Οι ωμές παρεμβάσεις του προαλειφόμενου ως υπουργού του Ντόναλντ Τραμπ, μεγιστάνα του Χ, της Τesla και της SpaceX, Ελον Μασκ, υπέρ των ακροδεξιών στη Βρετανία ή τη Γερμανία, αλλά και οι προηγούμενες αναμίξεις του στην Ιταλία (κατά των δικαστών που αποφάσισαν να κλείσουν τα στρατόπεδα προσφύγων της Τζόρτζια Μελόνι και υπέρ του Ματέο Σαλβίνι στην υπόθεση Open Arms), δεν θα πρέπει στο εξής να μας ξενίζουν.
Πλέον θα πρέπει να συνηθίζουμε στην ιδέα πως η αυταρχική Δεξιά με την άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία και τον άξονα που έχει συστήσει με άλλους ομογάλακτούς του ηγέτες (Μελόνι στην Ιταλία και Χαβιέρ Μιλέι στην Αργεντινή) σχεδιάζει να επιτεθεί άμεσα στους θεσμούς και την κλασική διαίρεση των εξουσιών όχι μόνο μέσα σε ένα κράτος, αλλά σε πλανητική κλίμακα. Κυριότερα δε να εγκαθιδρύσει αυτό στο οποίο κυρίως αποσκοπεί: το κράτος-κεφάλαιο ως μορφή διακυβέρνησης των λαών απευθείας από τις οικονομικές δυνάμεις.
Η άνοδος του Τραμπ, αλλά κυρίως η ανάθεση στον Ελον Μάσκ ενός ρόλου πολιορκητικού κριού απέναντι στην παγκόσμια δημοκρατική παράδοση και την αρχή της ανεξαρτησίας και της εθνικής κυριαρχίας των κρατών, τεκμηριώνει πως έχει ολοκληρωθεί η πορεία της πλήρους μετατροπής της κυβέρνησης σε διοικητικό συμβούλιο του κεφαλαίου, όπως έλεγε ο Μαρξ.
Πλέον η πολιτική ατζέντα δεν καθορίζεται με βάση «πολιτικά» κριτήρια αλλά από τις αποβλέψεις της αγοράς και η έννοια του πολίτη γίνεται ισότιμη με αυτήν του καταναλωτή (όχι μόνο εμπορικών προϊόντων, αλλά και κάθε είδους μαυλιστικής ιδεολογίας). Αυτό που ο Ζ. Μπάουμαν χαρακτήριζε «διαχωρισμό της εξουσίας από την πολιτική» είναι μια όλο και πιο ρευστή εξουσία, που ισχυροποιείται ένεκα της απουσίας ενός αντιπροσωπευτικού θεσμού, είτε εθνικού, είτε ευρύτερου, που εγγυάται και προασπίζει μια δέσμη αμέριστων αξιών ή μιας «τοπικής θεσμικής εξουσίας».
Και στον ίδιο βαθμό η παραδοσιακή τυπική νομοθετική τάξη προσδιορίζεται από τις απαιτήσεις τού επιχειρείν και του διαβρωτικού τρόπου με τον οποίο καθορίζει τα εκάστοτε όρια της ελευθερίας και τις υποχρεώσεις χρήσης της από τους πολίτες/καταναλωτές. Προς τούτο και οι νόμοι, εύκολα πια το αντιλαμβανόμαστε, δεν έχουν μια μακρόπνοη ισχύ, αλλά τροποποιούνται με γνώμονα τα οικονομικά συμφέροντα ή τις αλλαγές στις κοινωνικές συμπεριφορές που έχουν διαπλάσει οι αγορές και οι μηχανισμοί τους.
Η πορεία αποπολιτικοποίησης και «χρηματιστηριοποίησης» του κράτους, που παλαιότερα αντιπροσωπευόταν από πολιτικούς-επιχειρηματίες τους οποίους το κεφάλαιο είτε συνέδραμε για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα μιας ιμπεριαλιστικής τάξης (βλέπε Λ. Αμερική) ή για να εξασφαλίσει με άμεσο τρόπο τα δικά του συμφέροντα (βλέπε Μπερλουσκόνι), επιστέφεται τώρα με την ανάρρηση του Τραμπ στην εξουσία της «πλανητικής υπερδύναμης».
Και φυσικά το κεφάλαιο και οι αγορές, προκειμένου να ελέγχουν από πάνω τις όποιες «φιλελεύθερες» παρεκκλίσεις ενδέχεται να επιβιώνουν ή απαιτηθούν, δεν είναι δυνατόν να μην προστρέξουν στους καλύτερους πολιτικούς συμμάχους τους: τα ακροδεξιά κόμματα.
Οι παρεμβάσεις του Μασκ (και του Τραμπ) με άξονα τη μετανάστευση καταδεικνύουν πώς η αυταρχική Δεξιά ιστορικά μπορεί και εκμεταλλεύεται στο έπακρο τον αρχαϊκό φόβο για τον «άλλο», μετακυλίοντας σε αυτόν τις ρευστές και επισφαλείς οικονομικές συνθήκες που γεννά το κεφάλαιο. Ουσιαστικά γεννά έναν εμφύλιο πόλεμο, ώστε να καταλάβει το ίδιο το κράτος, με πρόφαση την «προστασία» (αντιμεταναστευτική ρητορεία), μέσα από τη «στρατολόγηση» (π.χ. «αγανακτισμένοι» και «θύματα»), τον «έλεγχο» (γιατί οι νόμοι δεν ισχύουν ad hoc αλλά για όλη την κοινωνία) και τη «στρατιωτικοποίηση».
Μέσα σε ένα πλήρως κατακερματισμένο και χωρίς την παλιά ταξική συλλογικότητα περιβάλλον κατ’ ουσίαν προαλείφουν το έδαφος για την τακτική του φόβου, της παρέμβασης, των εκβιασμών και του ελέγχου που το κράτος-κεφάλαιο, με προπύργιό του την Ουάσινγκτον, θέλει να επιβάλει πρώτα στους Ευρωπαίους συμμάχους και κατόπιν σε όλη την υφήλιο.
Η «ακροδεξιά διεθνής», που αποβλέπει στον καισαρισμό της εξουσίας, συνίσταται στην ολοκλήρωση της μορφής του κράτους-κεφάλαιο, με τους καπιταλιστές άμεσους εκπροσώπους των συμφερόντων τους καταλαμβάνοντας το κράτος και χρησιμοποιώντας τους μοχλούς του καταναγκασμού και της ομηρίας της νομοθετικής εξουσίας. Είναι μια κυνική ανάληψη της εξουσίας από τους ίδιους τους επιχειρηματίες -ως αφοπλιστική επιβεβαίωση της ερμηνείας του Μαρξ στη «18η Μπρυμαίρ».
Πλέον το κράτος ταυτίζεται αμέριστα με τα συμφέροντα της ανώτερης τάξης και με τη συνεργασία της δικαστικής εξουσίας διαλύεται η πολιτική εκπροσώπηση και ο θεσμικός και ελεγκτικός ρόλος του Κοινοβουλίου. Καταρρέει απόλυτα η διαμεσολάβηση ανάμεσα στο κράτος και την κοινωνία των πολιτών, τους ενδιαφερόμενους της νομοθέτησης και την κυβέρνηση που νομοθετεί, ένας από τους χαρακτήρες της πολιτικής εκπροσώπησης που όπως ήλπιζε ο Λοκ από τον 17ο αιώνα αποτρέπει την κυριαρχία και την υποτέλεια και θεμελιώνει την έννοια του μοντέρνου κράτους.
* Δημοσιογράφος, δρος Γλωσσολογίας/Φιλοσοφίας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας