Ο χώρος Σένγκεν είναι ένα από τα πιο ισχυρά και ορατά επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής μας Ενωσης. Αγγίζει τις ζωές πάνω από 450 εκατομμυρίων Ευρωπαίων, με τρόπους απτούς – ενισχύοντας τον τουρισμό, καθιστώντας τα αγαθά φτηνότερα και παρέχοντας ευκαιρίες για εργασία και σπουδές. Φέτος τον Ιούνιο γίνεται 40 ετών.
Ωστόσο, μας επηρεάζει και με πιο άυλους τρόπους. Η έναρξη του Σένγκεν πριν από 40 χρόνια αποτέλεσε το ξεκίνημα για μια ανοιχτή Ευρώπη, σηματοδοτώντας το τέλος μιας εποχής κλειστών συνόρων που χαρακτήριζε την Ευρώπη για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Αποτέλεσε ένα όραμα για ένα καλύτερο μέλλον.
Στην πραγματικότητα, λίγοι από τους υπογράφοντες της Συμφωνίας του Σένγκεν του 1985 ανέμεναν ότι θα ήταν τόσο επιτυχημένη – δύσκολα θα φανταζόταν κάποιος ότι, όσο ζούσε, θα ήταν ανοιχτός ο δρόμος από τον Ατλαντικό έως τον Εύξεινο Πόντο.
Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποιο μυστικό πίσω από την επιτυχία του χώρου Σένγκεν. Οφείλεται σε συνεχή σκληρή εργασία και βελτιώσεις. Η διατήρηση και η διεύρυνση του χώρου Σένγκεν κατέστη δυνατή μόνο με τη δημιουργία ενός καλά συντονισμένου συστήματος υποστήριξης γύρω από αυτό, με ισχυρή αστυνομική συνεργασία, ασκήσεις κατάρτισης των λειτουργών επιβολής του νόμου σε πολλές χώρες και με τις συνοριακές αρχές που μοιράζονται το καθήκον της αμοιβαίας προστασίας των συνόρων.
Για να διασφαλιστούν όσα έχουν ήδη επιτευχθεί και κατά τα επόμενα 40 χρόνια και πέραν αυτών, ο χώρος Σένγκεν χρειάζεται συνεχή ανανέωση. Δεν υπάρχει κάποια μαγική συνταγή γι’ αυτό. Ωστόσο, υπάρχουν τρεις σημαντικές πτυχές που απαιτούν συντονισμένη εργασία.
Πρώτον, πρέπει να ενισχύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα. Εισάγουμε ένα από τα πιο σύγχρονα συστήματα Τεχνολογίας Πληροφοριών για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Επενδύουμε, επίσης, σε περισσότερες υλικές και ψηφιακές υποδομές, ιδίως σε ευαίσθητα τμήματα των συνόρων όπου εχθρικοί γείτονες προσπάθησαν να εργαλειοποιήσουν τη μετανάστευση εναντίον μας. Και ενισχύουμε σημαντικά τους πόρους της Frontex, του οργανισμού συνόρων της Ε.Ε., για να βοηθήσουμε επιχειρησιακά τις χώρες της Ε.Ε. στη διαχείριση των συνόρων.
Δεύτερον, πρέπει να διορθώσουμε τα προβλήματα στο σύστημα διαχείρισης της μετανάστευσης της Ε.Ε. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βάλουμε τάξη στο ευρωπαϊκό μας σπίτι: Οι χώρες της Ε.Ε. συμφώνησαν πέρυσι σε ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο και φέτος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το συμπλήρωσε με μια νέα σειρά αλλαγών για την αύξηση της επιστροφής των ατόμων που δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα παραμονής στην Ε.Ε. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές συμβαδίζουν με τις εντατικοποιημένες προσπάθειες συνεργασίας με τρίτες χώρες για όλα τα ζητήματα μετανάστευσης, ιδίως σε ό,τι αφορά την επανεισδοχή των υπηκόων τους. Ολα αυτά, όταν τεθούν σε εφαρμογή το 2026, θα αλλάξουν ουσιαστικά την κατάσταση.
Τρίτον, προστατεύουμε τον χώρο Σένγκεν διασφαλίζοντας ότι οι αρχές επιβολής του νόμου διαθέτουν τα απαραίτητα εργαλεία για την αντιμετώπιση των απειλών. Πρέπει να ενισχύσουμε τη δράση μας απέναντι σε νέα είδη απειλών κατά της ασφάλειας, οι οποίες δεν γνωρίζουν σύνορα. Αυτό σημαίνει ενίσχυση της Europol ώστε να καταστεί πιο λειτουργική και πιο ικανή να στηρίζει τις εθνικές αρχές και να συνεργάζεται με διεθνείς εταίρους. Πρέπει, επίσης, να βελτιώσουμε την πρόσβαση των αρχών επιβολής του νόμου σε δεδομένα, να λύσουμε τα χέρια των ανακριτών και να τους επιτρέψουμε να αποκτούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες προς αποτροπή εγκλημάτων.
Πριν από σαράντα χρόνια, o χώρος Σένγκεν ξεκίνησε ως ένα όραμα. Σήμερα είναι μια πραγματικότητα που οφείλουμε να γιορτάσουμε, να προστατεύσουμε και να αναπτύξουμε περαιτέρω.
*Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας