Ο σπειροειδής κύκλος της πολιτικής

Οι κοινωνίες δεν ακολουθούν τους νόμους της φύσης αλλά έναν φαύλο κύκλο γεμάτο από τα προβλήματα, τις κρίσεις και το χάος που προκαλεί η σπειροειδής κίνηση αυτού του κύκλου. Χάρις σ’ αυτή την κίνηση ο κύκλος σπάει για να περάσει σε ένα άλλο σημείο και να συνεχίσει το δρόμο του. Ακολουθώντας μια τέτοια σπειροειδή κυκλική κίνηση προχώρησαν στο διάβα της ιστορίας τους οι κοινωνίες.

Σε έναν τέτοιο φαύλο κύκλο ζει η Μέση Ανατολή για δεκαετίες. Το πρώτο «σπάσιμο» του κύκλου συνέβη όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Μια κατάρρευση- απόκλιση της κίνησης προς τα μέσα -συστολική και όχι προς τα έξω -διαστολική. Το θέμα μας βεβαίως δεν είναι να προχωρήσουμε σε μια παγκόσμια αξιολόγηση αλλά είναι γεγονός πως όταν αξιολογούμε την πολιτική μιας χώρας οφείλουμε να αξιολογούμε αν μη τι άλλο τα κορυφαία πολιτικά υποκείμενα με έμφαση στις περιφερειακές δυνάμεις.

Οι πυλώνες στους οποίους βασιζόμαστε για την οποιαδήποτε πολιτική ανάλυση είναι η γεωπολιτική θέση και κατάσταση της χώρας και της περιοχής αλλά και η σημαντικότητα των πλουτοπαραγωγικών πηγών της σε σχέση με τα οικονομικά και πολιτικά ζητήματα αυτής της χώρας και αυτής της περιοχής. Πέραν δε αυτού, οφείλουμε να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε την πολλαπλότητα και πολυπλοκότητα των πολιτικών υποκειμένων, τις σχέσεις, τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις τους.

Στην Τουρκία για δεκαετίες στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ατζέντας βρίσκονται το κουρδικό ζήτημα και το PKK με την πρώτη ρωγμή στον φαύλο κύκλο του ζητήματος να εντοπίζεται στην απόφαση του PKK να εμπλακεί σε ένοπλη σύγκρουση με το τουρκικό κράτος στις 15 Αυγούστου 1984. Επρόκειτο για μια πολεμική στρατηγική που αναπτύχθηκε, συνεχίζοντας και επεκτείνοντας την προαναφερόμενη σπειροειδή κίνηση, μέχρι το 1993 όταν το κουρδικό ζήτημα μπήκε σε έναν νέο φαύλο κύκλο.

Η κατάπαυση του πυρός τότε, ήταν μια κίνηση που στόχευσε στο σπάσιμο του κύκλου προς τα έξω, όμως οι εξελίξεις δεν δικαίωσαν την προσδοκία. Η έκδοση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν στην Τουρκία το 1999, ως μέρος μιας διεθνούς συνωμοσίας, λειτούργησε ως σπάσιμο του κύκλου προς τα έξω όχι όμως για το Κουρδικό ζήτημα – για το οποίο λειτούργησε ως στένωση προς τα μέσα- αλλά για το τουρκικό κράτος. Σε κάθε περίπτωση αυτή η κατάσταση δεν κράτησε πολύ, η ισορροπία επανήλθε και μέχρι τη δεκαετία του 2000 με διάφορες προσπάθειες, βήματα και πολιτικές τακτικές επιτεύχθηκε κάποια πρόοδος.

Η διαδικασία επίλυσης του ζητήματος που ακολουθήθηκε το 2013 μπορεί να θεωρηθεί ως μια κίνηση για να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο και η κρίση τόσο στην Τουρκία όσο και στις άλλες περιοχές του Κουρδιστάν. Ωστόσο, η αδυναμία του PKK να παραγάγει πολιτική, λόγω των αντικειμενικών συνθηκών της περιόδου, οδήγησε στην επανάληψη του φαινομένου : μια ρωγμή στο εσωτερικό της Τουρκίας και μια στένωση και εσωστρέφεια στο PKK. Παρ’ όλα αυτά, η διαδικασία επίλυσης έπαιξε ρόλο στην επέκταση του ζητήματος στο Ανατολικό, Νότιο και Δυτικό Κουρδιστάν. Η έναρξη του εμφύλιου πολέμου στη Συρία το 2011 δημιούργησε νέες ευκαιρίες στο δυτικό Κουρδιστάν, το οποίο παραμένει εντός των ορίων του συριακού κράτους.

Στη διάρκεια του εμφυλίου στη Συρία το Δυτικό Κουρδιστάν βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας του PKK το οποίο διέθεσε στη συγκεκριμένη περιοχή όλους τους πόρους και τις δυνάμεις του. Το 2011 υπογράφηκε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το Ιράν, η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα, ενώ μέχρι το 2013 είχαν σημειωθεί σημαντικές επιτυχίες στη Συρία και είχε επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των δυνάμεων στην περιοχή. Με την πτώση του καθεστώτος Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024, αυτή η ισορροπία διαταράχθηκε.

Η διατάραξη όμως των ισορροπιών στη Συρία επηρεάζει και την ισορροπία μεταξύ των πολιτικών παραγόντων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και αυτό σηματοδοτεί το σπάσιμο του φαύλου κύκλου για άλλη μια φορά. Τι θα μπορούσε να συμβεί τώρα; Θα είναι μόνιμη η νέα διοίκηση της Δαμασκού; Επί του παρόντος, η Συρία χωρίζεται σε πέντε ή έξι μέρη. Η Βορειοανατολική Συρία- ένα δηλαδή εκ των μερών- η οποία περιλαμβάνει το Δυτικό Κουρδιστάν (Ροτζάβα), δημιούργησε μια de facto αυτόνομη διοίκηση.

Δημιουργήθηκε δηλαδή ένα υπόδειγμα συνύπαρξης μια που η περιοχή περιλαμβάνει πολλές εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες. Θα μπορέσει όμως η Βορειοανατολική Συρία να διατηρήσει, να ενισχύσει και να διατηρήσει αυτό το χαρακτήρα; Αν και δεν είναι ξεκάθαρο τι θα γίνει, προς το παρόν δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα εξαρτάται σε ένα βαθμό από τις πολιτικές σχέσεις και την οργάνωση που θα δημιουργήσει και θα αναπτύξει (το PKK) με κοσμικούς Σουνίτες, Άραβες, Δρούζους και Αλεβίτες. Όσο πιο γρήγορα και ουσιαστικά μπορεί να αναπτύξει οργανωμένους δεσμούς με αυτές τις δυνάμεις, τόσο πιο γρήγορα μπορεί να αποκτήσει επιρροή στη Συρία και την ευκαιρία-παράλληλα- να αναπτύξει την πολιτική που οραματίζεται. Αυτή η κατάσταση ισχύει για τις διεθνείς δυνάμεις καθώς και για τους εσωτερικούς πολιτικούς παράγοντες στη Συρία.

Από τότε που το HTS ανέλαβε την εξουσία στη Δαμασκό, άρχισαν οι σφαγές έχοντας ως στόχο κυρίως τους Αλεβίτες οι οποίοι άρχισαν να εξεγείρονται από τις 7 Μαρτίου. Οι Αλεβίτες απασχολούνταν ως επί το πλείστον στο στρατό και τις υπηρεσίες πληροφοριών την περίοδο του Άσαντ χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι συγκεκριμένοι τομείς στελεχώνονταν μόνο από Αλεβίτες. Αν και ο Άσαντ ήταν Αλεβίτης, η αποφασιστική δύναμη του συριακού κράτους ήταν οι Σουνίτες Μουσουλμάνοι.

Από την άλλη πλευρά, οι Αλεβίτες σήμερα ζουν σε καθεστώς φτώχειας και υπό την απειλή της σφαγής. Με τις μέχρι σήμερα επιθέσεις εναντίον των Αλεβιτών και την τρέχουσα ιδεολογική πολιτική αντίληψη του HTS και της κυβέρνησης Τζολάνι, δεν φαίνεται ορατή η δυνατότητα δημιουργίας στη Συρία ενός συστήματος που θα περιλαμβάνει διάφορες θρησκευτικές και γλωσσικές κοινότητες, εκτός ίσως από μια μερίδα των Σουνιτών Μουσουλμάνων Αράβων. Η κυβέρνηση της Συρίας, αν και έχει αποκτήσει διεθνή νομιμοποίηση, προσπαθεί να συνεχίσει έναν εμφύλιο που δεν είναι ιδιαίτερα εμφανής.

Όσο αυξάνει τη δύναμη του το HTS τόσο θα αυξάνεται και η επιθετικότητά του. Οι επιθέσεις στην περιοχή όπου ζουν οι Δρούζοι, οι συστηματικές δολοφονίες και τα βασανιστήρια που διαπράττονται κατά των Αλεβιτών από τότε που ανέλαβε την εξουσία, οι σφαγές που διαπράχθηκαν στο διάστημα από 6 ως 10 Μαρτίου και ο τρόμος που προκαλείται, το αποδεικνύουν.

Επιπλέον, ακόμη και αν δεν συγκρουστεί με τη Βορειοανατολική Συρία, ο λόγος που δεν έχει κάνει ούτε ένα πρακτικό βήμα προς μια συμφωνία (η συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ Τζολάνι και Μαζλούμ Αμπντί στις 10 Μαρτίου είναι επί του παρόντος ένα προκαταρκτικό κείμενο μόνον) αποδεικνύει την αδυναμία της αναφορικά με την εσωτερική και τη διεθνή ισορροπία ισχύος. Οι τοπικές δυνάμεις στη Συρία θα προσπαθήσουν φυσικά να ενισχύσουν τη μαζική τους οργάνωση εντός της χώρας, να αναπτύξουν τοπικές συμμαχίες αλλά και διεθνείς διπλωματικές σχέσεις.

Αυτή την αντικειμενική κατάσταση τη λαμβάνουν υπόψη στους υπολογισμούς τους όλες οι δυνάμεις που εμπλέκονται στην περιοχή και αυτός είναι πρωτίστως ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί άρχισε τις συνομιλίες με τον Οτσαλάν. Μολονότι τόσο το PKK όσο και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDG) προτιμούν να μην συγκρούονται με το τουρκικό κράτος στη Συρία, ο Συριακός Εθνικός Στρατός (SMO), ο οποίος βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο και την καθοδήγηση της Τουρκίας, επιτέθηκε σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDG) αναγκάζοντας τις τελευταίες να αποσυρθούν δυτικά του Ευφράτη μια που ο Συριακός Εθνικός στρατός (SMO) δεν μπορούσε να περάσει ανατολικά του ποταμού.

Πριν από αυτές τις εξελίξεις και αφού ο Μπαχτσελί έδωσε τα χέρια με το DEM party στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, ο ανιψιός του Οτσαλάν, Ομέρ, πήγε στο İmralı και έκανε δήλωση κατά την έξοδο. Αυτή η δήλωση ήταν και η πρώτη δημόσια ανακοίνωση μιας διαδικασίας που είχε ήδη ξεκινήσει. Τώρα, οι πολιτικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο στην περιοχή, ειδικά η Τουρκία, συζητά για την «πρόσκληση» του Οτσαλάν. Η αντιπροσωπεία, η οποία ανακοίνωσε την πρόσκληση για τρίτη και τελευταία φορά στις 27 Φεβρουαρίου, πραγματοποίησε τετράωρη συνάντηση στο İmralı. Ο Οτσαλάν ονόμασε τη διαδικασία «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» ενώ η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί την αποκαλεί «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία». Ωστόσο, η δήλωση που έγινε αφορά ένα πολύ μικρό μέρος της συνάντησης.

Φυσικά, δεν γνωρίζουμε τί ακριβώς συζητήθηκε. Αυτό που γνωρίζουμε είναι το αντικείμενο της συνάντησης που ήταν «Τουρκία και Μέση Ανατολή». Αυτό που χρειάζεται τώρα, είτε λάβουμε υπόψη τη δήλωση είτε όχι, είναι να συζητηθούν πιθανές πολιτικές εξελίξεις στην περιοχή και στην Τουρκία. Όσο για τα πολιτικά υποκείμενα της περιοχής, μπορούμε να τα απαριθμήσουμε: Τουρκία, Ιράν, πολιτικό Ισλάμ στη γραμμή της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Σουνίτες τζιχαντιστές που βασίζονται στο Ισλάμ, Κούρδοι (στις πολιτικές γραμμές Οτσαλάν, Μπαρτζανί και Ταλαμπανί), Ισραήλ, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ρωσία.

Από τα μπλοκ που έχουν σχηματιστεί στην περιοχή απουσιάζει η ευελιξία. Γι’ αυτό και είναι δύσκολες οι προσεγγίσεις μεταξύ τους. Είναι επίσης προφανές ότι κάθε μπλοκ συμφωνεί με κάποιες πολιτικές και έρχεται σε σύγκρουση με άλλες. Για παράδειγμα μολονότι μοιάζει να υπάρχει αρμονική σχέση μεταξύ Ιράν και Ρωσίας σε ό,τι αφορά στη Μέση Ανατολή, σε ό,τι αφορά στο Ισραήλ δεν φαίνεται να υπάρχει συναίνεση. Όπως δεν υπάρχει αρμονία στις πολιτικές των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης στο Μεσανατολικό.

Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ που έχουν αποφασιστικό ρόλο στο θέμα της Μέσης Ανατολής είναι η τριάδα των ΗΠΑ, Αγγλίας και Ισραήλ. Από την άλλη κάθε μπλοκ προσπαθεί να ενισχύσει τις δικές του θέσεις οπότε η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτούς τους ισχυρούς παράγοντες του ΝΑΤΟ, του οποίου είναι μέλος, σε πολλά ζητήματα που αφορούν στη συγκεκριμένη περιοχή, ιδιαίτερα δε στο ζήτημα της προσέγγισης του κουρδικού λαού. Την ώρα μάλιστα που η Ρωσία και το Ιράν προσπαθούν να προκαλέσουν ή/και, ακόμα χειρότερα, να βαθύνουν αυτή την αντιπαράθεση

Ταυτόχρονα, η πολιτική της περικύκλωσης και απομόνωσης του Ιράν, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, την Αγγλία και το Ισραήλ ματαιώθηκε χάρις, εν μέρει, στην Τουρκία. Από την άλλη, υπάρχουν σοβαρές πολιτικές διαφωνίες και συγκρούσεις μεταξύ των μπλοκ. Η Μέση Ανατολή δεν μπορεί να αναλυθεί αν παραβλέψουμε αυτή την κατάσταση πραγμάτων. Είναι απαραίτητο να εστιάσουμε στις άμεσες και διασταυρούμενες σχέσεις των πολιτικών δυνάμεων που παίζουν ρόλο στην περιοχή. Τι είδους ευκαιρίες και κινδύνους μπορεί να φέρουν οι πιθανές εξελίξεις για κάθε δύναμη στην περιοχή; Οι αλλαγές στην αντικειμενική κατάσταση και οι πολιτικές τακτικές κινήσεις κάθε δύναμης επηρεάζουν κατά κάποιο τρόπο όλες τις δυνάμεις της περιοχής.

Υπό το πρίσμα της Τουρκίας

Ας σταθούμε στο ενδεχόμενο η Τουρκία να τερματίσει την ένοπλη σύγκρουση με τον λαό του Βόρειου Κουρδιστάν και να μπει στο δρόμο της ειρήνης. Αν και οι δύο πλευρές λένε ότι δεν έχουν τεθεί προϋποθέσεις στο διάλογο είναι αναμενόμενο, εφόσον πρόκειται για μια διαδικασία διαπραγμάτευσης, η μία πλευρά να προσπαθεί να πάρει όσα περισσότερα γίνεται από την άλλη. Αυτή η διαδικασία θα έχει πολλά στάδια μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις. Εκτός από πιθανή ένοπλη βία…

Αυτό είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της αντικειμενικής κατάστασης στην Τουρκία και το Κουρδιστάν και αναγκαίο αποτέλεσμα των σχέσεων μεταξύ των δυνάμεων που βρίσκονται σε αδιέξοδο και δεν μπορούν να ηττηθούν… Η διαδικασία ξεκίνησε με το κάλεσμα για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» υπό την ηγεσία του Οτσαλάν, περιλαμβάνοντας σχεδόν όλα τα κουρδικά πολιτικά στοιχεία και τα κυρίαρχα πολιτικά υποκείμενα στην Τουρκία. Το πρώτο βήμα για να σπάσει ο φαύλος κύκλος ήρθε από τον Οτσαλάν. Αν τα κόμματα δεν θέλουν να μπουν ξανά σε έναν φαύλο κύκλο, θα πρέπει να κάνουν κάποια βήματα, πέρα από τους δικούς τους στόχους.

Ταυτόχρονα, η τουρκική κυρίαρχη δύναμη θα προσπαθήσει να οδηγήσει στην έξοδο τον Κουρδικό αγώνα για την ελευθερία που έχει ενσωματωθεί στη γραμμή του PKK, χρησιμοποιώντας όλη τη δύναμη και τις δυνατότητές της σε ιδεολογική, πολιτική και πρακτική βάση. Αντίθετα, το PKK θα κάνει ό,τι μπορεί για να αυξήσει τη δική του δύναμη και τις δικές του δυνατότητες, ιδιαίτερα δε την ιδεολογικοπολιτική του επιρροή. Τα πολιτικά βήματα που έγιναν και οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν από το 1993 το δείχνουν πολύ ξεκάθαρα.

Ας υποθέσουμε, σ’ αυτή τη βάση, ότι το τουρκικό κυρίαρχο σύστημα και ο Ερντογάν θα κάνουν κάποια πολιτικά και νομικά βήματα αν και είναι βέβαιο ότι δεν θα προχωρήσουν εύκολα σ’ αυτά. Τί θα μπορούσε να συμβεί εάν ληφθούν μέτρα; Φυσικά, η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί μπορεί να ανακτήσει την ανοδική δυναμική της. Κάτι που ισχύει και για το CHP όσον αφορά την προσέγγιση του στη διαδικασία. Η στάση και η πολιτική στάση του CHP μπορεί να εμποδίσει την κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί να καρπωθεί τα πολιτικά οφέλη της διαδικασίας.

Η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί θα καταβάλλει φυσικά μεγάλες προσπάθειες για να καρπωθεί αυτή τα πολιτικά οφέλη αυτής της διαδικασίας καθώς οι κυβερνώσες δυνάμεις της Τουρκίας θα μπορούν τότε να αλλάξουν την οικονομικοπολιτική δομή της χώρας που σχεδιάστηκε με βάση τον υπάρχοντα εμφύλιο πόλεμο. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε μείωση των σχετικών δαπανών. Επίσης θα δημιουργήσει νέες οικονομικές ευκαιρίες για τις κυρίαρχες δυνάμεις. Οι δαπάνες του κράτους για τον εσωτερικό πόλεμο και τη βία θα σταματήσουν κι αυτό θα ανοίξει το δρόμο για τη διάθεση πόρων στην παραγωγή και την ανάπτυξη.

Από την άλλη πλευρά, οι οικονομικές σχέσεις με το Νότιο Κουρδιστάν μπορούν να αναπτυχθούν και μάλιστα πολλαπλάσια σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Οι οικονομικές σχέσεις που αναπτύχθηκαν με το Νότιο Κουρδιστάν μέσω του KDP του Μπαρτζανί θα αυξήσουν το εξωτερικό εμπόριο και μπορεί να προσφέρουν δυνατότητες επενδύσεων όχι μόνο στο Νότιο Κουρδιστάν αλλά και ευρύτερα. Θα μπορούσε επίσης να αποδυναμωθεί η επιρροή του Ιράν τόσο στην κουρδική περιοχή όσο και στο Ιράκ.

Όσον αφορά στην περιφερειακή πολιτική, η Τουρκία μπορεί να ενισχύσει τη θέση της έναντι των συμμάχων της, ιδίως δε έναντι των ΗΠΑ. Μπορεί να προσελκύσει ακόμα μεγαλύτερες επενδύσεις στην περιοχή, να αυξήσει το πολιτικό της βάρος και την επιρροή της και να βγει από τη σοβαρή οικονομική κρίση που σήμερα αντιμετωπίζει. Μπορεί τέλος να εξαλείψει εν μέρει την αποσύνθεση και τη σήψη στη διοικητική δομή του συστήματος και του κράτους και να αναδιοργανωθεί.

Είναι γνωστός ο ρόλος που έπαιξε η τουρκική ηγεσία στο σχηματισμό της κυβέρνησης της Δαμασκού, μολονότι δεν είναι ακόμα σαφές για πόσο καιρό θα παραμείνει σ’ αυτή τη θέση το HTS. Από την άλλη πλευρά, είναι επίσης γνωστή η δύναμη και η επιρροή του Κουρδικού Κινήματος στη Συρία στη γραμμή Οτσαλάν. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, μια Τουρκία σε σύγκρουση με το Κουρδικό Κίνημα Ελευθερίας φαίνεται δύσκολο να μπορέσει να παίξει το ρόλο που θέλει στη Συρία και να γίνει ένας παράγοντας που θα επηρεάσει το μέλλον της χώρας αυτής δεδομένου ότι η τοπική δυναμική της είναι περιορισμένη.

Το HTS, από την άλλη πλευρά, δεν υποστηρίζεται ιδιαίτερα από την Τουρκία ενώ υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μέσω της Σαουδικής Αραβίας και ελέγχεται από τις ίδιες δυνάμεις μέσω του Ισραήλ. Το γεγονός ότι η πρώτη επίσκεψη του αρχηγού του HTS Τζολάνι στο εξωτερικό ήταν στη Σαουδική Αραβία και ότι στις αρχές Μαρτίου το Ισραήλ έπληξε ξανά στρατιωτικές αποθήκες με πυρομαχικά στη Συρία, συνιστούν απόδειξη των παραπάνω.

Από την άλλη πλευρά, η ισχύς του HTS στη συριακή κοινωνία είναι πολύ πιο αδύναμη από αυτή των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDG). Το κοινό στο οποίο βασίζεται είναι ένα τμήμα Σουνιτών Μουσουλμάνων Αράβων. Η ιδεολογική και πολιτική γραμμή της την εμποδίζει να αναπτύξει πολιτικές και πρακτικές που περιλαμβάνουν άλλα κοινωνικά τμήματα. Υπό αυτές τις συνθήκες, η Τουρκία που αναπτύσσει μια ειρηνική διαδικασία με το PKK θα μπορούσε να βελτιώσει τις σχέσεις της με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDG), την πιο ισχυρή πολιτική οντότητα στη Συρία σήμερα, και έτσι να αυξήσει την πολιτική της επιρροή.

Με βάση τα παραπάνω, το όφελος των τουρκικών κυρίαρχων δυνάμεων από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Συρίας, που θα εκμεταλλευτούν οι διεθνείς δυνάμεις, μπορεί να αυξηθεί Κάτι αυτονόητο λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις των κυρίαρχων δυνάμεων στο καπιταλιστικό σύστημα όπου η υπεραξία από την παραγωγή και κατανομή του μεριδίου τους σε πρώτες ύλες είναι εκείνη που καθορίζει τη σχέση και τη σύγκρουση τους.

Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι που διατρέχουν η Τουρκία και η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί σε αυτή τη διαδικασία; Η οργανωμένη δύναμη της κουρδικής κοινωνίας, ειδικά με βάση τη θεωρητική και ιδεολογική γραμμή του Οτσαλάν, εξακολουθεί να θεωρείται απειλή για το τουρκικό κυρίαρχο σύστημα. Παρά τα βήματα που έγιναν, αυτή η απειλή μπορεί να μην εξαφανιστεί αλλά αντίθετα να αυξηθεί. Από την άλλη πλευρά, οι διεθνείς διπλωματικές σχέσεις των κουρδικών πολιτικών υποκειμένων ενδέχεται να αυξηθούν εκθετικά και ίσως να μην είναι δυνατό να αποτραπεί αυτό.

Μια άλλη σοβαρή απειλή για το σύστημα θα ήταν η δημιουργία – ως αποτέλεσμα του δομικού χαρακτήρα του καπιταλισμού στην Τουρκία- νέων και ισχυρότερων συνδικάτων από τους εργαζόμενους, την εργατική τάξη και τον Κουρδικό Αγώνα Ελευθερίας. Εάν αποδυναμωθεί η πολιτική και στρατιωτική πίεση της Τουρκίας στο Νότιο Κουρδιστάν μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για ένα εθνικό συνέδριο των Κούρδων, που θα λειτουργούσε ως ντόμινο το οποίο οι κυρίαρχες δυνάμεις της Τουρκίας δεν θα είναι σε θέση ενδεχομένως να αποτρέψουν.

Η δημοκρατική κοινωνική οργάνωση, η πολιτική και οι πρακτικές στη θεωρητική/ιδεολογική γραμμή του PKK, που δεν μπορούν να χωνέψουν οι πολιτικοί παράγοντες στην περιοχή και ιδιαίτερα η Τουρκία, μπορεί να δυναμώσουν με απρόβλεπτο τρόπο. Οι διεθνείς διπλωματικές σχέσεις που έχει δημιουργήσει ο κουρδικός λαός μπορούν να αναπτυχθούν και να εμβαθύνουν. Σε περίπτωση διαφωνίας, οι Κούρδοι μπορούν να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν τις δικές τους μοναδικές πολιτικές. Αυτό σημαίνει πως πλέον η Τουρκία θα πρέπει να λάβει μέτρα λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις πιθανότητες.

Ο τουρκικός ρατσιστικός εθνικισμός, τον οποίο η Δημοκρατία της Τουρκίας διαμόρφωσε και παγίωσε από την ίδρυσή της, αναπτύχθηκε μετά το Πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο ενός ειδικού προγράμματος. Μετά δε την επανάσταση του PKK το 1984, ο εθνικισμός έβαλε στο κάδρο ως εχθρό τους Κούρδους προβάλλοντας τον μπαμπούλα της διχοτόμησης της χώρας. Αυτός ο βασισμένος στο φόβο της διχοτόμησης της χώρας ρατσιστικός εθνικισμός της Τουρκίας που ασκούσε μεγάλη επιρροή στις τουρκικές μάζες εργαζομένων, υπό τις νέες συνθήκες και τα πιθανά βήματα που θα ακολουθηθούν δεν μπορεί πλέον διατηρηθεί.

Αυτή η ιδεολογικοπολιτική γραμμή (του τουρκικού ρατσιστικού εθνικισμού) ενδεχομένως θα πάψει να είναι ένα πολιτικό και αποτελεσματικό εργαλείο που προσελκύει τις μάζες. Η απελευθέρωση των εργατικών μαζών της Τουρκίας από αυτή την ιδεολογική πολιτική επιρροή μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό θεμέλιο για να ανοίξει ο δρόμος της ιδεολογικοπολιτικής ενότητας με τον κουρδικό λαό και ιδιαίτερα τις εργαζόμενες και φτωχές μάζες των Κούρδων. Οι έννοιες της «Δημοκρατικής Κοινωνίας» και της «Καπιταλιστικής Νεωτερικότητας» του ηγέτη του κουρδικού λαού Οτσαλάν αποτελούν τη θεωρητική ιδεολογική βάση του πολιτικού προσανατολισμού που συνοψίσαμε παραπάνω.

Το TDH θα πρέπει να αναλύσει το κάλεσμα του Οτσαλάν για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» ειδικότερα δε τις έννοιες της «Καπιταλιστικής Νεωτερικότητας» και της «Δημοκρατικής Κοινωνίας». Βασιζόμενο σ’ αυτό (το κάλεσμα) το PKK θα καθορίσει την πολιτική και πρακτική του στάση και θα προσπαθήσει να αναπτύξει και να διευρύνει περαιτέρω τον αγώνα του χρησιμοποιώντας ανάλογα εργαλεία και μεθόδους. Σε αυτή την περίπτωση, θα αναλάβουν το τουρκικό σύστημα κυριαρχίας και η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί τους κινδύνους που αναφέρθηκαν παραπάνω;

Υπό το πρίσμα των ΗΠΑ και της ΕΕ:

Πριν αξιολογήσουμε ποια θα είναι η κατάσταση για το Κουρδικό ζήτημα συνολικά, η αξιολόγηση άλλων σημαντικών πολιτικών παραγόντων στην περιοχή μπορεί να διευκολύνει την κατανόηση της κατάστασης. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι τα δύο μεγαλύτερα ιμπεριαλιστικά κέντρα στον κόσμο σήμερα που αντί να χρησιμοποιήσουν τη δική τους στρατιωτική ισχύ στην περιοχή, προσπαθούν να διατηρήσουν και να αναπτύξουν την επιρροή τους ( με οικονομική υποστήριξη και κυρώσεις) χρησιμοποιώντας την ένοπλη ισχύ τοπικών συμμάχων

Από την άλλη, το Ισραήλ, εξοπλισμένο με την καλύτερη τεχνολογία όπλων στον κόσμο, είναι η κύρια επιθετική δύναμη αυτών των κέντρων στην περιοχή, μια περιοχή στην οποία βρίσκεται ένα σημαντικό ποσοστό των πρώτων υλών και των ορυκτών ενεργειακών πόρων. Πρωτεργάτης αυτών των σχεδίων για την περιοχή είναι βεβαίως η Αγγλία που ανακάλυψε πριν διακόσια χρόνια την αγαπημένη αυτή μέθοδο των ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Στον ίδιο άξονα της βρετανικής πολιτικής ιδρύθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο το Ισραήλ. Αν και η Αγγλία έχει χωθεί βαθιά στο Μεσανατολικό, δρώντας παρασκηνιακά μοιάζει αόρατη στην εικόνα των διεθνών δυνάμεων στην περιοχή. Οι ΗΠΑ, η Αγγλία και το Ισραήλ είναι τα οχήματα του δυτικού ιμπεριαλισμού στη Μέση Ανατολή. Με ποιες δυνάμεις, με ποιους ιδεολογικούς και πολιτικούς προσανατολισμούς και με ποια υλική δύναμη μπορούν αυτά τα ιμπεριαλιστικά κέντρα να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους;

Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, η ήττα της Ρωσίας και του Ιράν μπορούν θαυμάσια να ονομαστούν νίκη των ΗΠΑ, της Αγγλίας, του Ισραήλ και της Ε.Ε. Ειδικά μετά την ανατροπή του Σαντάμ οι ΗΠΑ, η Αγγλία και το Ισραήλ έχουν αναπτύξει στενές σχέσεις με τους Κούρδους μέσω του KDP ενώ αργότερα στη διαδικασία αυτή συμπεριλήφθηκε και η Τουρκία. Η διαδικασία που ξεκίνησε με την εγκατάσταση και τη μόνιμη εγκατάσταση του PKK στη συνοριακή περιοχή που χωρίζει το Νότιο και το Βόρειο Κουρδιστάν στην αρχή του αντάρτικου αναπτύχθηκε και επηρέασε τις πολιτικές και πρακτικές θέσεις και των αυτοκρατορικών κέντρων και των περιφερειακών κρατών.

Η αποικιστική θεωρία, η ιδεολογική γραμμή και η πολιτική εξουσία έγιναν θέματα της περιφερειακής πολιτικής. Το ΝΑΤΟ υποστήριξε πλήρως τις κυρίαρχες δυνάμεις της Τουρκίας σε όλη αυτή τη διαδικασία. Στην πραγματικότητα, το KDP, το οποίο είναι μια ισχυρή πολιτική οντότητα μεταξύ του κουρδικού λαού, χρησιμοποιήθηκε ως εφεδρεία από αυτές τις δυνάμεις προκειμένου να απωθηθεί και να εξουδετερωθεί το PKK, ειδικά στο Βόρειο και Νότιο Κουρδιστάν. Είναι σαφές ότι αυτός ο στόχος δεν έχει εγκαταλειφθεί όμως χάρις στον πολιτικό και πρακτικό αγώνα που διεξάγεται οι προσπάθειες (για εξουδετέρωση του PKK) έχουν ματαιωθεί.

Οι εθνικές και θρησκευτικές διαφορές χρησιμοποιούνταν από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ως απειλή πάντα για τα κυρίαρχα εθνικά κράτη. Το Κουρδιστάν, χωρισμένο σε 4-5 μέρη έγινε στα χέρια των διεθνών δυνάμεων όργανο πίεσης σε τέσσερις διαφορετικές χώρες. Η Τουρκία αντιτίθεται εδώ και δεκαετίες στο ενδεχόμενο να αποκτήσει υπόσταση στο Ιράκ ο κουρδικός λαός ενώ το καθεστώς του Σαντάμ δολοφόνησε τον κουρδικό λαό με χημικά αέρια λόγω ακριβώς του φόβου διχοτόμησης.

Η ίδια κατάσταση ισχύει και στο Ιράν σήμερα. Η τρέχουσα συζήτηση για την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας είναι ουσιαστικά το αποτέλεσμα αυτής της ανησυχίας και αυτού του φόβου. Η αναγνώριση της εθνικής ταυτότητας του κουρδικού λαού, του οποίου ο πληθυσμός υπολογίζεται σε σαράντα εκατομμύρια, και η απόκτηση πολιτικής και κοινωνικής θέσης είναι ένα αντικειμενικό πρόβλημα. Οι κάτοικοι της περιοχής πρέπει να λύσουν αυτό το πρόβλημα μεταξύ τους. Αν αυτό δεν συμβεί, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις- που προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να εκμεταλλευτούν την κατάσταση- θα το μετατρέψουν σε πρόβλημα που θα έχει ως συνέπεια την αλληλοκαταστροφή των ανθρώπων.

Αυτή η πεποίθηση έχει εγγραφεί στη συνείδηση του τουρκικού λαού: ότι δηλαδή ο Κουρδικός Αγώνας Ελευθερίας είναι αποτέλεσμα ξένου δακτύλου και ότι εξωτερικές δυνάμεις έχουν σα στόχο τη διάλυση της πατρίδας. Θα μπορέσουν οι κυβερνώσες δυνάμεις της Τουρκίας να αλλάξουν αυτή την ιδεολογική πολιτική γραμμή, η οποία βασίζεται στην άρνηση της κουρδικής ταυτότητας και την προσπάθεια ενσωμάτωσης-αφομοίωσης της, μια γραμμή που εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες, μολονότι η χώρα κατηγορείται συχνά γι’ αυτό; Ο δυτικός ιμπεριαλισμός, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, έχει κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε για να αποτρέψει την αλλαγή αυτής της κατάστασης. Και συνεχίζει να το κάνει. Σε τελική ανάλυση, διαλύει τη χώρα που έχει βάλει στο στόχαστρο. Όπως και στη Συρία σήμερα…

Μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου στη Συρία και την αποδυνάμωση του καθεστώτος Άσαντ, η γραμμή του PKK έγινε η κύρια δύναμη του Δυτικού Κουρδιστάν, μια δύναμη που προσπάθησαν να ανασχέσουν μέσω του ISIS, αλλά απέτυχαν. Οι ΗΠΑ δημιούργησαν σχέσεις με αυτή τη δύναμη (τον ISIS) για να δημιουργήσουν μόνιμη παρουσία στη Συρία. Οι πολιτικές των ΗΠΑ και της Τουρκίας στην περιοχή εμφανίζονται κατά καιρούς αντικρουόμενες και οι ΗΠΑ λάμβαναν συχνά οικονομικά και πολιτικά μέτρα προκειμένου να επιβάλλουν την πολιτική τους στην Τουρκία. Για να χρησιμοποιήσουν (για παράδειγμα) την κουρδική ταυτότητα κατά της Τουρκίας, άνοιξαν το δρόμο στην ίδρυση- μέσω του KDP- της Αυτόνομης Περιφέρειας του Νοτίου Κουρδιστάν. Με την ίδια προσέγγιση, πήραν μέτρα για να εφαρμόσουν τις δικές τους πολιτικές υποστηρίζοντας το YPG στη διάρκεια του Συριακού εμφυλίου. Το επεδίωξαν απειλώντας την Τουρκία με τους Κούρδους και τους Κούρδους με την Τουρκία.

Οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις προσπάθειές τους να απομονώσουν το Ιράν περικυκλώνοντας το μέσω της «Μεγάλης Μέσης Ανατολής» που τώρα είναι γνωστή ως «Διευρυμένο project Μέσης Ανατολής». Σε αυτή την κατεύθυνση η πτώση της Συρίας είναι βέβαιο πως ισχυροποίησε το δυτικό ιμπεριαλιστικό και οι ΗΠΑ σίγουρα θα προχωρήσουν σε βελτιωτικές κινήσεις ενώ η κατοχή στρατηγικών σημείων της Συρίας από το Ισραήλ μπορεί να εκληφθεί ως προετοιμασία κατά του Ιράν και όχι ως επέμβαση στη Συρία.

Αν και το HTS έχει αποδείξει τη χρησιμότητά του σε αυτές τις πολιτικές, παραμένει υπό πίεση από το Ισραήλ. Ομοίως, η Τουρκία συνεχίζει να πιέζει τους Κούρδους για το καθεστώς τους στη βορειοανατολική Συρία. Με αυτή όμως την πρακτική της η Τουρκία, παρά τις περί αντιθέτου προθέσεις της, συνεισφέρει στον μύλο των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Μολονότι δε και οι ΗΠΑ και η Ε.Ε δήλωσαν ότι βρήκαν θετικές τις δηλώσεις του Οτσαλάν, δεν απέφυγαν να λάβουν μέτρα για να νομιμοποιήσουν την εξουσία του HTS, καθώς αυτό που θέλουν είναι η συνέχιση της έντασης που υπάρχει μεταξύ ορισμένων Σουνιτών μουσουλμάνων Αράβων της Συρίας και κάποιων εθνικών και θρησκευτικών ομάδων. Τακτικές και πολιτικές που συνάδουν και υπηρετούν τη γνωστή στρατηγική του ιμπεριαλισμού, του διαίρει- επιβάλλει και βασίλευε. Όλες οι τοπικές δυνάμεις εμφανίζονται πως έχουν την ανάγκη των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, τις ημέρες που επρόκειτο να πέσει το καθεστώς Άσαντ, η Τουρκία ήθελε να εισέλθει στη βορειοανατολική Συρία, να τελειώσει τις SDG και να καταστρέψει το καθεστώς που είχε διαμορφωθεί στην περιοχή, όμως οι ΗΠΑ το εμπόδισαν.

Με αυτό τον τρόπο οι ΗΠΑ εμφανίζονται ως εγγυητές που τους έχει ανάγκη ο πληθυσμός της περιοχής.

Από την άλλη πλευρά, κατά την πτώση του Άσαντ, οι SDG ανέλαβαν τον έλεγχο πολλών περιοχών της Συρίας αν και στην πραγματικότητα, τους τις παρέδωσε η ίδια η κυβέρνηση Άσαντ. Οι ΗΠΑ όμως τους ζήτησαν, υπό την απειλή της Τουρκίας, να αποσυρθούν χωρίς συγκρούσεις κι έτσι οι SDG αποσύρθηκαν και οι περιοχές αυτές πέρασαν στον έλεγχο του HTS. Φαίνεται ότι οι πολιτικές και πρακτικές κινήσεις που θα μπορούσε να κάνει η γραμμή του PKK με βάση την πρόβλεψή της για πιθανές πολιτικές και πρακτικές εξελίξεις δεν έχουν γίνει ειδικά για τη Συρία.

Για παράδειγμα ήταν σαφές ότι μετά την κατάληψη της Δαμασκού από το HTS, θα ξεκινούσε μια συστηματική σφαγή των Αλεβιτών από τους σουνίτες τζιχαντιστές και το PKK θα έπρεπε να αναλάβει πολιτική δράση και πρακτικές κινήσεις. Ωστόσο, παρατηρείται ότι διστάζει και δεν είναι ικανό να αναπτύξει μια τέτοια σχέση με τους Σύριους Αλεβίτες. Είναι προφανές στο ζήτημα αυτό ότι οι διπλωματικές και πολιτικές σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες παίζουν ρόλο στη στάση του PKK.

Το παράδειγμα της ειρηνικής συνύπαρξης που δημιουργήθηκε από τις SDG στη ΒΑ Συρία ανοίγει το δρόμο για να είναι εφαρμοστεί σε ολόκληρη τη χώρα. Αυτό θέλουν οι Δρούζοι από τη διοίκηση της Δαμασκού. Σε ένα τέτοιο μοντέλο οι Αλεβίτες μπορούν άνετα να συνεχίσουν την ύπαρξή τους με τις δικές τους ταυτότητες. Με τη στάση της κατά των SDG, η Τουρκία διευκολύνει τις πολιτικές των ΗΠΑ στη Συρία που χρησιμοποιούν το HTS ώστε να ενσωματωθούν όλες οι επιμέρους εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες στη Συρία. Οι ΗΠΑ κάνουν στη Συρία αυτό που είχαν κάνει στο Ιράκ.

Η σχέση των ΗΠΑ με τη γραμμή του PKK ξεκίνησε από τη Συρία και περιορίζεται σε θέματα τακτικής, κάτι που θα συνεχίζεται όσο η γραμμή του PKK δεν αλλάζει προς την κατεύθυνση που θέλουν οι ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, η σχέση των ΗΠΑ με την Τουρκία είναι στρατηγική. Αυτό ισχύει και για την Τουρκία. Το γεγονός ότι δεν συμφωνούν σε κάποια πολιτικά και πρακτικά βήματα προς τη Μέση Ανατολή και ότι έχουν διαφορετικούς πολιτικούς και πρακτικούς προσανατολισμούς δεν αλλάζει αυτό το γεγονός. Επιπλέον, η Τουρκία είναι ένας απαραίτητος σύμμαχος του δυτικού ιμπεριαλιστικού μπλοκ ενάντια στο Ιράν.

Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ δεν θέλουν η Τουρκία να συμβιβαστεί με την ιδεολογική πολιτική γραμμή του PKK και να ανοίξει ειρηνικούς διαύλους. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ, περισσότερο από τις τουρκικές κυρίαρχες δυνάμεις, ήταν εκείνες που εμπόδιζαν την ειρηνική επίλυση του προβλήματος που έχει επιχειρηθεί πολλές φορές από το 1993. Ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να είχε λυθεί επί Μουσταφά Κεμάλ απασχολεί τους ηγέτες της Τουρκίας για περισσότερο από έναν αιώνα. Ο ρόλος της Αγγλίας και της Γαλλίας είναι ιστορικά καθοριστικός στη δημιουργία αυτού του προβλήματος και στην επιβίωσή του μέχρι σήμερα. Υπό την πίεση αυτών των δυνάμεων, η κυβέρνηση του Μ. Κεμάλ αναγκάστηκε να τερματίσει τη συμμαχία που είχε συνάψει με τους Κούρδους και να μπει σε έναν δρόμο άρνησης, σφαγής και αφομοίωσης.

Στις αρχές του εικοστού αιώνα τον ρόλο που παίζουν σήμερα οι ΗΠΑ τον έπαιζε η Αγγλία. Από τότε ως σήμερα το πρόβλημα της ταυτότητας των Κούρδων συνεχίζει να υφίσταται καθώς οι κυρίαρχες δυνάμεις στην περιοχή δεν έχουν καταφέρει να το επιλύσουν και οι ιμπεριαλιστές διαιωνίζουν το αδιέξοδο. Ο κουρδικός λαός έχει επαναστατήσει επανειλημμένα προσπαθώντας να εδραιώσει τη δική του ταυτότητα και ύπαρξη και υποβάλλεται σε σφαγές, άρνηση και προσπάθειες αφομοίωσης του. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις χρησιμοποιούσαν πάντοτε το ζήτημα αυτό ως όπλο ενάντια στις περιφερειακές κυρίαρχες δυνάμεις κάτι που προσπαθούν και τώρα καθώς οι ΗΠΑ συνεχίζουν να χρησιμοποιούν με τον ίδιο τρόπο τη Συρία, το Ιράν και την Τουρκία, όπως είχαν κάνει με το Ιράκ. Η εξεύρεση ειρηνικής λύσης σε αυτό το πρόβλημα στην Τουρκία σημαίνει αφαίρεση αυτού του όπλου που ο ιμπεριαλισμός στο σύνολό του, ξεκινώντας από τις ΗΠΑ, χρησιμοποιεί εναντίον της Τουρκίας.

Εάν συμβεί αυτό, η ίδια κατάσταση θα μπορούσε να επαναληφθεί στη Συρία καθώς δεν είναι μυστικό ότι θέλουν να χρησιμοποιήσουν τους Κούρδους για να περικυκλώσουν το Ιράν. Θα μπορέσουν οι κυβερνητικές δυνάμεις της Τουρκίας να λύσουν αυτό το πρόβλημα που ο ιμπεριαλισμός έχει μετατρέψει σε όπλο; Θα μπορέσει ο λαός της περιοχής, ιδιαίτερα ο εργαζόμενος λαός της Τουρκίας, να ανατρέψει τους στρατηγικούς και τακτικούς προσανατολισμούς του ιμπεριαλισμού στην περιοχή;

Υπό το πρίσμα της Ρωσίας και του Ιράν

Το Ιράν προσπαθεί εδώ και δεκαετίες να αναπτύξει μια αμυντική γραμμή στο Ιράκ, τη Συρία και τον Λίβανο για να σπάσει την πολιορκία του δυτικού ιμπεριαλισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Με την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, αυτή η αμυντική γραμμή υπέστη μεγάλη ήττα. Στην πραγματικότητα η πολιορκία έχει φτάσει στα σύνορα του Ιράν γεγονός που το υποχρεώνει να επιταχύνει τις προσπάθειες εσωτερικής ενίσχυσης.

Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να καταβάλει εντονότερες προσπάθειες για να διατηρήσει και ενισχύσει την πολιτική επιρροή του στον Λίβανο και το Ιράκ και να αποσοβήσει το ενδεχόμενο πλήρους αποχώρησης του από τη Συρία. Όμως σήμερα αντικειμενικές προϋποθέσεις για να γίνει αυτό μέσω της κοινότητας των Αλεβιτών δεν υφίστανται. Σε ένα πρώτο στάδιο, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να γίνει μέσω των YPG και SDF εφόσον όμως λάβει μέτρα σχετικά με το ζήτημα της ταυτότητας των Κούρδων που ζουν στο Ιράν. Η κατάπαυση του πυρός με την PJAK που ισχύει από το 2011 μπορεί να της δώσει αυτή την ευκαιρία. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να προσπαθήσει να διασφαλίσει την ανάπτυξη μιας συμμαχίας μεταξύ των δυνάμεων του Hashd al-Shaabi και της γραμμής PKK στο Ιράκ.

Η πολιτική ένταση μεταξύ Ιράν και Τουρκίας τις τελευταίες ημέρες δείχνει ότι το Ιράν κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα, το Ιράν θα επιδιώξει να εμβαθύνει τις στρατηγικές του σχέσεις με τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, η ανάγκη αυτών των δύο δυνάμεων η μία για την άλλη έχει αυξηθεί. Ενώ ο δυτικός ιμπεριαλισμός συνεχίζει να επιτίθεται στη Ρωσία μέσω της Ουκρανίας, η πτώση του Ιράν θα φέρει τη Ρωσία αντιμέτωπη μαζί τους.

Η Ρωσία έχει κάνει από καιρό ό,τι μπορούσε για να διατηρήσει το καθεστώς Άσαντ όρθιο προκειμένου να μην χάσει την επιρροή της στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, δεν τα κατάφερε και ηττήθηκε. Είναι σαφές ότι η Ρωσία δεν θα αποσυρθεί εύκολα από τη Συρία. Η σφαγή των Αλεβιτών που πραγματοποιήθηκε από το HTS μεταξύ 6-10 Μαρτίου θα μπορούσε να ενισχύσει το χέρι της Ρωσίας, καθώς διαθέτει στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή. Φαίνεται ότι τόσο το Ιράν όσο και η Ρωσία χρειάζονται ο ένας τον άλλον περισσότερο από ποτέ και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι δύο δυνάμεις να ενισχύσουν και να εμβαθύνουν τις σχέσεις τους…

Το Ιράν πρέπει να αναπτύξει σχέσεις με τη γραμμή του PKK λόγω των δικών του εσωτερικών προβλημάτων και η Ρωσία πρέπει να αναπτύξει σχέσεις με τη γραμμή του PKK λόγω της ανάγκης της για μια νέα περιφερειακή δύναμη. Όντας ο καθοριστικός παράγοντας στην κουρδική κοινωνία με την αυξανόμενη επιρροή και οργάνωσή του μέρα τη μέρα το PKK υποχρεώνει τις δυνάμεις που ασκούν πολιτική στην περιοχή να δημιουργήσουν σχέσεις μαζί του.

Από την άλλη πλευρά, ο Συμπρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του PKK Τζεμίλ Μπαγίκ δήλωσε ότι οι περιφερειακές εξελίξεις προσφέρουν μεν μεγάλες ευκαιρίες εγκυμονούν όμως ταυτόχρονα και μεγάλους κινδύνους. Η PJAK πραγματοποιεί σύντομα νέο συνέδριο και είναι σημαντικό τι είδους αποφάσεις θα πάρει για το Ιράν. Οι σχέσεις μεταξύ του Ιράν και της γραμμής του PKK ενδέχεται να αποκτήσουν νέα διάσταση. Το Ιράν μπορεί να αυξήσει την επιρροή του στο Ιράκ μέσω της γραμμής PUK και PKK υπό την ηγεσία των Ταλαμπανί.

Όπως και η Τουρκία, το Ιράν είναι μια χώρα που βιώνει βαθιά τα δομικά προβλήματα του καπιταλιστικού συστήματος. Και πάλι, όπως η Τουρκία, ο λαός του Ιράν αντιμετωπίζει βαθιά οικονομικά, δημοκρατικά, εθνικά και θρησκευτικά προβλήματα ταυτότητας. Μπορούν οι ιρανικές δυνάμεις να λάβουν μέτρα για την επίλυση αυτών των προβλημάτων υπό την πολιορκία του δυτικού ιμπεριαλισμού; Είναι σαφές ότι αυτό είναι πολύ δύσκολο για το ιρανικό καθεστώς.

Ειδικά το επόμενο διάστημα, οι ΗΠΑ και ο δυτικός ιμπεριαλισμός θα επιβάλουν πιο αποτελεσματικές κυρώσεις και θα πραγματοποιήσουν στρατιωτικές επιθέσεις στο Ιράν κάτι που είχαν ήδη κάνει στη διάρκεια του πολέμου Ισραήλ-Παλαιστίνης-Λιβάνου. Μετά την ήττα στη Συρία, η ικανότητα των ΗΠΑ και του Ισραήλ να επιτεθούν στο Ιράν πιο αποτελεσματικά και να εξουδετερώσουν τις αντεπιθέσεις έχει αυξηθεί. Θα μπορούσε η Ρωσία να εμπλακεί σε επιθέσεις στο Ιράν; Μια τέτοια παρέμβαση της Ρωσίας θα έχει αποτέλεσμα; Αυτό δεν είναι ξεκάθαρο. Το Ιράν, περισσότερο από την Τουρκία, πρέπει να λάβει μέτρα για την επίλυση των ζητημάτων εσωτερικής δημοκρατίας και κουρδικής ταυτότητας. Για το τι θα γίνει στο Ιράν εάν ληφθούν αυτά τα μέτρα είναι πολύ δύσκολο να το προβλέψουμε.

Η Ρωσία προσπαθεί να μείνει εντελώς έξω από τη συριακή εξίσωση, ωστόσο δεν υπάρχει ισχυρή και οργανωμένη τοπική δυναμική για να το υποστηρίξει γι’ αυτό και οι SDF έχουν γίνει πολύ σημαντικές γι’ αυτήν. Από την άλλη, μπορεί να προσπαθήσει να οργανώσει γρήγορα τους Αλεβίτες και να τους βοηθήσει να αναπτύξουν την άμυνα τους. Εξάλλου ένας πολύ σημαντικός λόγος για τον οποίο το HTS συνεχίζει τη σφαγή των Αλεβιτών, που κορυφώθηκε μεταξύ 6 και 10 Μαρτίου είναι για να εμποδίσει τη Ρωσία να αποκτήσει έδαφος.

Η Ρωσία θα λάβει περισσότερο υπόψη τη γραμμή του PKK στη διαμόρφωση των πολιτικών της για την περιοχή και θα προσπαθήσει να αναπτύξει μακροπρόθεσμες σχέσεις μαζί του. Η πολιτική οντότητα με την οποία η Ρωσία θα ήθελε να αναπτύξει μια περιφερειακή συμμαχία πέρα από το Ιράν είναι το Κουρδικό Κίνημα Ελευθερίας. Αν και δεν έχουμε συγκεκριμένες πληροφορίες για αυτό το θέμα, δεν είναι δύσκολο να μαντέψουμε. Οι δηλώσεις του Ιράν για υποστήριξη των SDF στη Συρία, η ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ιράν και η θετική αξιολόγηση της Ρωσίας για τη δήλωση του Οτσαλάν δείχνουν ότι ο άξονας Ρωσίας-Ιράν θα καταβάλλει προσπάθειες για την ανάπτυξη σχέσεων με το Κουρδικό Κίνημα Ελευθερίας

Υπό το πρίσμα των Κούρδων και της γραμμής του PKK

Για όλους τους λόγους που εξηγήσαμε παραπάνω, το κάλεσμα του Οτσαλάν για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» ελήφθη σοβαρά υπόψη από όλες αυτές τις δυνάμεις. Η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί συζητά το θέμα της διάλυσης του PKK και του αφοπλισμού, γι’ αυτό και ονόμασαν τη διαδικασία «Τουρκία Χωρίς Τρομοκρατία». Υποστηρίζεται μάλιστα ότι αυτό περιλαμβάνει και τις SDF. Το πρωτόκολλο που υπογράφηκε μεταξύ των SDF και του HTS στη Συρία φαίνεται ότι έχει τελειώσει αυτή τη συζήτηση προς το παρόν. Η βάση του καλέσματος του Α. Οτσαλάν είναι η διάλυση του PKK και η κατάθεση των όπλων;

Προφανώς, όλα τα παραπάνω είναι εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την επίτευξη του στόχου. Επιπλέον, το PKK έχει διαλυθεί και επανασυσταθεί στο παρελθόν ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που ο Α. Οτσαλάν κάνει αυτό το κάλεσμα. Οι συνιστώσες του TDH γενικά συγκρίνουν αυτό το κάλεσμα με την κατάθεση των όπλων και τη διάλυση του PKK, που προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία στην κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί και θεωρούν ότι θα έχει αποτέλεσμα παρόμοιο με εκείνο της Συμφωνίας της Βάρκιζας που υπεγράφη μεταξύ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και της υποστηριζόμενης από τη Βρετανία κυβέρνησης, μετά το τέλος του Β΄ παγκόσμιου πολέμου. Ουσιαστικά προειδοποιούν ότι η διαδικασία αυτή εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους. Και είναι σαφές ότι εγκυμονεί κινδύνους για τη γραμμή του PKK και τους Κούρδους. Ωστόσο, αυτός ο κίνδυνος δεν προκύπτει από την «κατάθεση των όπλων» και τη διάλυση του PKK. Το κάλεσμα για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» αναφέρεται στις «Άμυνες του Ιμραλί» του Οτσαλάν στην αρχή της παραγράφου. Αυτή είναι η θεωρητική βάση των στρατηγικών και τακτικών πολιτικών βημάτων του Οτσαλάν σήμερα. Χωρίς να εξετάσουμε και να κατανοήσουμε αυτή τη θεωρητική βάση, οι στρατηγικές ή τακτικές πολιτικές κινήσεις της γραμμής του PKK δεν μπορούν ούτε να αναλυθούν ούτε και να γίνουν κατανοητές.

Για παράδειγμα, η έννοια «Δημοκρατική Κοινωνία» του Οτσαλάν είναι μια θεωρητική και ιδεολογική έννοια. Τι λέει λοιπόν ο Α. Οτσαλάν στη δήλωση: "Η ανάγκη για μια Δημοκρατική Κοινωνία είναι αναπόφευκτη. Το PKK, που είναι η μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη εξέγερση και βίαιο κίνημα στην ιστορία της Δημοκρατίας, έχει αποκτήσει δύναμη και υποστήριξη επειδή οι δημοκρατικοί πολιτικοί δίαυλοι έχουν κλείσει." Τι εννοεί ο Οτσαλάν με την έννοια της «Δημοκρατικής Κοινωνίας»; Τι καταλαβαίνουν όσοι διαβάζουν αυτό το κείμενο; Στις άμυνες του Ιμραλί, ο Οτσαλάν εξηγεί εκτενώς το νόημα που αποδίδει σε αυτή την έννοια βασιζόμενος σε ιστορικά, φιλοσοφικά και κοινωνιολογικά θεμέλια. Από τη μια έχουμε τη «Δημοκρατική κοινωνία», την κουρδική δηλαδή κοινωνία υπό την ηγεσία του PKK και από την άλλη μια κρατικιστική και αυταρχική κοινωνία. Κατά μία έννοια λοιπόν, αναφέρεται σε δύο αντιθετικές αντιλήψεις και τρόπους ζωής της κοινωνίας που δεν βασίζονται στην ταξικότητα ή την ταυτότητα και προβλέπει ότι αυτοί οι δύο τρόποι ζωής και οι αντιθετικές νοοτροπίες μπορούν να παλέψουν μεταξύ τους με μεθόδους ειρηνικές.

Μια άλλη θεμελιώδης έννοια του Οτσαλάν είναι η «καπιταλιστική νεωτερικότητα». "Τα τελευταία διακόσια χρόνια της καπιταλιστικής νεωτερικότητας είχαν στόχο να διαλύσουν αυτή τη συμμαχία. Οι πληγείσες δυνάμεις, μαζί με τα ταξικά τους θεμέλια, θεώρησαν απαραίτητο να την υπηρετήσουν. Αυτή η διαδικασία επιταχύνθηκε με τις ομοιόμορφες ερμηνείες της Δημοκρατίας. Το κύριο καθήκον σήμερα είναι να αναδιοργανωθεί η ιστορική σχέση, που έχει γίνει πολύ εύθραυστη, σε πνεύμα αδελφοσύνης χωρίς να αγνοούνται οι πεποιθήσεις."

Με αυτή την εκτίμηση, ο Οτσαλάν αναφέρεται στις «άμυνες του Ιμραλί». Η γραμμή PKK μπορεί να εγκαταλείψει τον ένοπλο αγώνα και σε ό,τι αφορά στον ταυτοτικό αγώνα του κουρδικού λαού μπορούν να αναδυθούν πολλά οργανωτικά μοντέλα και μέθοδοι.

Ωστόσο, η διαδικασία συζήτησης ξεκίνησε με βάση το κάλεσμα. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Οτσαλάν ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει μια νέα θεωρητική βάση και θα αλλάξει την ιδεολογία του. Από εκείνη την περίοδο και μετά, συνολικά πέντε τόμοι με τις «άμυνες του Ιμραλί» γράφτηκαν σε αυτή τη βάση. Τόσο ο Οτσαλάν όσο και το PKK έχουν εμπλακεί και συνεχίζουν να εμπλέκονται στην τρέχουσα πολιτική βασιζόμενοι σε αυτή τη νέα θεωρητική ιδεολογική πλατφόρμα. Και η διαδικασία που αναπτύσσεται σήμερα βασίζεται ακριβώς σ’ αυτήν.

Αυτό το κάλεσμα συνιστά ένα ακόμα βήμα προς τη μετάβαση από την επαναστατική στην εξελικτική φάση που το PKK προσπαθεί να πραγματοποιήσει εδώ και χρόνια. Μάλιστα, από το 1993, το PKK έλεγε ότι ήθελε να λύσει το πρόβλημα με ειρηνικές μεθόδους, όχι με όπλα. PKK και T.R. Η στρατηγική ισορροπία μεταξύ των δύο υφίσταται εδώ και δεκαετίες.

Διαβάζοντας την ιστορία των επαναστάσεων διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχει προηγούμενο διεξαγωγής ένοπλου κινήματος για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, που να έχει μάλιστα αποκτήσει τόσο μαζική συμμετοχή και να έχει γίνει πολιτικό υποκείμενο διεθνώς, όπως το έχει κάνει το PKK. Πρόκειται για μια εμπόλεμη κατάσταση που κράτησε σχεδόν σαράντα χρόνια… Σήμερα το PKK βλέπει ότι δεν μπορεί να επιτύχει τους αρχικούς προγραμματικούς του στόχους λόγω των αντικειμενικών συνθηκών που επικρατούν παγκοσμίως αλλά και περιφερειακά. Αντικειμενικά, οι προϋποθέσεις για την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κράτους του Κουρδιστάν κατά τις γραμμές του PKK δεν υπάρχουν προς το παρόν. Η κατάσταση αυτή μοιάζει δε να έχει οριστικοποιηθεί καθώς το σοσιαλιστικό μπλοκ, ειδικά το Σοβιετικό, κατέρρευσε από μόνο του.

Το κύριο πρόβλημα βρίσκεται στη θεωρητική βάση της γραμμής των Κούρδων και του PKK, η οποία εδράζεται στις έννοιες της «καπιταλιστικής νεωτερικότητας» και της «δημοκρατικής νεωτερικότητας». Εδώ ο καπιταλισμός ενυπάρχει στη «Δημοκρατική Νεωτερικότητα». Το σύστημα που οι SDF οργανώνουν και προσπαθούν να θεσμοθετήσουν στη βορειοανατολική Συρία δεν είναι ένα μη καπιταλιστικό σύστημα.

Προβλέπεται ο μετασχηματισμός του καπιταλισμού μέσω της εξελικτικής πολιτικής πάλης, παραμένοντας παράλληλα εντός της «Καπιταλιστικής Νεωτερικότητας». Σε αυτό το θεωρητικό έδαφος επιδιώκεται συμβιβασμός με το σημερινό σύστημα κυριαρχίας. Αυτό το κίνημα, που βασίζεται ιδιαίτερα στις γυναίκες των Κούρδων και στις φτωχές μάζες, θολώνει την αντικαπιταλιστική του στάση και αυτό το τελευταίο είναι το μεγαλύτερο ρίσκο και πρόβλημα που αντιμετωπίζει η γραμμή του PKK.

Ας έρθουμε τώρα στην αξιολόγηση της έκκλησης του Οτσαλάν για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» από την άποψη της τρέχουσας πολιτικής. Φυσικά, το PKK δεν θα είναι το μόνο που θα ανταποκριθεί σε αυτό το κάλεσμα. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι και το κράτος ανταποκρίνεται θετικά. Σε αυτή την περίπτωση, το PKK θα διαλυθεί και ο ένοπλος αγώνας κατά του τουρκικού κράτους θα τερματιστεί. Στη συνέχεια, με ποια οργανωτικά εργαλεία θα συντηρηθεί η γραμμή; Με ποιο μέσο θα πετύχει η «Δημοκρατική Κοινωνία» τον στόχο της; Γιατί αυτό περιλαμβάνει η έκκληση Οτσαλάν: «Ο σεβασμός στις ταυτότητες, η δυνατότητα τους να εκφράζονται ελεύθερα και να οργανώνονται δημοκρατικά και οι κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές δομές στις οποίες θα βασίζονται όλα τα μέρη, είναι δυνατά μόνο με την ύπαρξη μιας Δημοκρατικής Κοινωνίας και μιας πολιτικής σφαίρας». Μπορούν ακόμη να προστεθούν νέες στις ήδη υπάρχουσες δημοκρατικές και πολιτικές οργανώσεις του κουρδικού λαού ενώ αναφέρεται ο σεβασμός στις ταυτότητες και η ελευθερία στην έκφραση.

Αυτό απαιτεί από τις τουρκικές κυρίαρχες δυνάμεις να προβούν στις απαιτούμενες συνταγματικές και νομικές ρυθμίσεις και στην περίπτωση αυτή, οι Κούρδοι και οι διαφορετικές εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες που ζουν στην Τουρκία θα μπορούν να ιδρύσουν τις δικές τους δημοκρατικές πολιτικές οργανώσεις και να εκφραστούν. Από την άλλη πλευρά, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί πρέπει να αναγκαστεί να κάνει αυτά τα βήματα.

Τα κουρδικά νομικά και πολιτικά υποκείμενα ενθαρρύνουν την κυβέρνηση σε αυτή την κατεύθυνση. Εάν λοιπόν προχωρήσουν οι νομικές και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις τότε ο Κουρδικός Αγώνας για την Ελευθερία μπορεί να επεκτείνει σημαντικά τα πεδία δράσης του καθώς θα μπορούν να επεκταθούν σημαντικά οι δίαυλοι για νόμιμο και δημοκρατικό αγώνα. Παράλληλα θα ανοίξει ένας σημαντικός χώρος για ιδεολογικό και δημοκρατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.

Ο χωρισμένος σε τέσσερα μέρη σε περιφερειακό επίπεδο κουρδικός λαός, μπορεί να διαδραματίσει πιο αποτελεσματικό ρόλο στη διασφάλιση συμμαχιών και στην ενότητα του αγώνα των λαών της περιοχής ενάντια στα περιφερειακά κράτη, παρά τη διαίρεση αυτή. Το παράδειγμα που δημιουργήθηκε στο Δυτικό Κουρδιστάν μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα ενότητας μεταξύ των λαών σε άλλες χώρες και οι εξελίξεις στη Συρία είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Η συμφωνία που υπογράφηκε από τον Μαζλούμ Αμπντί και τον επικεφαλής του HTS Τζολάνι στις 10 Μαρτίου είναι ουσιαστικά το πρώτο βήμα προς την εγκαθίδρυση μιας νέας Συρίας. Εξετάζοντας προσεκτικά το κείμενο αυτής της συμφωνίας, διαπιστώνουμε πως αυτό που προτείνεται είναι το σύστημα που εφαρμόζεται στη βορειοανατολική Συρία να εφαρμοστεί με κάποιο τρόπο σε όλη τη συριακή επικράτεια. Η αποδοχή ενός τέτοιου συστήματος από το HTS είναι αντίθετη με τη θρησκευτική και πολιτική του αντίληψη.

Παρά τη συμφωνία, η συνέχιση της σφαγής των Αλεβιτών και η έγκριση ενός σχεδίου συντάγματος από τον Τζολάνι, το οποίο ανακηρύχθηκε ως σύνταγμα της Συρίας μέχρι να ετοιμαστεί ένα νέο, δείχνει για άλλη μια φορά ποιοι είναι οι γενετικοί κώδικες του HTS. Ωστόσο, η ισορροπία των τοπικών δυνάμεων στη Συρία σήμερα και η πίεση από τις διεθνείς δυνάμεις θα έχουν αντίκτυπο στο πώς θα εξελιχθεί η διαδικασία. Για τη σφαγή των Αλεβιτών που διεξήχθη μεταξύ 6 και 10 Μαρτίου από το HTŞ η Συν-προεδρία του Εκτελεστικού Συμβουλίου του KCK προέβη σε μια σκληρή δήλωση: «Ο λαός της Συρίας βρίσκεται υπό την απειλή της σφαγής και της γενοκτονίας λόγω μιας σεχταριστικής και αντιδραστικής νοοτροπίας. Ο κύριος λόγος για τις σφαγές είναι αυτή η αντιδραστική και σεχταριστική νοοτροπία, η οποία δεν πρέπει να υποστηριχθεί». Δύο ημέρες μετά από αυτή τη δήλωση καταδίκης της σφαγής που διαπράχθηκε κατά του λαού των Αλεβιτών, υπογράφηκε η προαναφερθείσα συμφωνία.

Αν και εκπρόσωποι των SDF λένε ότι αυτή η συμφωνία στοχεύει να σταματήσει τη σφαγή των Αλεβιτών και να εξασφαλίσει τα δικαιώματα τους, στην πράξη η στάση του HTS στο θέμα θα συνεχιστεί. Προσπαθεί μάλιστα να νομιμοποιήσει αυτό που κάνει (τις σφαγές) επικαλούμενο μια μάχη ενάντια «στα υπολείμματα του Άσαντ». Από την άλλη, στη διαδικασία προετοιμασίας αυτής της συμφωνίας, δεν συμμετέχουν μόνο οι ΗΠΑ αλλά και η Αγγλία και η Γαλλία, κάτι που μαθαίνουμε από τις δηλώσεις του Μαζλούμ Αμπντί.

Συνεπεία αυτής της συμφωνίας, οι SDF και το HTS κάθισαν στο ίδιο τραπέζι επί ίσοις όροις ενώ προηγουμένως ο Μαζλούμ Αμπντί είχε πραγματοποιήσει σειρά συναντήσεων με εκπροσώπους των Αλεβιτών, των Δρούζων και με opinion makers. Το κείμενο που συντάχθηκε, μετά από πολλούς γύρους συνομιλιών μεταξύ των SDF και του HTS είναι αποτέλεσμα αυτών των συναντήσεων-συζητήσεων που προηγήθηκαν.

Από εδώ και πέρα, η γραμμή PKK γίνεται αποδεκτή από το HTS ως το θεμελιώδες ιδρυτικό υποκείμενο της Συρίας και αποφασίζεται η κατάπαυση του πυρός μεταξύ όλων των δυνάμεων στη Συρία. Αυτό σημαίνει ότι ο SΜΟ θα τερματίσει τις επιθέσεις του κατά των SDF και εάν δεν το κάνει, θα υπάρξει ένταση μεταξύ τους.

Από την άλλη, θα γίνει προσπάθεια μέσω του SMO να αποτραπεί η επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία. Όλα αυτά μπορούν να θεωρηθούν ως τακτικά κέρδη της γραμμής του PKK. Ωστόσο, δεν μπορεί να ειπωθεί ότι έχουν εξαλειφθεί και οι κίνδυνοι. Μέχρι σήμερα, πολλά βήματα έχουν γίνει μονομερώς από τους SDF, συμπεριλαμβανομένης της αποδοχής της προσωρινής προεδρίας του Τζολάνι όμως εκτός από την υπογραφή της γνωστής συμφωνίας, ο Τζολάνι δεν έχει κάνει ούτε ένα πρακτικό ή πολιτικό βήμα. Με αυτή τη συμφωνία, οι SDF συνέβαλαν σοβαρά στη διεθνή νομιμοποίηση του Τζολάνι.

Ένα από τα θεμελιώδη ζητήματα και ίσως το πιο σημαντικό εδράζεται στο αν οι εντελώς αντίθετες νοοτροπίες και αντιλήψεις διακυβέρνησης που χαρακτηρίζουν τους SDF και το HTS, θα τους επιτρέψουν να σχηματίσουν μαζί ένα ενιαίο συριακό κράτος. Είναι σαφές ότι αυτό θα είναι πολύ δύσκολο και επίπονο. Ουσιαστικά, και οι δύο πλευρές πρέπει να οργανωθούν περισσότερο μέσα στον τοπικό πληθυσμό και να δημιουργήσουν ισχυρούς και διαρκείς δεσμούς με διαφορετικές εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες και είναι αλήθεια πως οι SDF από αυτή την άποψη φαίνεται να βρίσκονται σε πλεονεκτικότερη θέση.

Η σχέση που δημιούργησαν (οι SDF) με Σουνίτες Μουσουλμάνους Άραβες στη βορειοανατολική Συρία θα επηρεάσει ένα τμήμα της σουνιτικής μουσουλμανικής κοινότητας σε όλη τη Συρία ενώ οι σφαγές που πραγματοποιεί το HTS εναντίον των Αλεβιτών από τότε που κατέλαβε τη Δαμασκό θα μπορούσαν να ενισχύσουν την επιρροή των SDF μεταξύ των Αλεβιτών, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι οι SDF προσανατολίζονται προς τα εκεί.

Λαμβάνοντας υπόψη τη διαδικασία διαμόρφωσης αυτής της συμφωνίας και πιθανές μελλοντικές εξελίξεις, μπορεί να ειπωθεί ότι τόσο οι SDF όσο και το HTS είναι υπερβολικά δεσμευμένοι με τις προαναφερθείσες μεγάλες δυνάμεις. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ που εμφανίζονται ως εγγυητές των SDF σήμερα, προφανώς θα μετατραπούν σε εργαλείο πίεσης αύριο.

Αξιολογώντας τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και SDF -από την ημέρα της ίδρυσης τους- μπορούμε να πούμε ότι οι SDF είναι υπερβολικά δεσμευμένες στις πολιτικές των ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα της σχέσης που έχει δημιουργηθεί μεταξύ τους. Η απόφαση του Οτσαλάν να επιδιώξει μια ειρηνική λύση με την Τουρκία θα μπορούσε να αποδυναμώσει σημαντικά αυτές τις δεσμεύσεις. Αντίθετα, εάν η Τουρκία προσαρμόσει τις πολιτικές της για τη Συρία σύμφωνα με την πρόσκληση οι σχέσεις της με τους SDF θα βελτιώνονταν και οι συνθήκες για να εμπλακούν οι SDF με τις ΗΠΑ θα εξασθενούσαν.

Η φύση της πολιτικής είναι τέτοια που καμιά συναίνεση δεν θα εμπόδιζε τα κόμματα να οργανωθούν το ένα εναντίον του άλλου ή τις προσπάθειες τους να αυξήσουν τη δύναμη τους. Σ’ αυτή τη βάση οι SDF πρέπει να αναπτύξουν μια οργανική ενότητα όχι τακτικιστικά αλλά στρατηγικά και πνευματικά με όλες τις εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες της Συρίας, ειδικά με τους κοσμικούς Σουνίτες Μουσουλμάνους και τους Αλεβίτες Άραβες. Ταυτόχρονα, αυτές οι ταυτότητες πρέπει να συνεισφέρουν ισχυρά στην οργάνωση της δικής τους άμυνας.

Το HTS προσπαθεί να το αποτρέψει αυτό εργαζόμενο για την οργάνωση των Σουνιτών μουσουλμάνων Αράβων σύμφωνα με τη δική του γραμμή. Από την άλλη θα ήθελε να ματαιώσει τις προσπάθειες των SDF χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα της «νόμιμης κρατικής» εξουσίας που διαθέτει. Παρά τη συμφωνία, είναι ξεκάθαρο ότι ο σκληρός αγώνας μεταξύ των κομμάτων συνεχίζεται και θα συνεχιστεί. Παρά την παρέμβαση των εξωτερικών δυνάμεων στη Συρία, η κύρια έκβαση θα καθοριστεί από την οργανωμένη εξουσία των κομμάτων μέσα στο λαό.

Υπό το πρίσμα της Τουρκικής Αριστεράς και του λαού της

Μετά το κάλεσμα του Οτσαλάν για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία», η σύγκρουση μεταξύ των κυβερνώντων εταίρων στην Τουρκία εντάθηκε. Ενώ συνεχιζόταν ο διορισμός διαχειριστών στους δήμους του DEM party, ξεκίνησε ταυτόχρονα μια συνολική επιχείρηση κατά του CHP. Λέγοντας : «Όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη κερδίζει την Τουρκία», η κυβέρνηση Ερντογάν επιτέθηκε στη συμμαχία CHP-Dem Party. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον Ερντογάν είναι η συνέχιση αυτής της συμμαχίας που σχηματίστηκε στις δημοτικές εκλογές και έτσι εξηγούνται οι συνεχείς επιθέσεις. Η επιχείρηση CHP του Ερντογάν ξεκίνησε με την επίθεση στο Esenyurt. Η διοίκηση του CHP δεν απάντησε σε αυτή την επίθεση καλώντας, όπως θα έπρεπε, το λαό στους δρόμους. Έβλεπε το Esenyurt ως την αρχή μιας συνολικής επίθεσης εναντίον του αλλά δεν πήρε ανάλογη θέση. Μόνο όταν συνελήφθη ο Ιμάμογλου, η διοίκηση του CHP προσπάθησε να απαντήσει στο υψηλότερο επίπεδο που μπορεί να αντέξει οικονομικά. Από την άλλη, δεν μπορεί να ρισκάρει μια αντίσταση όπως η εξέγερση για το πάρκο Γκεζί που θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχό της. Όσο η διοίκηση του CHP δεν διακινδυνεύει τέτοια αντίσταση, οι επιθέσεις του Ερντογάν θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Ο Ερντογάν γνωρίζει αυτόν τον φόβο της ηγεσίας του CHP και της επιτίθεται απερίσκεπτα. Αυτό δείχνει ο διορισμός διαχειριστών στη θέση των δημάρχων της Κωνσταντινούπολης που συνελήφθησαν μαζί με τον Ιμάμογλου. Η διοίκηση του CHP βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι: είτε θα συνεχίσει την πορεία του προς την εξουσία αυξάνοντας τη μαζική υποστήριξη που έλαβε στις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές είτε, στην καλύτερη περίπτωση, θα επιστρέψει στο ποσοστό του 25%. Εάν η ηγεσία του CHP πει στον Ερντογάν: «Βλέπω το χέρι σου, κρατάω το δικό μου και βαδίζω προς την εξουσία», τότε πρέπει να καλέσουν το λαό ειδικά στο Saraçhane, να μείνουν στις πλατείες 24 ώρες το 24ωρο.

Η επιχείρηση CHP της κυβέρνησης Ερντογάν θίγεται εδώ μόνο στο βαθμό που επηρεάζει το θέμα που εξετάζουμε στο άρθρο, την έκκληση δηλαδή για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» και τις πιθανές συνέπειές της, Κατά την άποψη μας, το πρώτο αποτέλεσμα του προαναφερθέντος «κάλεσματος» ήταν να βαθύνει η αντίφαση και η σύγκρουση μεταξύ των τουρκικών κυρίαρχων δυνάμεων. Μπορεί να προβλεφθεί ότι αυτό θα συνεχιστεί, με περιόδους ηρεμίας αλλά και ενίσχυσης της έντασης στη συνέχεια. Αν και ο Ερντογάν δεν έχει καταφέρει ακόμη να διορίσει διαχειριστή στον δήμο της Κωνσταντινούπολης, έχει κερδίσει πόντους διορίζονταν διαχειριστές σε πολλούς δήμους της Κωνσταντινούπολης και βάζοντας τον Ιμάμογλου στη φυλακή.

Το CHP μπόρεσε να σταματήσει αυτή την επίθεση αποτρέποντας τον διορισμό διαχειριστή στη θέση του Ιμάμογλου. Εάν η διοίκηση του CHP κρατήσει τον κόσμο στους δρόμους τουλάχιστον μέχρι να απελευθερωθεί ο Ιμάμογλου, μπορεί να αναβάλει για λίγο τη συνέχιση αυτής της επιχείρησης.

Αναφέραμε παραπάνω ότι το CHP θα μπορούσε να καρπωθεί τις πολιτικές συνέπειες αυτής της διαδικασίας (της πρόσκλησης Οτσαλάν), όσο και η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί. Το γεγονός ότι το CHP ανταποκρίθηκε ανοιχτά και ξεκάθαρα για πρώτη φορά στο κάλεσμα του Οτσαλάν, συνδέοντας το με τη «Συμφωνία της πόλης» και δίνοντας σαφές μήνυμα στους Κούρδους δείχνει ότι η επιβίωση του Ερντογάν απειλείται σοβαρά. Για το λόγο αυτό, η κυβέρνηση Ερντογάν-Μπαχτσελί θα συνεχίσει ακάθεκτη την επιχείρηση CHP και αυτή η σύγκρουση μεταξύ των κυρίαρχων παρατάξεων είναι βέβαιο πως θα βρει μεγάλη ανταπόκριση στην κοινωνία.

Από την άλλη, η βαθιά οικονομική κρίση στην οποία βρίσκεται η Τουρκία και τα οικονομικά μέτρα και πολιτικές που εφαρμόζονται για να ξεπεραστεί αυτή η κρίση είναι τα κύρια προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο την επιβίωση του Ερντογάν γι’ αυτό και η διαδικασία (για το Κουρδικό) έχει μετατραπεί σε υπαρξιακό ζήτημα για τον Τούρκο πρόεδρο. Αυτό που συνέβη στην Κωνσταντινούπολη το δείχνει ξεκάθαρα. Η συμμαχία της κοινωνικής αντιπολίτευσης νίκησε τον Ερντογάν στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2024. Τώρα, για να διαλύσει αυτή τη συμμαχία, επιτίθεται χωρίς να σέβεται κανόνες, νόμους και Σύνταγμα οπότε η μόνη νόμιμη άμυνα είναι ο λαός που παραμένει στις πλατείες.

Από αυτό εξαρτάται το αν το κάλεσμα του Οτσαλάν για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» θα βρει κοινωνική ανταπόκριση και θα προχωρήσει. Αυτό το κάλεσμα πυροδότησε τη διαδικασία, η συνέχιση όμως της διαδικασίας υπέρ του λαού της Τουρκίας εξαρτάται από τη συνέχιση στους δρόμους και τις πλατείες της κοινωνικής συμμαχίας που δημιουργήθηκε στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Από τη σκοπιά του Δημοκρατικού Κόμματος, αυτή η κατάσταση είναι σύμφωνη με το πνεύμα της έννοιας της «Δημοκρατικής Κοινωνίας» του Οτσαλάν, θεμελιώδης αρχή της οποίας είναι ότι οι μάζες πρέπει να βγουν στις πλατείες και στους δρόμους, ασκώντας τα συνταγματικά και νόμιμα δικαιώματά τους καθιστάμενες έτσι υποκείμενα της δημοκρατικής πολιτικής. Για τον λόγο αυτό τουλάχιστον, το DEM party θα πρέπει να προσπαθήσει να είναι ενεργό και αποτελεσματικό υποκείμενο αυτής της διαδικασίας.

Σημαντική μερίδα του λαού της Τουρκίας έχει πλέον ανοίξει τα αυτιά του στους Κούρδους. Το DEM party έχει μια συνολική ευκαιρία να διασφαλίσει ότι το κάλεσμα για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» θα βρει ανταπόκριση στην τουρκική κοινωνία. Η ανεπαρκής και διστακτική συμμετοχή του κουρδικού λαού στη διαδικασία Γκεζί τον έκανε να χάσει μια τέτοια διαδικασία. Μια παρόμοια διαδικασία επαναλαμβάνεται,

Ενώ η κυβέρνηση του Ερντογάν δεν έχει κάνει κάποιο βήμα ανταποκρινόμενη στο κάλεσμα του Οτσαλάν και τη διακήρυξη κατάπαυσης του πυρός από το PKK, η επίθεση του στο CHP αναδεικνύεται σε τεράστια ευκαιρία για τον κουρδικό λαό και τα πολιτικά του υποκείμενα. Η διστακτική στάση με την επίκληση κάποιας ανησυχίας ότι η διαδικασία που έχει ξεκινήσει θα διαταραχθεί και η μη συμμετοχή στις πλατείες και τους δρόμους σημαίνει ότι οι Κούρδοι πολιτικοί παράγοντες θα χάσουν αυτή την τεράστια ευκαιρία. Από την άλλη πλευρά, η αποτελεσματική και ισχυρή συμμετοχή θα μπορούσε να αναγκάσει την κυβέρνηση Ερντογάν να σταματήσει την επίθεσή της στην αντιπολίτευση και να υποχωρήσει σε πολλά ζητήματα, εξασφαλίζοντας ότι το κάλεσμα για «Ειρήνη και Δημοκρατική Κοινωνία» βρίσκει μια πιο αποτελεσματική ανταπόκριση στις μάζες.

Αυτή η διαδικασία, που ξεκίνησε με το CHP, συνεχίζεται τόσο εντός όσο και εκτός CHP. Όλες οι συνιστώσες του αριστερού κινήματος στην Τουρκία μπορούν να γίνουν υποκείμενα της διαδικασίας σε βαθμό που να ξεπερνά τη δική τους αντικειμενική ισχύ. Τα συνθήματα που ακούγονται στις συγκεντρώσεις που συνεχίζονται εδώ και μέρες, στους δρόμους και στα πανεπιστήμια είναι ουσιαστικά τα συνθήματα που φωνάζει με κάθε ευκαιρία η τουρκική Αριστερά εδώ και δεκαετίες. Τα βασικά συνθήματα του Επαναστατικού Κινήματος της Τουρκίας όπως «Χέρι με χέρι κατά του φασισμού», «Μη μείνετε σιωπηλοί, θα έρθει η σειρά σας αν μείνετε σιωπηλοί», «Μόνος δεν σώζεται κανείς, είτε όλοι μαζί είτε κανείς», «Θα νικήσουμε με αντίσταση» είναι στα χείλη εκατοντάδων χιλιάδων.

Οι πλατείες αντηχούσαν από αυτά τα συνθήματα. Δυστυχώς η τουρκική Αριστερά μπαίνει απροετοίμαστη σε αυτή τη διαδικασία, όπως και επί Γκεζί, παρασυρόμενη από την τρέχουσα πολιτική και την πρόταξη της εξυπηρέτησης του σκοπού του CHP. Δίνει βέβαια τη δική της νότα στη διαδικασία, αν και περιορισμένη. Παρά το γεγονός όμως ότι έχουν περάσει δέκα και πλέον χρόνια από την εξέγερση του Γκεζί, συνεχίζουμε να βλέπουμε την αδυναμία της τουρκικής Αριστεράς να διευρύνει την οργανωμένη της δομή, να ξεπεράσει τη συνεχή θεωρητικολογία, να εμβαθύνει επαρκώς αλλά και την αδυναμία της να απαλλαγεί από υπερβολικές και κυρίως μη αντικειμενικές προβλέψεις. Μια Aριστερά που δεν μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο που προέκυψε μετά την εξέγερση.

Είναι αναπόφευκτο το επαναστατικό κίνημα, που υποφέρει από όλα αυτά τα προβλήματα, να μπει σε μια ολοκληρωμένη διαδικασία μετασχηματισμού και αναδιάρθρωσης. Ένα από τα πράγματα που μας έχει διδάξει η ιστορία είναι πως οι διαδικασίες στις οποίες αποφασίζονται σοβαροί πολιτικοί προσανατολισμοί και πρακτικές είναι εκείνες στις οποίες διεξάγεται σοβαρή θεωρητική εμβάθυνση. Σε αυτό το πλαίσιο το τουρκικό επαναστατικό κίνημα είναι βέβαιο πως θα βιώσει μια πολύπλευρη διαδικασία.

Εάν ανοίξουν ειρηνικοί δίαυλοι στην Τουρκία μέσω της πρόσκλησης του Οτσαλάν, θα δοθούν άφθονες ευκαιρίες στην τουρκική αριστερά να πραγματοποιήσει αυτή τη συνολική μεταμόρφωση και αναδιάρθρωση. Στην Τουρκία και σε παρόμοιες χώρες, κοινωνικές εξεγέρσεις συμβαίνουν περιοδικά όμως η τουρκική Αριστερά πιάνεται πάντα απροετοίμαστη.

Ουσιαστικά, το πιο θεμελιώδες βήμα για να σπάσει ο φαύλος κύκλος είναι η θεωρητική συγκέντρωση και εμβάθυνση. Πρέπει να προχωρήσει με βάση το δικό της σχέδιο και πρόγραμμα, συνδυάζοντας τα με την τρέχουσα πολιτική χωρίς όμως να σέρνεται πίσω από αυτήν. Δεν πρέπει να συρθούμε πίσω από αντικειμενικές εξελίξεις. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να αξιολογήσουμε αυτές τις εξελίξεις με τρόπο που να συμβάλλουν στους δικούς μας στόχους, σχέδια και προγράμματα. Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες, αυτά είναι τα πλέον βασικά βήματα και προτεραιότητες.

Όπως φαίνεται η ασκούμενη πολιτική βρίσκεται σε ζωντανή και οργανική σχέση με τη θεωρία. Σε αυτό το πλαίσιο βιώνουμε μια διαδικασία που μπορεί να συγκεντρώσει μέσα της όλες τις συνιστώσες της τουρκικής Αριστεράς, μια διαδικασία όπου κάθε επιμέρους συστατικό, διατηρώντας την αυτονομία του, μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαδικασιών λήψης αποφάσεων, μια διαδικασία όπου διαφορετικοί πολιτικοί προσανατολισμοί και ενέργειες δεν αντιτίθενται μεταξύ τους αλλά μπορούν να συντονιστούν.

Φυσικά, εκτός από τα προβλήματα ταυτότητας διαφορετικών εθνών και πεποιθήσεων στην Τουρκία, έχουν γίνει εμφανή και σοβαρά ταξικά προβλήματα. Όλα τα δομικά προβλήματα του τουρκικού καπιταλισμού βιώνονται ξανά σε βάθος. Αυτή η κρίση του συστήματος δεν θα ξεπεραστεί γρήγορα και εύκολα. Τα οικονομικά και δημοκρατικά αιτήματα των εργαζομένων είναι φλέγοντα και το CHP έχει βασίσει την πολιτική του για τις τοπικές εκλογές του 2024 στο να φέρει αυτά τα φλέγοντα ζητήματα στην ημερήσια διάταξη.

Ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής του, έγινε το νούμερο ένα κόμμα στην Τουρκία για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες ενώ καταβάλλεται προσπάθεια συσπείρωσης των εργαζομένων πίσω από το CHP ενάντια στην κλίκα των κυρίαρχων δυνάμεων. Είναι σαφές ότι με το CHP του Οζγκούρ Οζέλ και του Ιμάμογλου, τα φλέγοντα προβλήματα των εργαζομένων δεν μπορούν να επιλυθούν και μπορεί να δημιουργηθούν ακόμη και σοβαρές απογοητεύσεις. Αυτές οι συνθήκες παρέχουν επίσης ισχυρές ευκαιρίες για τον Κουρδικό Αγώνα Ελευθερίας και το Τουρκικό Επαναστατικό Κίνημα σε αντικειμενική βάση. Κανένα κόμμα, οργάνωση ή ομάδα δεν μπορεί να ανταποκριθεί μόνο του σε αυτή τη διαδικασία. Συλλογικά πρέπει να δημιουργήσουν μηχανισμούς που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας, να συντονίσουν και να συγχρονίσουν τις δράσεις που αναπτύσσουν και να έχουν κοινή στάση, κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει την ορατότητα της Αριστεράς στην Τουρκία.

Τα φλέγοντα προβλήματα των λαών και των εργαζόμενων της Τουρκίας συγκαλύπτονταν από το κυρίαρχο σύστημα με την επίκληση του ένοπλου αγώνα του Κουρδικού Κινήματος για την Ελευθερία. Μια μονομερής κατάπαυση του πυρός και ο τερματισμός του ένοπλου αγώνα, ανάλογα με τις συνθήκες, θα αποδομήσει το επιχείρημα του κυρίαρχου συστήματος. Με αυτό τον τρόπο όλα τα προβλήματα που μέχρι τώρα καλύπτονταν θα αποκαλυφθούν σε όλο τους το εύρος. Όλα αυτά τα θέματα θα τεθούν στο προσκήνιο της πολιτικής ατζέντας..

Η πολιτική των κυρίαρχων δυνάμεων να διχάζουν τις εργαζόμενες μάζες με βάση τις εθνικές και θρησκευτικές ταυτότητες μπορεί να καταστεί αναποτελεσματική. Επιπλέον, οι συνθήκες για ενότητα μπορούν να βελτιωθούν με την αναγνώριση της ύπαρξης διαφορετικών ταυτοτήτων και δικαιωμάτων ταυτότητας ανάμεσα στις εργαζόμενες μάζες. Τουλάχιστον αυτά μπορούν να ανοίξουν το δρόμο και να αναπτυχθούν. Όλα εξαρτώνται από την αποφασιστικότητα, την πολιτική στάση και την απόφαση όλων των συνιστωσών της τουρκικής Αριστεράς να αγωνιστούν μαζί.

Απόδοση από τα Τουρκικά: Αρετή Καλεσάκη
 

AΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ

HTS: Hayat Tahrir al-Sham

SDG : Suriye Demokratik Güçleri/Syrian Democratic Forces

SMO Suriye Milli Ordusu /Syrian National Army

DEM party Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi

CHP: Cumhuriyet Halk Partisi

TDH Turkiye Devrimci Hareketi

KDP Kürdistan Demokrat Partisi

YPG  Kurdish militant group that fights in Syria

PJAK Kurdistan Free Life Party ( Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê)

KCK : Kurdistan Democratic Communities Union                        

*Πολιτικός πρόσφυγας από την Τουρκία που ζει στην Ελλάδα από το 2002 και είναι συγγραφέας-ερευνητής