Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, στ. 275 – 285

-Φωκυλίδης: Μηδενί δίκην δικάσης, πριν αμφοίν μύθον ακούσης. Μην καταδικάσεις τον ένα (από τους αντίδικους) πριν ακούσεις την ιστορία και από τους δύο.

Ευριπίδης, «Ικέτιδες»: Νικά δ’ ο μείων τον μέγαν δίκαι’ έχων.

-Επίκτητος: Ώσπερ το ευθύ ευθέος ου δείται, ούτως ουδέ το δίκαιον δικαίου.

-Nicolás Gómez Dávila. Ο σύγχρονος άνθρωπος καταστρέφει περισσότερα όταν χτίζει παρά όταν γκρεμίζει.

-Τζων Στάινμπεκ: Αναρωτιέμαι γιατί η πρόοδος μοιάζει τόσο πολύ με καταστροφή.

τόνδε γὰρ ἀνθρώποισι νόμον διέταξε Κρονίων,
ἰχθύσι μὲν καὶ θηρσὶ καὶ οἰωνοῖς πετεηνοῖς
ἔσθειν ἀλλήλους, ἐπεὶ οὐ δίκη ἐστὶ μετ᾽ αὐτοῖς·
ἀνθρώποισι δ᾽ ἔδωκε δίκην, ἣ πολλὸν ἀρίστη, στ .276 – 279.
 

Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, 275 – 285

Πέρση κάτσε και σκέψου τα, μες στο μυαλό σου βάλτα,

ξέχνα αμέσως τ` άδικο και την ολέθρια βία και βάδιζε

στο βίο σου με τη δικαιοσύνη. Ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάς

τους ορισμούς του Δία: Άλλο τα ψάρια, τα πουλιά και τ` άγρια θηρία

που μεταξύ τους τρώγονται και δίκιο δεν γνωρίζουν. Δικαιοσύνη άριστη έδωσε στους ανθρώπους να μην αλληλοτρώγονται σαν τ` άγρια τα ζώα.

280. Εάν κανείς το δίκαιο στηρίζει και το λέει

τότε ο Δίας ο τρανός του δίνει ευδαιμονία.

Του ψευδομάρτυρα η γενιά θ` αφανιστεί στο μέλλον

γιατί κανείς δεν προχωρά χωρίς τη θεία Δίκη.

Όσοι τηρούν τους όρκους του θα ζήσουν μ` ευτυχία.

Περίληψη: Ο Ησίοδος συνεχίζει να νουθετεί τον αδελφό του Πέρση. Του μιλά για τα καλά της Δικαιοσύνης και την εύνοια του Διός για όσους τηρούν τους όρκους τους και δεν ψευδορκούν. Αυτοί που αδικούν ομοιάζουν με τα ζώα που τρώνε το ένα το άλλο και έτσι αφανίζεται σιγά - σιγά η γενιά τους. Όσοι υπηρετούν το δίκαιο θα έχουν ένα καλό και ευτυχισμένο βίο.

Σημειώσεις και Ησιόδειο λεξικό

Στίχος274.φρήν, ἡ,  φρενός,  φρένες, φρενῶν, δοτική φρεσί,  καρδιά, ως έδρα των παθών, θέληση, διάθεση.

Φράσεις:

-ἐκ φρενός. Από την καρδιά κάποιου, από τα βάθη της καρδιάς, καρδιά ή μυαλό, ως έδρα της σκέψης.

-φῦσαι φρένας, παράγω, δείχνω υπερφίαλο πνεύμα.  

-φρενὶνοεῖν ἐπίστασθαι.

- μετὰ φρεσὶ μερμηρίζειν.

-κατὰ φρένα εἰδέναι, γνῶναι.

-κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

-πλήγη φρένας ἃς πάρος εἶχεν.

- φρενῶν ἀφεστάναι, ἐκστῆναι, είμαι έξω από το νου κάποιου.

- ποῦποτ' εἶ φρενῶν; 

- φρενῶν ἐπήβολος, με επίγνωση των ίδιων αισθήσεων κάποιου.

-ἔνδον φρενῶν.

-ἐξ ἄκρας φρενός = επιφανειακά.

281. ὄλβος, ὁ, ευτυχία, ευδαιμονία, αγαθά, πλούτος, αφθονία.

ὄλβιος, -ον και -α, -ον, <ὄλβος. Αναφέρεται σε πρόσωπα, ευτυχισμένος, μακάριος.

-θεοὶ δέ τοι ὄλβια δοῖεν, μακάρι να σου έδιναν οι θεοί τα πλούσια δώρα τους.

-ὄλβια ζωέμεναι.

-Υπερθετικός βαθμός, κυρίως στην ποίηση:. ὀλβιώτατος, ὄλβιστος.

283. νήκεστον ἀασθῇ: Αθεράπευτα βλάπτει, κατασρέφει.

νή-κεστος, -ον. <νη-, ἀκέομαι. Aθεράπευτος, αθεράπευτα.

ἀάω, ἀάσθην <ἀάω, βλάπτω, φθείρω, καταστρέφω, ενεργώ αλόγιστα ή αψήφιστα έπειτα, παροδηγώ, παραπλανώ, λέγεται για τις παρενέργειες του κρασιού, του ύπνου, των θεϊκών χρησμοδοτήσεων.

-Ἄτη ἣ πάντας ἀᾶται.

284. ἀμαυρόω. αμαυρώνω, καθιστώ κάτι αδύνατο, εξασθενώ, αποδυναμώνω, θολώνω, ελαττώνω, αμβλύνω, εξαλείφω, υπόκειμαι σε έκλειψη, λέγεται για τον ήλιο, εξαφανίζω, αφανίζω.

Μέλλων: Αμαυρώσω, αόριστος: Ημαύρωσα.

285. εὔ-ορκος, -ον. Αυτός που μένει πιστός στον όρκο του, που τηρεί την υπόσχεσή του.

Φράσεις για όρκους:

- εὔορκα ὀμνύναι, να ορκίζεται κάποιος πιστά.

-εὔορκόν (ἐστι), βρίσκεται σε συμφωνία με τον όρκο κάποιου, όχι αντίθετα προς αυτόν.

- εὔορκα ταῦθ' ὑμῖν ἐστι.

 -τάδ' εὐόρκως ἔχει.

285. ἀμείνων, -ον, γενική αμείνονος. Καλύτερος, ικανότερος, ευρωστότερος, ισχυρότερος, γενναιότερος, καταλληλότερος.

-Φράσεις:

-ἄμεινόν (ἐστι), είναι καλύτερο.

-ἐπεί πείθεσθαι ἄμεινον.

-οὐ γὰρ ἄμεινον, δεν ήταν καλύτερο.

- τὰ ἀμείνω φρονέειν, διαλέγει το καλύτερο μέρος.

1*. Αρχιτέκτων. Ιστορικός Αρχιτεκτονικός. Ιστορικός Τέχνης.

2*. Στους αγαπημένους Ιωάννα – Μαρίνα, Ειρήνη, Κωνσταντίνο, Νίκο, Μπάμπη.