Πριν από λίγο καιρό ανέλαβα την πρωτοβουλία να διοργανώσω ένα «δημόσιο σεμινάριο» με θέμα: «οι ιδεολογίες των Τραμπ και Μασκ». Θα πρέπει να παραδεχτώ ότι ο ίδιος, ως επιστήμων, είχα ενδοιασμούς όσον αφορά την ορθολογική ανθεκτικότητα ενός τέτοιου τύπου σεμιναρίου. Οι συνεργάτες μου όμως επέμειναν να προχωρήσω με το εξής επιχείρημα: δεν μπορεί η δημόσια σφαίρα στην ελληνική πολιτική κοινωνία να εντάσσεται στον ανορθολογικό κύκλο επιχειρημάτων και αντι-επιχειρημάτων που αναπαράγουν το επιστημολογικό σύστημα του θετικισμού.
Δεν θα αναφερθώ σε πτυχές ή όψεις των θεωρητικών συζητήσεων στο πλαίσιο του σεμιναρίου. Θα τονίσω μία όψη του «δημόσιου σεμιναρίου» που έχει να κάνει με την πρόσληψη, την υποδοχή του από την κοινωνία μας. Από τον καθημερινό κοινωνικό βιόκοσμο. Ενα χαρακτηριστικό γεγονός ζωής είναι και το εξής: όταν οι συνεργάτες μου ζήτησαν να ενημερωθεί το ευρύτερο κοινό για το σεμινάριο, τότε συνάντησα την αντίσταση μιας ολόκληρης μικρής κοινότητας (της τοπικής κοινωνίας της Βούλας στην Αττική) απέναντι στη δημόσια πρωτοβουλία μου. Οι αποδέκτες στη δημόσια σφαίρα και στο πεδίο της κοινωνικής ζωής ανέπτυξαν την άποψη ότι η θεματολογία του σεμιναρίου έχει πολιτικές διαστάσεις και δεν τους αφορά. Το αποτέλεσμα ήταν να απαξιώνει η κοινή γνώμη το «δημόσιο σεμινάριο».
Μετά από μέρες, αφού ο Τραμπ είχε κηρύξει τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, ρώτησα όλους αυτούς τους επιχειρηματίες στη δημόσια σφαίρα: γιατί δεν δεχτήκατε να συμμετάσχετε στο κατεξοχήν πολιτικό σεμινάριό μου για την πολιτική ιδεολογία του Ταμπ; Και σχεδόν όλοι μου απάντησαν ότι «δεν είχαμε κατανοήσει ότι ένας καθηγητής Πανεπιστημίου ενδιαφέρεται για μας»!
Με βάση όλα αυτά που αναφέρω προκύπτουν προς επεξεργασία πολλά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη δημόσια σφαίρα στην ελληνική πολιτική κοινωνία. Η δομή και η λειτουργία της ελληνικής δημόσιας σφαίρας «κατασκευάζει» μία χαμηλού επιπέδου πολιτική συνείδηση του πληθυσμού. Η απαξίωση που εκδήλωσε η δημόσια σφαίρα στο «δημόσιο σεμινάριό» μου δείχνει τον βαθμό πολιτικής συνειδητοποίησης των πολιτών. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η «κατασκευή» της κοινής γνώμης στην Ελλάδα είναι προβληματική. Οσο η δημόσια σφαίρα δεν λειτουργεί με ορθολογικούς μηχανισμούς τόσο η ελληνική κοινωνία βυθίζεται στο πολιτικό τέλμα!
Συνοψίζοντας, τονίζω τα εξής: πρώτον, στις αστικές δημοκρατικές κοινωνίες η πολιτική σύστασή τους εξαρτάται από την «κατασκευή» της δημόσιας σφαίρας· και δεύτερον, η ορθολογική ανταλλαγή επιχειρημάτων και αντι-επιχειρημάτων προϋποθέτει ότι η εκάστοτε αστική δημοκρατική κοινωνία έχει θεμελιωθεί στην «πρώτη αρχή» που ονομάζεται «δημοκρατική αρχή»! Αυτή η αρχή είναι το μεγάλο ζητούμενο στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.
* Πολιτικός φιλόσοφος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας