Τι μας λέει το άρθρο 15 του Ποινικού Κώδικα; «Οπου ο νόμος για την ύπαρξη αξιόποινης πράξης απαιτεί να έχει επέλθει ορισμένο αποτέλεσμα, η μη αποτροπή του τιμωρείται όπως η πρόκλησή του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να προβεί σε ενέργεια για την αποτροπή του αποτελέσματος. Η ιδιαίτερη νομική υποχρέωση πηγάζει από νόμο, σύμβαση, πραγματικές καταστάσεις ανάληψης ευθύνης ή προηγούμενη επικίνδυνη ενέργεια του υπαιτίου». Και ας πάμε τώρα στην υπόθεση των Τεμπών.
Ποια είναι η πρώτιστη και ιερή νομική υποχρέωση του υπουργού Μεταφορών; Οπως για τον πρωθυπουργό είναι γενικώς η ασφάλεια των πολιτών και η μέριμνα για την αποτροπή κάθε εξωτερικού ή εσωτερικού κινδύνου, για τον υπουργό Μεταφορών είναι ειδικώς η ασφάλεια των συγκοινωνιών και η ιδιαίτερη μέριμνα για την αποτροπή κάθε κινδύνου που απειλεί αυτήν την ασφάλεια. Συνεπώς, ενώ ο Κ. Αχ. Καραμανλής είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση ως αρμόδιος υπουργός να προβεί σε ενέργειες για την αποτροπή του αποτελέσματος του εγκλήματος των Τεμπών και δεν το έπραξε, η παράλειψή του αυτή ισοδυναμεί με ενέργεια, δηλαδή αξιόποινη πράξη. Αρα ως καθ’ ύλην αρμόδιος είναι υπαίτιος του θανάτου 57 ανθρώπων με βάση τους κανόνες περί αλληλέγγυας ευθύνης των διοικούντων νομικές οντότητες είτε ιδιωτικού είτε δημόσιου χαρακτήρα και εξ αυτού του λόγου είναι ύποπτος τέλεσης ανθρωποκτονιών και όχι μόνο παράβασης καθήκοντος. Η κατ’ εξακολούθηση σωρεία παραβάσεων καθήκοντος ήταν η αφετηρία, η οποία οδήγησε στην διά παραλείψεως τέλεση των ανθρωποκτονιών.
Η δε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση του τότε υπουργού, σύμφωνα με το άρθρο 15, πηγάζει εκτός από τον νόμο και από προηγούμενη επικίνδυνη ενέργεια του ιδίου. Και ποια ήταν αυτή η άκρως επικίνδυνη ενέργεια; Ποια άλλη; Η ύποπτη μη εκτέλεση της σύμβασης 717. Και για ποιο λόγο; Κάποιοι λένε ότι η απαξίωση των ελληνικών σιδηροδρόμων, ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας, αποσκοπούσε στο να καταστούν ακατάλληλοι για χρήση ως επικίνδυνοι, ώστε εμμέσως να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των εταιρειών που διαχειρίζονται τους αυτοκινητοδρόμους και οι οποίες θησαυρίζουν από τα διόδια. Κάποιοι άλλοι λένε ότι έγινε ως εξυπηρέτηση για να αποφύγουν οι Ιταλοί την υπό αίρεση υποχρέωσή τους να επενδύσουν 600 εκατομμύρια. Μπορεί να συντρέχουν και τα δύο κίνητρα με βάση την πρακτική το ένα χέρι νίβει το άλλο. Σε κάθε περίπτωση, η διαπίστωση των κινήτρων για τη μη εκτέλεση της 717 και η περαιτέρω διερεύνηση ποινικών ευθυνών των υπαιτίων αλλά και των ηθικών αυτουργών είναι δουλειά της ελληνικής Δικαιοσύνης, εφόσον φυσικά δεν έχει κάτι «σοβαρότερο» με το οποίο να ασχοληθεί. Α! Ξέχασα, είναι στην αρμοδιότητα και της Ευρωπαίας εισαγγελέως, αλλά αυτή είναι μια κακιά γυναίκα που παρεμβαίνει άνευ λόγου στα εσωτερικά μας και παραβιάζει τους κανόνες της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης μας. Με βάση λοιπόν το άρθρο 15 του Ποινικού Κώδικα σε συνδυασμό με τα άρθρα περί ανθρωποκτονίας, το αδίκημα για το οποίο πρέπει να ασκηθεί ποινική δίωξη στον Κ. Αχ. Καραμανλή είναι η πρόκληση δυστυχήματος με αποτέλεσμα τον θάνατο πολύ μεγάλου αριθμού ατόμων (συρροή).
Ας πάμε τώρα στον χαρακτηρισμό της βαρύτητας της αξιόποινης πράξης. Είναι πλημμέλημα ή κακούργημα; Αν ισχύουν τα όσα είπαμε για την 717, τότε είναι σαφώς από πρόθεση ως κακουργηματική απιστία, υπάρχει δε αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των εσκεμμένων παραλείψεων στην 717 και του επελθόντος αποτελέσματος. Αλλά ακόμα και στην απίθανη περίπτωση ότι δεν είναι αλληλένδετα τα δύο αδικήματα, ο ενδεχόμενος δόλος ως χαρακτηριστικό του δεν έχει την επιδίωξη του αποτελέσματος αλλά την πρόβλεψή του ασχέτως του αξιόποινου των πράξεων ή των παραλείψεων του δράστη. Εφόσον δε ο δράστης δεν έχει το ακαταλόγιστο, τότε ο ενδεχόμενος δόλος, εφόσον υπήρξε δυνατότητα πρόβλεψης, είναι δεδομένος.
Στην περίπτωση δε που η πρόβλεψη παύει να έχει προσωποπαγή χαρακτήρα ώστε να επηρεάζεται από τον βαθμό ευφυΐας, την προνοητικότητα ή τις γνώσεις συγκεκριμένου ατόμου, λόγω του ότι το αξιόποινο αποτέλεσμα προδιαγράφεται ως αναμενόμενο από σαφείς αναφορές και προειδοποιήσεις αρμοδίων προσώπων, τότε η πρόβλεψη καθίσταται επίγνωση, οπότε το αποτέλεσμα παύει να έχει δυνητικό χαρακτήρα ως πιθανότητα και αποκτά αυτόν της βεβαιότητας περί θέσης σε διακινδύνευση ανθρώπινων ζωών· απαράδεκτη κατάσταση, η οποία ισχύει και αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Με αυτό σαν δεδομένο ο βαθμός του δόλου δεν έχει πλέον τον χαρακτήρα του ενδεχόμενου, αλλά αναβαθμίζεται προσεγγίζοντας αυτόν του άμεσου. Φυσικά όλα αυτά δεν είναι δική μας αρμοδιότητα, αλλά εντάσσονται στα καθήκοντα κάποιων, ας ελπίσουμε, αμερόληπτων, ανεξάρτητων και αδιάφθορων κριτών.
*Νομικός, συγγραφέας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας