Λάβαμε και δημοσιεύουμε την ανοιχτή επιστολή 1.100 (μέχρι τις 3/12/2024) επιστημόνων ψυχολόγων και νευροεπιστημόνων απ’ ολόκληρο τον κόσμο για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Την επιστολή έχει ήδη δημοσιεύσει η γαλλική «Le Monde», η ιταλική «La Repubblica», η βρετανική «Independent» κ.ά. και όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει υπογράφεται, μεταξύ άλλων, από πολλούς καθηγητές μεγάλων Πανεπιστημίων και 3 κατόχους του βραβείου Νόμπελ.
—
Εμείς, ψυχολόγοι και νευροεπιστήμονες από όλο τον κόσμο, καλούμε τη διεθνή κοινότητα να ασκήσει επειγόντως πίεση για άμεση κατάπαυση του πυρός στη Μέση Ανατολή, να απαιτήσει από την ισραηλινή κυβέρνηση να σεβαστεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και να τερματίσει την κατοχή της Γάζας και της Δυτικής Οχθης, και να απαιτήσει από τη Χαμάς και το Ισραήλ να απελευθερώσουν όλους τους ομήρους και τους αδικαιολόγητα φυλακισμένους πολίτες. Τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο βίας, εκδίκησης και καταστροφής, που οδηγεί μόνο σε περισσότερο μίσος και βία κατά των αμάχων και αποτελεί υπαρξιακή απειλή για μια δυνάμει μακροχρόνια συνύπαρξη των τριών λαών.
Αυτό έχει οδηγήσει όχι μόνο σε ανεπανόρθωτη ζημία στον παλαιστινιακό λαό, όπως έχει επισημάνει το Διεθνές Δικαστήριο από τον Ιανουάριο του 2024, αλλά και σε μια επικίνδυνη πορεία που έχει υιοθετήσει η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση, η οποία αποκλείει το μέλλον του ίδιου του λαού της ώστε να ζήσει με ασφάλεια σε αυτή την περιοχή του κόσμου.
Η ανθρώπινη ψυχολογία έχει την τάση να υπερτονίζει τις διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους μιας ομάδας και σ’ εκείνους των διαφορετικών ομάδων, ιδιαίτερα όταν οι ομάδες αυτές βρίσκονται σε σύγκρουση. Αλλά έχουμε επίσης την τάση για ενσυναίσθηση, συνεργασία, περιέργεια και ανοιχτό μυαλό απέναντι στους άλλους ανθρώπους. Αυτό επιτρέπει μια ισορροπία μεταξύ της διατήρησης του πολιτισμού των ιδίων των ομάδων και του αμοιβαίου εμπλουτισμού μεταξύ των ομάδων μέσω της ανταλλαγής επιστημονικών ιδεών, τεχνών και τεχνολογιών. Τα καλά νέα είναι ότι οι μελέτες δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων μπορεί να εκφράσει ενσυναίσθηση απέναντι σε ανθρώπους άλλων ομάδων ή πολιτισμών. Τα κακά νέα είναι ότι σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η διαφορά μεταξύ της δικής τους ομάδας και των άλλων ομάδων είναι τόσο ισχυρή που τείνουν να απο-ανθρωπίζουν τους ανθρώπους άλλων ομάδων. Και μια μειοψηφία εξτρεμιστών μπορεί να προωθήσει αυτό το συναίσθημα τόσο πολύ ώστε να είναι έτοιμη να εξολοθρεύσει τους άλλους, πιστεύοντας ότι αυτό μπορεί να είναι προς το συμφέρον της δικής της ομάδας. Ωστόσο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ορθολογική σκέψη για να ξεπεράσουμε όσα μας χωρίζουν. Ακόμη και παρατεταμένες και πικρές συγκρούσεις έχουν τελειώσει με συμβιβασμό και ειρήνη. Οι άνθρωποι έχουν τεράστια ικανότητα για μεταμόρφωση και συμφιλίωση. Ωστόσο, η βία πρέπει να σταματήσει πριν ξεκινήσει η διαδικασία της επούλωσης.
Δυστυχώς, η σιωπή των μετριοπαθών μπορεί να δώσει την εντύπωση ότι οι εξτρεμιστές είναι πιο πολυάριθμοι από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Αυτό ανοίγει τον δρόμο για την πολιτική ενδυνάμωσή τους, διευκολυνόμενη από φαινόμενα όπως η πόλωση ανάμεσα στις ομάδες, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των ομάδων και ο χειρισμός της δημόσιας γνώμης. Σε καταστάσεις όπου δεκαετίες πολέμου έχουν οδηγήσει τόσους πολλούς να χάσουν συγγενείς, να νιώθουν ανήμποροι και απειλούμενοι οι ίδιοι, η ικανότητα να αισθάνεται κανείς ενσυναίσθηση απέναντι στην άλλη ομάδα διαβρώνεται, στρώνοντας τον δρόμο ώστε πολιτικές ομάδες με εξτρεμιστικές απόψεις και προθέσεις να έρθουν στην εξουσία. Χωρίς διεθνή πίεση, και έχοντας υπονομεύσει την ελπίδα για ειρήνη και δικαιοσύνη, οι εξτρεμιστές στην εξουσία μόνο ισχυρότεροι αισθάνονται και βάζουν σε εφαρμογή τις θανατηφόρες προθέσεις τους, γεγονός που οδηγεί σε μια σπείρα περισσότερο μνησικακίας, μίσους και βίας. Αυτή είναι μια αυτοτροφοδοτούμενη διαδικασία που μας απομακρύνει από τη δικαιοσύνη και την ειρήνη.
Σκεπτόμενοι αυτήν τη σπείρα μίσους, θανάτου και καταστροφής, καταγγέλλουμε και καταδικάζουμε τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τη Χαμάς και τους συμμάχους της κατά των Ισραηλινών πολιτών στις 7 Οκτωβρίου 2023, τα οποία σκότωσαν περισσότερους από 1.200 ανθρώπους, τραυμάτισαν περισσότερους από 5.400 και πήραν 248 ομήρους. Καταγγέλλουμε και καταδικάζουμε επίσης τα αμέτρητα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ, τα οποία έχουν ήδη οδηγήσει στον θάνατο περισσότερους από 43.000 Παλαιστίνιους και 3.800 Λιβανέζους, στον τραυματισμό περισσότερους από 100.000 Παλαιστίνιους, στην εκτόπιση και την απώλεια στέγης πάνω από 1,9 εκατομμύριο Παλαιστίνιους και στη σύλληψη χιλιάδων κρατουμένων. Επίσης καταγγέλλουμε και καταδικάζουμε τη στόχευση των Ισραηλινών πολιτών από τη Χεζμπολάχ, προκαλώντας θάνατο και μαζική εκτόπιση.
Υπάρχει συμμετρία της ανθρωπότητας –και των τάσεών της για απελπισία, μίσος και εξτρεμισμό– σε όλες τις πλευρές των συνόρων μεταξύ Λιβάνου, Ισραήλ και Παλαιστίνης. Αλλά υπάρχει μια ασυμμετρία ισχύος. Στην παρούσα περίπτωση, το κράτος του Ισραήλ είναι το ισχυρότερο μέρος, κυριαρχώντας στην περιοχή και στον λαό της μέσω της παράνομης κατοχής, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της κίνησης και της πρόσβασης στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο νερό, στη γεωργική γη και ακόμα και στην ανθρωπιστική βοήθεια.
Καλούμε, επομένως, σε αποφασιστική διεθνή πίεση στο Ισραήλ για να σταματήσει τον πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής της παροχής επιθετικών όπλων στο Ισραήλ και της επανεξέτασης των οικονομικών συνεργασιών και των συνεργασιών με ιδρύματα στα κατεχόμενα εδάφη (τα οποία είναι παράνομα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο). Δεν είμαστε ενάντια στον ισραηλινό λαό. Είμαστε υπέρ όλων των λαών, Ισραηλινών, Παλαιστινίων και Λιβανέζων. Αντιτασσόμαστε στις ενέργειες της σημερινής εξτρεμιστικής ισραηλινής κυβέρνησης και αναγνωρίζουμε ότι ένας από τους μοναδικούς μη βίαιους τρόπους με τους οποίους η διεθνής κοινότητα μπορεί να αντιταχθεί σε μια βίαιη κυβέρνηση είναι μέσω αυτού του είδους του μποϊκοτάζ και της έλλειψης συνεργασίας. Εχουμε το καθήκον να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να υποστηρίξουμε όλους τους λαούς της Μέσης Ανατολής – συμπεριλαμβανομένων των εκατομμυρίων Ισραηλινών που αντιτίθενται στις ενέργειες της κυβέρνησής τους και διαδηλώνουν εδώ και πάνω από δύο χρόνια, και των εκατομμυρίων Παλαιστινίων που αντιτίθενται στις ενέργειες της Χαμάς και λαχταρούν δικαιοσύνη και ειρήνη με τους γείτονές τους.
Μαζί, καλούμε όλους τους ανθρώπους του πλανήτη να ορθώσουν το ανάστημά τους ειρηνικά και μη βίαια και να καταδικάσουν τη βία κατά όλων των αμάχων, ανεξαρτήτως εθνικότητας, θρησκείας, εθνότητας, πολιτικής ή πολιτισμικής προέλευσης. Καλούμε τις διεθνείς κυβερνήσεις να ασκήσουν πίεση για την ειρήνη στο Ισραήλ, στην Παλαιστίνη και στον Λίβανο, τον σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και τον τερματισμό της κατοχής. Και απαιτούμε από τα ιδρύματά μας να σεβαστούν σχολαστικά τις ακαδημαϊκές ελευθερίες και να υπερασπιστούν αποφασιστικά την ελευθερία της έκφρασης σύμφωνα με τον νόμο.
♦ Λίστα υπογραφών: https://tinyurl.com/PsychLetter και https://sites.google.com/view/psychneuropeaceletter/signatories
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας