Αθήνα, 16°C
Αθήνα
Αραιές νεφώσεις
16°C
17.4° 14.5°
2 BF
69%
Θεσσαλονίκη
Ψιχάλες μικρής έντασης
10°C
10.5° 8.7°
2 BF
91%
Πάτρα
Αυξημένες νεφώσεις
17°C
17.0° 16.0°
2 BF
59%
Ιωάννινα
Αραιές νεφώσεις
13°C
12.9° 12.9°
2 BF
62%
Αλεξανδρούπολη
Αυξημένες νεφώσεις
6°C
5.9° 5.9°
4 BF
87%
Βέροια
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
9.3° 9.3°
2 BF
76%
Κοζάνη
Σποραδικές νεφώσεις
10°C
10.4° 10.4°
2 BF
71%
Αγρίνιο
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
16.3° 16.3°
2 BF
66%
Ηράκλειο
Σποραδικές νεφώσεις
17°C
17.5° 16.1°
3 BF
63%
Μυτιλήνη
Σποραδικές νεφώσεις
12°C
12.1° 11.9°
2 BF
91%
Ερμούπολη
Αίθριος καιρός
15°C
15.4° 15.4°
2 BF
72%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
12°C
11.7° 11.7°
3 BF
87%
Κεφαλονιά
Σποραδικές νεφώσεις
17°C
16.9° 16.9°
3 BF
72%
Λάρισα
Σποραδικές νεφώσεις
14°C
13.9° 13.9°
3 BF
72%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
16°C
16.6° 13.5°
2 BF
67%
Ρόδος
Σποραδικές νεφώσεις
17°C
16.8° 16.6°
3 BF
72%
Χαλκίδα
Αραιές νεφώσεις
15°C
14.8° 14.4°
0 BF
67%
Καβάλα
Αραιές νεφώσεις
8°C
8.3° 7.3°
4 BF
77%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
9°C
8.6° 8.6°
2 BF
85%
Καστοριά
Αραιές νεφώσεις
11°C
10.7° 10.7°
2 BF
77%
ΜΕΝΟΥ
Δευτέρα, 17 Φεβρουαρίου, 2025
trump
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
AP Photo/Rick Scuteri, File

Το τραπέζι δεν είναι και τόσο στρογγυλό

Οι περισσότεροι γνωρίζουν την ιστορία των «Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης», από τον κύκλο ιστοριών του βασιλιά Αρθούρου: για να μη μαλώνουν οι ιππότες μεταξύ τους και για να είναι εξασφαλισμένη η ισότητα των μελών και, άρα, η ηρεμία, επινοήθηκε ένα τραπέζι στο οποίο δεν θα μπορούσε να βρίσκεται κανένας στην κεφαλή του.

Σήμερα, δεν μιλάμε για την «πολεμική διπλωματία» τύπου Κάμελοτ. Η ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στον απόηχο του ολέθριου πολέμου είχε σκοπό να συμβάλει στη θεμελίωση της ειρήνης μέσω της σταθεροποίησης των διεθνών σχέσεων. Παρά ταύτα, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ουδέποτε έλειψαν οι περιπτώσεις συγκρούσεων παράλληλα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Ουδέποτε έλειψαν από την εμπειρία ποικίλες εντάσεις κατά της τρομοκρατίας (war on terror) ή ανθρωπιστικής παρέμβασης (humanitarian intervention) ή και επιβολής δημοκρατίας με πόλεμο (democracy by force). Εκτός από τη δυστυχία και τις αιματοχυσίες, αυτοί οι πόλεμοι συνδύαζαν στοιχεία εκπολιτιστικής αποστολής με στοιχεία διεθνούς τάξης και νομιμότητας.

Aυτό που συμβαίνει σήμερα με τον Τραμπ και τους παγκόσμιους δισεκατομμυριούχους, παρότι δεν είναι ολωσδιόλου νέο, αγγίζει τα χειρότερα σενάρια που θα μπορούσε να φανταστεί κάθε θεωρητική προσέγγιση στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων. Μιλάμε για προ-βεστφαλική συνθήκη του κόσμου, όπου σύνορα και εθνικές κυριαρχίες μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή. Προφανώς, ανάλογες οξύνσεις υπήρχαν και παλιά. Η ιστορία της γεωπολιτικής, της παγκοσμιοποίησης ή των διεθνών σχέσεων είναι γεμάτη από σποραδικά επεισόδια, παρασκήνια συμφωνιών, διαπραγματεύσεων και συρράξεων, με μικρότερες ή μεγαλύτερες αφορμές. Το γεγονός, όμως, ότι επανέρχονται στο προσκήνιο οι κακές στιγμές, και ότι φαντάζουν «φυσικές» και όχι ως αποκλίσεις που πρέπει να καταδικάζονται άμεσα, είναι εντυπωσιακό.

Τα τελευταία χρόνια πρυτάνευσε η ιδέα ότι ο μονοδιάστατος αντιαμερικανισμός είναι μια μεγάλη ανοησία. Υπήρξε η πίστη ότι μέσω των διεθνών οργανισμών θα εξασφαλιζόταν μια πολυπολικότητα και μια ισορροπία δυνάμεων που θα λειτουργούσε κατά της μονοπολικότητας και υπέρ της διατήρησης της παγκόσμιας ειρήνης. Παρά ταύτα, οι αμφισημίες της παγκοσμιοποίησης και η αποτυχία των κατηχήσεων για τα οφέλη του ελεύθερου εμπορίου βρίσκουν σήμερα στο πρόσωπο του Τραμπ τον ιδεωδέστερο εκφραστή τους. Αλλά ακόμα κι έτσι, το ασύμπτωτο προσδοκιών και αποτελεσμάτων επιτρέπει ορισμένα συμπεράσματα.

Το πιο πικρό από όλα είναι ότι οι πανίσχυροι παίκτες που από τα δισεκατομμύρια πέρασαν στην υψηλή πολιτική, όπως ο Τραμπ και ο «υπερ-υπουργός» Ελον Μασκ, προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο ότι εφόσον διαμαρτύρονται για τις αδικίες που υφίστανται οι ΗΠΑ, παύουν να είναι οι προνομιούχοι αυτού του κόσμου, με αποτέλεσμα να υποκαθιστούν τη φτώχεια (π.χ. του Αμερικανού στη Ζώνη στης Σκουριάς, του Γάλλου, του Γερμανού, του Ελληνα, του Σύρου κοκ.) με μια δήθεν διαμαρτυρία «κατά της φτώχειας» και «κατά των αδικιών». Κάνουν δηλαδή ακριβώς ό,τι έκανε ο ορίτζιναλ φασίστας.

Ετσι καταλήγουμε σε ένα επίσης πικρό συμπέρασμα. Το τραπέζι όχι μόνο δεν είναι στρογγυλό, αλλά ο επικεφαλής του ζητάει από τους συνομιλητές του γονυκλισία, με το κεφάλι στο πάτωμα. Το περίφημο kowtow, η γονυκλισία που αξίωναν οι Κινέζοι αυτοκράτορες, δεν ήταν υπόθεση της πολιτισμικής τους ανωτερότητας, αλλά αποδοχή της παγκόσμιας τάξης όπως την αντιλαμβάνονταν.

Στον αντίποδα, η Ευρώπη «δεν μπορεί ακόμα», γιατί οι δείκτες ευημερίας των προνομιούχων είναι εκτός διαπραγμάτευσης. Τα κέντρα που θα έπρεπε να καταπολεμηθούν εθεωρούντο για χρόνια «αόρατα», νοσογόνα και ιδιαζόντως ανθεκτικά σε πραγματικό κοινωνικοοικονομικό αλλά και σε συμβολικό επίπεδο. Τώρα, όμως, είναι ορατά και αυτό αυξάνει την αμηχανία. Οι πρόσφατες αξιώσεις του Τραμπ να αγοράσει τη Γριλανδία, να κάνει τον Καναδά την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ, να ξανακάνει αμερικανική τη Διώρυγα του Παναμά πετώντας έξω τους Κινέζους, να αυξήσει τους εισαγωγικούς δασμούς σε εταίρους και αντιπάλους κ.λπ. κρατούν ανοιχτό το οπερετικό ζήτημα γεωπολιτικής και της σημερινής παγκοσμιοποίησης.

Αλλωστε σε όλα τα μονοπολικά όνειρα, είτε ήταν οι ιδέες για την «ηγεμονία των ΗΠΑ για τον 21ο αιώνα» του Μπους του νεότερου είτε ονομάζονται «πολιτική MAGA» (Make America Great Again) στην ενισχυμένη εκδοχή της δεύτερης προεδρίας Τραμπ, η φτώχεια και η δυστυχία έμεναν έξω ως μιαρότητα ή και ως αχρείαστο λείψανο.

Ομως, εάν σε αυτή την κουβέντα περί ασάφειας, ανοησίας, επιθετικότητας και βίας που γεννάει μόνον αβεβαιότητα και απροσδιοριστία, εμφιλοχωρεί η ιδέα για τη θέση της Ευρώπης ή για τις αξίες της Δύσης και τον πολιτισμό της, ας προσγειωθούμε με την παραδοχή όπως τη διατύπωσε ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι στο «Υπόγειο»: «Εάν ο πολιτισμός δεν έκανε και πολύ αιμοδιψή τον άνθρωπο, τον έκανε σίγουρα πιο αιμοδιψή από ό,τι ήταν στο παρελθόν. Στην αιματοχυσία έβλεπε την απόδοση της δικαιοσύνης και, έχοντας έτσι ήσυχη τη συνείδησή του, εξόντωνε άνετα όποιον ήθελε».

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Το τραπέζι δεν είναι και τόσο στρογγυλό

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας