Αναμένοντας τις περικοπές προσωπικού

Τις τελευταίες εβδομάδες κάποια Βρετανικά παν/μια ανακοίνωσαν το κλείσιμο τμημάτων τους και τις μαζικές απολύσεις διδακτικού, ερευνητικού και διοικητικού προσωπικού. Από αυτές τις αποφάσεις δεν εξαιρούνται παν/μια που ανήκουν στο Russel Group. Το Russel Group αποτελείται από 24 πανεπιστήμια παγκόσμιας κλάσης με έντονη ερευνητική δραστηριότητα. Στην ομάδα αυτή ανήκουν τα παρακάτω πανεπιστημιακά ιδρύματα: το παν/μιο του Birmingham, Bristol, Cambridge, Cardiff, Durham, Edinburgh, Exeter, Glasgow, Imperial College London, King’s College London, Leeds, Liverpool, LSE, Manchester, Newcastle, Nottingham, Oxford, Queen Mary (London), Queen’s University (Belfast), Sheffield, Southampton, UCL, Warwick και York.1

Το παρακάτω κείμενο, το οποίο δημοσιεύτηκε στη Μεγ. Βρετανία, έχει συνταχτεί από πανεπιστημιακό στον/ην οποίο/α ανακοινώθηκε πρόσφατα ότι το τμήμα του/της θα κλείνει και αναμένεται η απόλυσή του/της. Οι πληροφορίες που δίνονται στους πανεπιστημιακούς σχετικά με τις απολύσεις τους είναι με το σταγονόμετρο. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από το παρακάτω κείμενο. Κατόπιν άδειας που μου έδωσε ο/η συντάκτης/τρια, παραθέτω το κείμενο μεταφρασμένο στα ελληνικά:

«Τη δεύτερη μέρα μαθημάτων του 2025, σε μια σειρά από ομαδικές συναντήσεις, οι ακαδημαϊκοί μπήκαν στην κύρια αίθουσα διαλέξεων και τους δόθηκε μια σύντομη παρουσίαση σε PowerPoint που εξηγούσε ότι το πανεπιστήμιο θα μειώσει περίπου το 10% του συνολικού ακαδημαϊκού προσωπικού – μας είπαν ότι τουλάχιστον 400 πανεπιστημιακοί θα απολυθούν. Οι περικοπές είναι άνισες: ορισμένες ομάδες ήταν «ασφαλείς», ενώ άλλες (όπως η ιατρική και η βιοεπιστήμη) ενημερώθηκαν ότι θα χάσουν το 10% ή το 35% των ακαδημαϊκών τους. Στη συνάντηση των συγχωνευμένων «ανθρωπιστικών επιστημών», ένα μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου παραδέχτηκε ότι οι μισοί από αυτούς που βρίσκονταν στην αίθουσα αντιμετώπιζαν απόλυση. Πολλοί συνάδελφοι είδαν μπροστά τους μια διαφάνεια που ανακοίνωνε το τέλος του προγράμματος τους και πιθανότατα μαζί με αυτό και την απώλεια της δουλειάς τους.

Πολλοί συνάδελφοι ξέσπασαν σε κλάματα – και μετά έπρεπε να επιστρέψουν στα μαθήματα. Στη συνάντηση των μελών των ανθρωπιστικών επιστημών, η διαφάνεια στην παρουσίαση για την «υποστήριξη ψυχικής υγείας» προκάλεσε συλλογικό γέλιο (το οποίο αφαιρέθηκε από την επίσημη καταγραφή των πρακτικών). Αργότερα, ένας συνάδελφος ανακάλυψε ότι (εκτός από τις ιστοσελίδες αυτοφροντίδας) τα ραντεβού της δωρεάν τηλεφωνικής γραμμής συμβουλευτικής του παν/μίου ήταν ήδη πλήρως κλεισμένα μέχρι τον Μάρτιο.

Δεκαοκτώ ώρες μετά από αυτές τις ανακοινώσεις, γύρω στις 8:30 π.μ., περίπου 2000 υπάλληλοι έλαβαν ειδοποιήσεις κινδύνου απόλυσης μέσω email, συμπεριλαμβανομένου και εμού. Δεν υπήρχε καμία πληροφορία για το πώς επιλέχθηκαν αυτοί που «βρίσκονταν σε κίνδυνο», και αυτό ξεκίνησε την κανονική διαδικασία 45 ημερών διαβουλεύσεων για τις θέσεις εργασίας μας. Αλλά σε μια γενική συνάντηση του πανεπιστημίου με τον Αντιπρύτανη στην ίδια αίθουσα διαλέξεων εκείνη την ημέρα, μας είπαν ότι θα έπρεπε να ασχοληθούμε με τις «προτάσεις» και να προσφέρουμε εναλλακτικές προτάσεις. Οι φύλακες στέκονταν κατά μήκος του διαδρόμου καθώς φεύγαμε από την αίθουσα. Μπορεί να χάσω τη δουλειά μου σε έναν μήνα, πριν το τέλος του ακαδημαϊκού έτους, αλλά προφανώς είναι μόνο μια πρόταση.

Τι θέλει η Εκτελεστική εξουσία του πανεπιστημίου μας; «Φοιτητές υψηλότερης ποιότητας» σε μικρότερους αριθμούς, με ακόμα λιγότερους ακαδημαϊκούς, για να παράγουν αναλογίες μαθητών-καθηγητών που οδηγούν στις πρώτες θέσεις των κατατάξεων. Για να δικαιολογήσουν τις προτάσεις, το Διοικητικό Συμβούλιο έστειλε ένα PDF μια εβδομάδα αργότερα που παρουσίαζε συγκρίσεις με το Russell Group για τις προτεινόμενες αναλογίες μαθητών-καθηγητών μας: οι στόχοι (για το τμήμα μου, 1 προς 24 φοιτητές) είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο του Russell Group. Οι φοιτητές θα παραμεληθούν και το υπόλοιπο προσωπικό θα καταβληθεί σε σημείο εξάντλησης.

Αυτά τα σχέδια έχουν παρουσιαστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο με τη συχνή πλέον χρήση τροποποιημένων εικόνων AI και φωτογραφιών από ανοικτούς χώρους, «κλεμμένων» από άλλα ιδρύματα. Για το υπόλοιπο του πανεπιστημίου, παράλληλα διοικητικά σχέδια περιλαμβάνουν την υπαγωγή όλων των διοικητικών υπαλλήλων σε μια κεντρική αρχή, και νέες θέσεις εργασίας – «σχεδιαστές μάθησης», «αναπτυξιακούς ακαδημαϊκούς», και «τεχνολόγους διδασκαλίας». Μερικές από αυτές τις μη ακαδημαϊκές, μη ειδικευμένες θέσεις μπορεί να είναι για το νέο campus (…).

Ο Αντιπρύτανης πέρασε έξι μήνες ισχυριζόμενος ότι υπάρχει φτώχεια. Τώρα μας λένε ότι χρειαζόμαστε και «ακαδημαϊκή βιωσιμότητα».

Θέλουμε να μάθουμε τι σημαίνουν όλα αυτά και πώς το Διοικητικό Συμβούλιο κατέληξε στα σχέδιά του για βαριές περικοπές. Αντ’ αυτού, έχουμε λάβει πλήθος PDF, τα οποία στέλνονται τα απογεύματα της Παρασκευής, χωρίς καμία εξήγηση για τις προτάσεις. Οι ειδοποιήσεις κινδύνου απόλυσης ανέφεραν ότι είχαν γίνει αξιολογήσεις επιπτώσεων στην ισότητα· μέχρι τώρα έχουμε λάβει κάποια PDFs που περιγράφονται από το Τμήμα Ανθρωπίνων Πόρων ως ατελή «ζωντανά έγγραφα». Οι επιχειρηματικές προτάσεις δεν περιλαμβάνουν οικονομικά σχέδια. Είτε το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου είναι τελείως ακατάλληλα προετοιμασμένο, είτε σκόπιμα υπονομεύει την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε με αντεγκλήσεις.

Όχι ότι ξέρουμε πώς να ανταποκριθούμε. Μας είπαν ότι οι αντεγκλήσεις θα γίνουν δεκτές μόνο σε τυποποιημένη μορφή· μόλις τώρα μας έδωσαν το τυποποιημένο έγγραφο για συμπλήρωση. Έχουμε μία μόνο διεύθυνση email για σχόλια (χρησιμοποιήστε την με δική σας ευθύνη). Εν τω μεταξύ, στο τμήμα μου, μας ζήτησαν να εξηγήσουμε την «ανθεκτικότητα» της διδασκαλίας μας – να καταγράψουμε ποιος μπορεί να καλύψει τα μαθήματα άλλων ακαδημαϊκών.

Φοβόμαστε ότι αν πούμε ότι μπορούμε να αντικατασταθούμε, θα απολυθούμε, αλλά και ότι πρέπει να συμμορφωθούμε για να σώσουμε το τμήμα μας. Οι επικεφαλής Σχολών που βρίσκονται σε κίνδυνο έχουν επίσης λάβει ειδοποιήσεις κινδύνου απόλυσης, αλλά αναμένεται να είναι υπεύθυνοι για την οργάνωση των αντεγκλήσεων και τη διαχείριση των διαδικασιών απόλυσης, κάτι που αποτελεί σαφή σύγκρουση συμφερόντων.

Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε οι ακαδημαϊκοί; Η Σύγκλητος είναι το ανώτατο όργανο για το ακαδημαϊκό προσωπικό που έχει την εξουσία να διαμορφώσει την ακαδημαϊκή στρατηγική, καθώς και να εξετάσει τα σχέδια του πανεπιστημίου. Τα μέλη της Συγκλήτου ζήτησαν αμέσως έκτακτη συνάντηση – αλλά περιέργως αυτή καθυστέρησε, και η συνάντηση προγραμματίστηκε για τη μέγιστη τετραήμερη περίοδο που επιτρέπεται σύμφωνα με τους κανονισμούς. Στη συνέχεια προτάθηκε να μην ασχοληθούμε, επειδή η επόμενη τακτική συνάντηση της Συγκλήτου θα ήταν μία εβδομάδα μετά από αυτήν.

Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη πια. Μια έρευνα βρήκε ότι μόνο το 31% των υπαλλήλων δήλωσαν ότι εμπιστεύονται το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου ως ειλικρινές στις επικοινωνίες του. Οι άνθρωποι είναι επίσης τρομοκρατημένοι. Τρεις επικεφαλής Σχολών αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στο αίτημα για έκτακτη συνάντηση της Συγκλήτου (όπως και ένας εκπρόσωπος των φοιτητών) επειδή φοβούνται να αντιταχθούν στο Εκτελεστικό Συμβούλιο στην περίοδο «διαβούλευσης».

Το Πανεπιστήμιο ανοίγει μια ψηφοφορία για εντολή απεργίας κατά των υποχρεωτικών απολύσεων τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου, η οποία μπορεί να είναι η μόνη δύναμη που μπορούμε να ασκήσουμε κατά αυτών των περικοπών.

Το πανεπιστήμιο είναι μια ωρολογιακή βόμβα. Αλλά η αξιολόγηση του αντίκτυπου αυτών των περικοπών στην ψυχική υγεία (άλλο ένα PDF της Παρασκευής) λέει ότι μπορούμε να βασιστούμε στους υπευθύνους μας. Ο υπεύθυνος μου, ένας ήσυχος ακαδημαϊκός μέσης καριέρας με διεθνή φήμη στην έρευνα, είναι επίσης συντετριμμένος.

Και οι δύο έχουμε εκπαιδευτεί για μια ειδική εκπαιδευτική θέση κάνοντας πρωτοποριακή έρευνα, χτίζοντας διεθνή έργα και διδάσκοντας μαθήματα που φέρνουν όλες αυτές τις ιδέες στους υπέροχους φοιτητές μας. Δεν ξέρω πώς θα το κάνουμε αυτό με την απώλεια τόσων συναδέλφων και τμημάτων, με περισσότερους φοιτητές για κάθε ακαδημαϊκό και χωρίς διοικητική υποστήριξη για τα τμήματα. Ίσως η εξήγηση να βρίσκεται σε ένα PDF που θα λάβουμε όταν απολυθούμε.»