Ενα σπάνιο ιστορικό ντοκουμέντο με συγκλονιστική αφήγηση, που ζωντανεύει με τη δική του ματιά τα ματωμένα γεγονότα του Δεκέμβρη του 1944, φωτίζει σημαντικές πλευρές και δίνει στοιχεία από πρώτο χέρι για τις διεργασίες στην ηγεσία του ΚΚΕ, την αιμοσταγή παρέμβαση των Αγγλων και των δωσιλόγων, είναι το βιβλίο που εξέδωσαν οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης με τίτλο: «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ – 20 Οκτωβρίου 1944 - 20 Φεβρουαρίου 1945», του ζωγράφου Βάλια Σεμερτζίδη, με εισαγωγή - επιστημονική επιμέλεια του ομότιμου καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκου Χατζηνικολάου. Ο τελευταίος ασκεί σημαντική κριτική στους Στάθη Καλύβα και Νίκο Μαραντζίδη.
Η αξία των εν λόγω ημερολογιακών σημειώσεων με την κριτική ματιά έγκειται στο γεγονός, εκτός των άλλων, πως ο ζωγράφος Βαλεντίνος (Βάλιας) Σεμερτζίδης (1911-1983) δούλεψε ως επαγγελματικό στέλεχος στο KKE, συνεργαζόμενος με κορυφαία στελέχη του, όπως με τον Ιωαννίδη, τον Σιάντο κ.ά. Υπήρξε ο σύνδεσμος και ο διερμηνέας των Σοβιετικών αξιωματικών που είχαν έρθει στην Ελλάδα, στο Βουνό, τον Ιούλιο του 1944, Ποπόφ και Τσερνισόφ. Ελαβε μέρος στις συναντήσεις των εκπροσώπων του ΚΚΕ με Βαλκάνιους ηγέτες, Τίτο, Κοστόφ κ.λπ. Επιβεβαιώνει πως ο Στάλιν είχε συμφωνήσει με τον Τσόρτσιλ τη συντριβή του ΕΑΜικού κινήματος.
Οι μαρτυρίες του είναι καταλυτικές. Ταυτόχρονα, η εξαιρετική εισαγωγή του Νίκου Χατζηνικολάου αποτελεί αυτοτελή μελέτη με αφετηρία το κείμενο του Σεμερτζίδη, για όλη την κρίσιμη ιστορική αυτή περίοδο. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Αγγελου Ελεφάντη.
Για την κρίσιμη ημέρα του Δεκέμβρη σημειώνει χαρακτηριστικά: «Η 3 του μήνα του Δεκέμβρη 1944 θα ’ναι ημέρα ιστορική. Ηταν η τελευταία ημέρα ειρηνικής προσπάθειας για άνοδο του λαού και η τελευταία ημέρα που η αστική τάξη είχε κατορθώσει να κρύψει το αληθινό πρόσωπό της. Την Κυριακή 3 του μήνα όλ’ άλλαξαν από τη ρίζα, άναψε το τουφεκίδι, χύθηκε αίμα, ο λαός απάντησε. Ως τα σήμερα σχίζεται ο αγέρας από κρότους. Ολων των όπλων, και μαζί πέφτουν κορμιά αγωνιστών και λαού. Κάτι ανήκουστο γίνηκε: τα αεροπλάνα των Αγγλων σκοτώνουν τον άμαχο πληθυσμό δίχως διάκριση. Πολυβολούν με θόρυβο τους συνοικισμούς για τρομοκρατία και δολοφονία. Οι υπεύθυνοι είναι γνωστοί και θα μείνουν στην ιστορία σαν μαύρα σημάδια, αξέχαστα για τον ελληνικό λαό προπάντων… Τρίτη Κυριακή η Αθήνα βάφεται με αίμα. […] Το Σάββατο μεσημέρι [2 Δεκεμβρίου] ήμουνα με τον Ποπόβ και τον Τσερνισόβ στην πρεσβεία. Καθόμαστε στη μεγάλη σάλα της πρεσβείας. Τους έλεγα: “Αύριο κάνουμε διαδήλωση και συλλαλητήριο. Αν μας χτυπήσουν, αύριο κιόλας αρχίζει το πανηγύρι. Αν μας χτυπήσουν οι Αγγλοι, θα τους χτυπήσουμε. Ολα έχουν προβλεφτεί. Ο λαός δεν μπορεί άλλο ν’ ανεχτεί αυτή την κατάσταση”. Ο Ποπόβ ήταν ταραγμένος…
»Πήγαμε μαζί στην Αχτίδα της Κυψέλης. Ο Ζέβγος, η Χρύσα, εκείνος κι εγώ… Την Πέμπτη οι Αγγλοι θα ’παιρναν μέρος για να υποστηρίξουν τους συνεργάτες των Γερμανών και τους δολοφόνους του λαού» (σελ. 156, 157, 162).
Εδώ φαίνεται πως ο Ποπόφ γνώριζε για τη στάση της Σοβιετικής Ενωσης αφού είχε μεταβεί στην Αχτίδα της Κυψέλης, άκουγε τα μαντάτα και, φυσικά, η ηγεσία του ήξερε τι θα συμβεί. Μαρτυρίες που οξύνουν τη συλλογική αυτογνωσία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας