Οι περισσότεροι ιστορικοί ερμηνεύουν εσφαλμένα τα ιστορικά γεγονότα, αφού θεωρούν ότι η διαμάχη στην Αγγλία ήταν ανάμεσα στις «δημοκρατικές» δυνάμεις των Ουίγων και τη διεφθαρμένη «θείω δικαιώματι» μοναρχία των Stuart, ή εναλλακτικά ανάμεσα στους Προτεστάντες και τους Καθολικούς, αλλά η διαμάχη αυτή είχε βαθύτερες ρίζες. Κατά τα τέλη του 15ου αιώνα ως αποτέλεσμα του Συμβουλίου της Φλωρεντίας και της βασιλείας του Λουδοβίκου ΧΙ στη Γαλλία, είχε ξεκινήσει μια διαμάχη στην Αγγλία για να ανατραπεί η φεουδαρχική δικτατορία των Νορμανών ευγενών, των Πλανταγενετών (που τότε είχαν παρουσία στη Βενετία), με στόχο να δημιουργηθεί ένα κυριαρχικό έθνος-κράτος. Η νίκη του Ερρίκου Tudor εναντίον του Ριχάρδου ΙΙΙ είχε αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μιας νέας εποχής όπου πρωτοστατούσαν ο Ερασμος, ο Thomas More και ο John Colet (1), που όλοι τους ήταν οπαδοί της Κοινοπολιτείας. Η Βενετία έκανε ό,τι μπορούσε για να σταματήσει αυτή η εξέλιξη. Μετά τον θάνατο του Ερρίκου VII τo 1509, και σε όλη τη διάρκεια του 16ου αιώνα, η πολιτική κατάσταση στην Αγγλία ήταν ένα διαρκές πεδίο μάχης.
Ωστόσο, η πραγματική μάχη δεν αφορούσε τους Καθολικούς και τους Προτεστάντες, αλλά τη βενετσιάνικη φράξια που ήταν ανοιχτά υπέρ της Αυτοκρατορίας, από τη μια, και τους υποστηρικτές της κυριαρχίας και της Κοινοπολιτείας, από την άλλη. Η μάχη αυτή αποτελούσε τη βάση του συνόλου των δραματικών έργων του Ουίλιαμ Σέξπιρ, και ιδιαίτερα των πορτρέτων που ζωγραφίζει για τις πλανταγενετικές οικογένειες της Βενετίας στα «ιστορικά» του έργα. Κατά τη δεκαετία του 1520, ο Ερρίκος VIII είχε δωροδοκηθεί από τον Βενετσιάνο πράκτορα Francesco Zorzi (2) και είχε χειραγωγηθεί με αποτέλεσμα την καταστροφή των πολιτικών του πατέρα του. Το αγγλικό στέμμα στη διάρκεια της βασιλείας της Ελισάβετ Ι είχε ουσιαστικά πολιορκηθεί από τους Αγγλους πράκτορες της Βενετίας.
Κατά την περίοδο αυτή, ιδρύθηκαν πολλές εμπορικές ναυτιλιακές εταιρείες, ξεκινώντας από την Εταιρεία της Βενετίας το 1586. Η εταιρεία αυτή πέρασε από πολλές μεταβολές, καταλήγοντας τελικά στην πρώτη μορφή της Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών. Οκτώ χρόνια μετά, δημιουργήθηκε ο Νέος τόπος συναλλαγών, ουσιαστικά ένα χρηματιστήριο που ιδρύθηκε στο Λονδίνο, με βάση το Χρηματιστήριο (Bourse) του Αμστερνταμ. Το 1603, με βενετσιάνικη στήριξη, ο James I της Σκοτίας έγινε ο νέος βασιλιάς, ενώ στο πρώτο συμβούλιο που συνεκάλεσε τοποθετήθηκαν άνθρωποι με στενότατες σχέσεις με την ηγεσία των Giovani στη Βενετία. Ως το τέλος του 17ου αιώνα το επικρατέστερο ζήτημα ήταν η μορφή που θα έπαιρνε η βρετανική ολιγαρχική πολιτεία. Εκεί βλέπουμε τους Stuart και το καθεστώς του Cromwell καθώς ενισχυόταν η δύναμη της Αυτοκρατορίας, όπως μας φανερώνει η σημαντική εξέλιξη της Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών. Από το 1688 και μετά, η ισχύς των Stuart έφθινε συνεχώς. Ο στόχος ήταν να μετασχηματιστεί η Αγγλία ακολουθώντας τα αχνάρια του Αμστερνταμ, και οι Stuart ήταν το κύριο εμπόδιο.
- (1): John Colet (1467-1519). Aγγλος λόγιος, ουμανιστής της Αναγέννησης, θεολόγος και αρχιμανδρίτης του καθεδρικού ναού του Αγίου Παύλου. Οι απόψεις του επηρέασαν σημαντικά τον Ερασμο.
- (2 ): Francesco Zorzi (1337-1388). Ενετικής καταγωγής. Υποτελής του Δουκάτου των Αθηνών, υποστηρικτής της Μαρίας της Σικελίας.
*Ομότιμος καθηγητής Τμήματος ΕΜΜΕ Πανεπιστημίου Αθηνών
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας