς η εκπαιδευτική κοινότητα. Οταν θέλεις να δημιουργήσεις ένα στέρεο οικοδόμημα με αξιώσεις για το μέλλον του, δεν ξεκινάς να χτίζεις από τη μέση αλλά από τα θεμέλιά του!

Επειδή όμως οι καιροί είναι χαλεποί και αυτό μας καθιστά τουλάχιστον περισσότερο προσεκτικούς και υποψιασμένους και αφού καθόλου δεν με έπεισε η δικαιολόγηση των εμπνευστών της επικείμενης μεταρρύθμισης, έχω κάθε λόγο και αιτία να ερμηνεύσω με χρήση μνημονιακών όρων το συγκεκριμένο εγχείρημα ως την αφορμή για τη δημιουργία ακόμα ενός «κόφτη», στην ήδη πενιχρή έως και ανύπαρκτη εκπαιδευτική δαπάνη!

Η εισηγούμενη, αδικαιολόγητη και ακατανόητη για μένα κατανομή (4-2) των δύο ιστορικά τριετιών της μέσης εκπαίδευσης θα έχει επιθυμητή συνέπεια τη συγχώνευση από την αρχή όλων των σχολικών μονάδων, την αύξηση των μαθητών ανά τμήμα, τη μείωση των διδασκόμενων ωρών ανά μάθημα και φυσικά τη μείωση του συνολικού πληθυσμού των εκπαιδευτικών στην επικράτεια, με αντιφατικό αποτέλεσμα, εκεί που δεν είχαμε δασκάλους, ύστερα από αυτό το «μαγικό τρικ» να μας περισσεύουν κιόλας!

Η εφαρμογή μιας τέτοιας επιλογής θα έχει τραγική συνέπεια τη δημιουργία ενός κατ’ εξοχήν ταξικού σχολείου πολλών ταχυτήτων, στο οποίο θα μπορούν να διακρίνονται και να συνεχίζουν τις πανεπιστημιακές σπουδές τους οι «λίγοι και εκλεκτοί» που θα κατέχουν το κοινωνικό και οικονομικό πλεονέκτημα, ενώ οι υπόλοιποι θα διατηρούν απλά τη θέση τους σε ένα απέραντο «σχολικό parking μαθητών», στο οποίο οι αρετές της Παιδείας μας, όπως είναι η ευγενής άμιλλα, η αναζήτηση της αλήθειας μέσα από τη γνώση και η προσήλωση στα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας, θα είναι κι αυτές «παρκαρισμένες» μέσα στον συνωστισμό της «κρίσιμης μάζας των απαίδευτων μαθητών», που θα κληθούν να συγκροτήσουν στη συνέχεια τον πυρήνα της αυριανής ελληνικής κοινωνίας!

Το «παιχνίδι» αυτό μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνο σε μια περίοδο που το αγαθό της δημόσιας Παιδείας μας μόνο ως προστιθέμενη αξία οφείλουμε όλοι να αναγνωρίζουμε και όχι ως αποτέλεσμα αντιγραφής ενός φθηνού κακέκτυπου κάποιου φινλανδικού μοντέλου Εκπαίδευσης, ασύμβατο με τη φιλοσοφία, την κουλτούρα και την ιδιοσυγκρασία του Ελληνα!

Μέσα σε όλα αυτά τα «περίεργα» που προβλέπει το περίφημο «πόρισμα Λιάκου» για την εκπαίδευση, υπάρχει ένα κακό και ένα καλό! Το κακό είναι πως, αν τελικά εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις αυτές όπως παρουσιάζονται, η εκπαίδευση στη χώρα μας δεν θα είναι ποτέ πια η ίδια! Το καλό είναι πως οι προτεινόμενες αυτές αλλαγές αποτελούν, προς το παρόν τουλάχιστον, μονάχα προτάσεις!..

* εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης