Κλεόβουλος ο Ρόδιος: Αρετής οικείον, κακίας αλλότριον. Με την Αρετή φίλος, με την Κακία εχθρός.
Περίανδρος: Αι μεν ηδοναί θνηταί αι δε αρεταί αθάνατοι.
λείη μὲν ὁδός, μάλα δ᾽ ἐγγύθι ναίει·
τῆς δ᾽ ἀρετῆς ἱδρῶτα θεοὶ προπάροιθεν ἔθηκαν. Ησίοδος, « Έργα και Ημέραι», στ. 288 – 289.
Λιμὸς γάρ τοι πάμπαν ἀεργῷ σύμφορος ἀνδρί. στ. 302.
ἔργον δ᾽ οὐδὲν ὄνειδος, ἀεργίη δέ τ᾽ ὄνειδος. στ. 311.
αἰδὼς δ᾽ οὐκ ἀγαθὴ κεχρημένον ἄνδρα κομίζειν,
αἰδώς, ἥ τ᾽ ἄνδρας μέγα σίνεται ἠδ᾽ ὀνίνησιν·
αἰδώς τοι πρὸς ἀνολβίῃ, θάρσος δὲ πρὸς ὄλβῳ. στ. 317 – 319.
Θουκυδίδης: Αιδώς σωφροσύνης πλείστον μετέχει.
Ευριπίδης, « Τημενίδαι»: Αιδώς γαρ οργής πλείον ωφελεί βροτούς.
Μένανδρος: Λιμώ γαρ ουδέν εστιν αντειπείν έπος. Στην πείνα δεν υπάρχει αντίλογος.
Ξενοφών: Το μεν εργάζεσθαι αγαθόν το δε αργείν κακόν.
Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, στ. 286 – 319.
Πέρση διάγεις σαν μωρό, μα πρέπει να μ` ακούσεις.
Είναι περίσσια εύκολο να αδικοπραγούμε. Κοντά μας
πάντα βρίσκεται ο δρόμος της κακίας και είναι λεία η οδός
που οδηγεί σ` εκείνον. Από την άλλη τη μεριά της Αρετής ο δρόμος
που με ιδρώτα δύσκολα θέσπισαν οι θεοί μας.
290. Μακρύς με δύσκολη αρχή της Αρετής ο δρόμος, με ανηφόρες και γκρεμούς.
Μα όσο τον ακολουθείς της Αρετής το δρόμο όλο και αφανίζονται οι πρώτες δυσκολίες. Άριστος και πανάξιος όποιος κατανοήσει της Αρετής τις αρετές και τις μεγάλες χάρες. Καλός κι αυτός που σέβεται τις συμβουλές των άλλων.
Όποιος καθόλου δε νογά, ούτε και συλλογιέται, ούτε τους άλλους σέβεται, δρόμο κακό βαδίζει και αμαρτάνει στην ψυχή, στο βίο και στη ζήση.
Πέρση μου καταγόμαστε από σπουδαίο γένος, αθάνατη και θεϊκή είν` η δική μας ρίζα. Να με ακούς που σου μιλώ Πέρση μου αδελφέ μου 300 να μη σε βρίσκουν συμφορές, Λιμός να μη σε φτάνει. Να σ` αγαπά η Δήμητρα με το χρυσό στεφάνι και να γεμίζει μ` αγαθά την άδεια σου αποθήκη. Γιατί να ξέρεις ο λιμός κι η πείνα δυναστεύουν τους άντρες που αφήνουνε στην άκρη τις δουλειές τους. Μ` αυτούς τους βαρεσάρηδες και τους τεμπελχανάδες θνητοί μα και αθάνατοι οργίζονται περίσσια. Κηφήνες μοιάζουνε αυτοί που τρώνε απ` το μέλι που κάνουνε οι μέλισσες μ` αδιάκοπη εργασία. Χωρίς δουλειά δε γίνεται στον κόσμο αυτό να ζήσεις αγαπημένε αδελφέ γι αυτό να οργανώσεις το βίο σου και τις δουλειές ώστε να είναι πλήρεις με προϊόντα εποχής όλες οι αποθήκες. Μόν` η δουλειά σου στέκεται πάντα συμπαραστάτης. Πάντα και όσο την τιμάς, αυτή θα σ` ανταμείβει και μάθε, ούτε μια φορά, αυτή θα σε προδώσει και θα` χεις και το σεβασμό θνητών και αθανάτων. Πλούσια θάχεις αγαθά και ποίμνια μεγάλα.
310 Κανείς θνητός δε συμπαθεί, μα ούτε κι οι θεοί μας αυτούς που δεν εργάζονται .
Ντροπή δεν είναι η δουλειά, ντροπή `ναι η αεργία. Τα πλούσια σου αγαθά όλοι θα τα ζηλεύουν, θα είσαι το παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους. Η δόξα και η αρετή θα σου συμπαραστέκουν. Σε συμβουλεύω στη δουλειά να στρέψεις την καρδιά σου κι όχι τα ξένα κτήματα να θες να υφαρπάξεις.
Δε φέρνει πλούτο η αιδώς, ούτε και σε χορταίνει, άλλους πολύ τους ωφελεί και άλλους ζημιώνει. Τη φτώχεια ρέπει η αιδώς, στον πλούτο ζει το θάρρος.
Περίληψη: Ο Ησίοδος μιλά στον αδελφό του Πέρση για την αρετή, την κακία, για τα καλά της εργασίας και για τις συμφορές της αναδουλειάς και της τεμπελιάς. Του λέει ότι « Ντροπή δεν είναι η δουλειά αλλά η αεργία». Του τονίζει ότι η δουλειά δε σε εγκαταλείπει ποτέ, σου είναι δια βίου συμπαραστάτισσα.
Σημειώσεις και Ησιόδειο λεξικό.
-Οι στίχοι 317, 318, 319 αρχίζουν με τη λέξη: Αιδώς.
Στίχος 287. ἰλαδόν, επίρρημα <ἴλη. Κατά ίλες, τάγματα, γενικά, σε αφθονία, σωρηδόν, αθρόα.
289. ἱδρώς, ιδρῶτος, ὁ, δοτική ἱδρῶτι, αιτιατική ἱδρῶτα. Ιδρώτας αλλά και ο εξερχόμενος, εξαγόμενος χυμός από δέντρα, κόμμι, ρετσίνι.
289. προ-πάροιθε. Μπροστά, εμπρός από, πριν από τον καιρό του. Λέγεται για τόπο, μπροστά, πρόσω, προς τα εμπρός, εμπρός. Λέγεται για χρόνο, πριν, προηγουμένως.
Φράσεις:
-προπάροιθε ποδῶν, μπροστά στα πόδια κάποιου, πολύ κοντά.
-ἠιόνος προπάροιθε, εμπρός, κατά μήκος της ακτής.
-προπάροιθε νεός, εμπρός, πιο πέρα από το πλοίο.
Πάροιθε. Μπροστά, ενώπιον κάποιου. Λέγεται για χρόνο, πάροιθε ἐμοῦ. Λέγεται για τόπο, εμπρός, μπροστά. Λέγεται για χρόνο, πριν από, προτού, προηγουμένως.
290. ὄρθιος, -α, -ον και -ος, -ον. <ὀρθός. Όρθιος, ανωφερής, κρημνώδης, ανηφορικός.
στ. 302. λιμός, -οῦ, ὁ και ἡ. Πείνα, έλλειψη τροφής.
- ἀπολεῖτε λιμῷ Μηλίῳ, σχετικά με την πολιορκία της Μήλου.
308. ἀφνειός, -όν και -ή, -όν. <ἄφενος. Πλούσιος, εύπορος, ἀφνειὸς βιότοιο, πλούσιος σε περιεχόμενο.
319. θάρσος, θάρρος, το, <θρασύς. Θάρρος, τόλμη, γενναιότητα, αυτό που προσδίδει θάρρος. Αλλά και με αρνητική έννοια:
θρασύτητα, ξεδιαντροπιά, αυθάδεια.
-θάρσος τινός, τόλμη για να κάνω κάτι.
1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικός. Ιστορικός Τέχνης.
2*. Στους αγαπημένους Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Νίκο, Μπάμπη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας