«Τώρα μας λένε ότι ο Τραμπ θα περιστοιχίζεται από κόλακες στη δεύτερη θητεία του. Οτι δεν θα υψωθούν τείχη απέναντι στα χειρότερα ένστικτά του. Δεν είναι αλήθεια. Εμείς είμαστε τα τείχη, εμείς θα τον αναχαιτίσουμε» (Ααρόν Γλαντς, Guardian, «Εφ.Συν», 7/11/2024).
Τα αντιδημοκρατικά ένστικτα του αυταρχισμού και του ρατσισμού στην εξουσία. Τα τείχη περικλείουν και την ιστορική μνήμη. Κυρίως εμβληματικών πολιτικών προσώπων, όπως και ο Ούλοφ Πάλμε, τα οποία προσδιόρισαν την ειρήνη, τη δημοκρατία και τον σοσιαλισμό στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως.
Η δολοφονία
Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ινγκβαρ Κάρλσον, στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης στις 15 Μαρτίου 1986, στην κηδεία του δολοφονηθέντα Ούλοφ Πάλμε, αναφέρεται και στο γράμμα που έλαβε από μια διανομέα εφημερίδων:
«Είμαι διανομέας εφημερίδων εδώ και δεκαοχτώ χρόνια. Η αυγή της 1ης Μαρτίου ήταν η πιο δύσκολη μέρα αυτών των χρόνων. Βγήκα στον δρόμο στις τέσσερις τα ξημερώματα, μια νύχτα του χειμώνα κρύα και σκοτεινή, μόλις είχα ξυπνήσει και ήμουν έτοιμη να δουλέψω για δύο ώρες, μοιράζοντας αυτή τη φοβερή είδηση, η οποία ήταν γραμμένη με τεράστια μαύρα γράμματα στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων… Στην απελπισία μου σκέφτηκα όλον τον κόσμο που κοιμόταν. Πονούσα πολύ, σκεφτόμενη πως έχω να τους πάω αυτή τη φριχτή είδηση της δολοφονίας του αγαπημένου τους σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Ούλοφ Πάλμε».
Ούλοφ Πάλμε, ΟΗΕ και Ελσίνκι
«Ο σημερινός κόσμος είναι πολύ μακριά από τον κόσμο στον οποίο γεννήθηκε ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών πριν από τριάντα χρόνια. Το πέρασμα του χρόνου είδε να αλλάζουν οι ιδέες των ανθρώπων και τα οράματά τους. Οι αντιτιθέμενες ιδεολογίες δεν προκαλούν τον φόβο ο οποίος χαρακτήριζε την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η συνάντηση κορυφής στο Ελσίνκι, στη Συνδιάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, είναι μια σημαντική συνεισφορά στη μείωση της έντασης και μια μεγάλη απαρχή αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών της Ευρώπης».
Λόγια προφητικά, ειρηνικά και υφεσιακά. Οταν σήμερα ο γενοκτονικός πόλεμος στη Γάζα, ο πόλεμος στην Ουκρανία, δι’ αντιπροσώπου του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία, η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου αλλά και η περιβαλλοντική κρίση επαναφέρουν τον φόβο του Ψυχρού Πολέμου και υπονομεύουν την ασφάλεια και τη συνεργασία μεταξύ των κρατών στην Ευρώπη και στον πλανήτη.
Ούλοφ Πάλμε και Βιετνάμ
«Το όραμά μας για τον κόσμο χρωστάει πολλά στον λαό του Βιετνάμ. Αυτή η χώρα πραγματοποίησε το όνειρό της για ανεξαρτησία μέσα από έναν πολύ μεγάλο και απίστευτα σκληρό πόλεμο, μοναδικό στην Ιστορία. Ο επικός του αγώνας αποτέλεσε ένα σύμβολο θέλησης του λαού, η οποία όρισε την πορεία της Ιστορίας και οι ιδέες για ελευθερία και ελεύθερη απόφαση επικράτησαν».
Ο ηγέτης της δυτικής αλλά αδέσμευτης τότε Σουηδίας, με απαράμιλλο πολιτικό και διεθνές θάρρος στο πλευρό του αγωνιζόμενου για ανεξαρτησία και κοινωνική απελευθέρωση λαού του Βιετνάμ. Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική απέναντι στην υπερδύναμη.
Ούλοφ Πάλμε και Παλαιστίνη
«Εχει δικαίωμα (ο λαός του Ισραήλ), όπως όλα τα υπόλοιπα κράτη της ίδιας ζώνης, να ζει μέσα σε σύνορα αναγνωρισμένα και σίγουρα. Στον κατάλληλο χρόνο όμως, τα κατειλημμένα από το Ισραήλ εδάφη πρέπει να επιστραφούν σύμφωνα με τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Ο λαός της Παλαιστίνης έχει μια πολιτική ταυτότητα και ένα απόλυτο δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή εθνικότητας. Από τη στιγμή που το Ισραήλ συνεχίζει να του αρνείται αυτό το δικαίωμα, η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη».
Θα μπορούσαν να τον διαβάσουν και να τον ακούσουν οι εμπνευστές, έσωθεν και έξωθεν, της πολυετούς και γενοκτονικής πολεμικής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Ούλοφ Πάλμε και πολιτική βούληση
«Φυσικά όμως η πολιτική βούληση πρέπει να έχει κατεύθυνση και η αλλαγή στόχο. Εμείς οι σοσιαλιστές έχουμε το κουράγιο να έχουμε βούληση, γιατί η ιδέα είναι η κινητήρια δύναμη της βούλησης και εμείς έχουμε το σθένος να επιθυμούμε την αλλαγή, γιατί η αλλαγή μπορεί να μετατρέψει την ουτοπία σε πραγματικότητα».
Θα μπορούσαν να τον διαβάσουν και να τον ακούσουν μερικοί σοσιαλιστές στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ούλοφ Πάλμε και Σαλβαντόρ Αλιέντε
«Εχει παρέλθει ένας χρόνος, ένας μακρύς χρόνος, από την ημέρα που η κυβέρνηση του Σαλβαντόρ Αλιέντε, δημοκρατικά εκλεγμένη από τον χιλιανό λαό, ανατράπηκε σε μια από τις πιο σκληρές και αιματηρές συγκρούσεις στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής».
Η Σουηδία και ο ίδιος, από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές και συμπαραστάτες των δημοκρατικών Ελλήνων (1967-1974).
Τα αποσπάσματα προέρχονται από το βιβλίο «Ούλοφ Πάλμε. Το σουηδικό μοντέλο», εισαγωγή-επιμέλεια Βάσος Μαθιόπουλος, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, Αθήνα 1990.
* Ομότιμος καθηγητής, πρώην αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας