Υπάρχει μεγάλη κινητικότητα στα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης προκειμένου, υποτίθεται, να ανανεωθούν και να εκπροσωπήσουν τη μεγάλη προοδευτική παράταξη που θα μπορέσει να αναλάβει την κυβέρνηση στις επόμενες εκλογές. Υπάρχει κανείς, στ' αλήθεια, που να θεωρεί ότι ο Ανδρουλάκης, η Διαμαντοπούλου, ο Γερουλάνος, η Γιαννακοπούλου, ο Κατρίνης, ο Κασσελάκης, ο Πολάκης ή η Γεροβασίλη θα μπορούσαν, έστω υπό ευνοϊκές συγκυρίες και προϋποθέσεις, να ενώσουν τους προοδευτικούς πολίτες και να δημιουργήσουν ένα πλειοψηφικό ρεύμα που θα ανατρέψει το σημερινό καθεστώς; Υπάρχει μήπως κανείς που θεωρεί ότι πράγματι το πιστεύουν αυτό οι ίδιοι οι υποψήφιοι και απλώς δεν αντιλαμβάνονται την περιορισμένη τους απήχηση;
Δεν υποτιμώ την αξία ή τη συνεισφορά κάποιων από αυτούς – το αντίθετο. Δεν είχαν όμως, μήπως, μέχρι τώρα την ευκαιρία να επισημάνουν οι υποψήφιοι αρχηγοί του ΠΑΣΟΚ (που φιλοδοξούν να εκπροσωπήσουν τους προοδευτικούς πολίτες της Κεντροαριστεράς) τη δεξιά στροφή του και την αποστασιοποίησή του από τις αξίες του κοινωνικού κράτους; Ή μήπως δεν είχαν την ευκαιρία οι υποψήφιοι αρχηγοί του ΣΥΡΙΖΑ να διαπιστώσουν τις ασύμμετρες υποσχέσεις και τον λαϊκισμό στελεχών του, τα οποία αρχικά βρήκαν ελκυστική την ιδεολογία του, στη συνέχεια τις καρέκλες του και τώρα δίνουν μάχη χαρακωμάτων για ένα σκαμπό; Δεν είχαν μήπως την ευκαιρία οι υποψήφιοι αρχηγοί των δύο κομμάτων να ασκήσουν εγκαίρως αυστηρή κριτική στο κόμμα τους, να παρουσιάσουν τις δικές τους διακριτές ιδεολογικές απόψεις και να διαπιστώσουν τη δική τους κοινωνική απήχηση;
Την είχαν. Και άρα γνωρίζουν σήμερα που είναι υποψήφιοι ότι, καλώς ή κακώς, κανείς τους δεν έχει πραγματικά τη δυναμική, την κοινωνική απήχηση και τα εχέγγυα να ηγηθεί μιας μεγάλης, πλειοψηφικής προοδευτικής παράταξης με κέντρο την κοινωνία. Δικαιολογημένα, λοιπόν, μπορεί να αμφισβητήσει κανείς το αν είναι πράγματι αυτός ο άμεσος στόχος τους ή αν επιδιώκουν να δημιουργήσουν μια ακόμα ομάδα, έναν ακόμη κομματικό μηχανισμό, που δεν αντιστοιχεί σε κάποια διακριτή ιδεολογική τάση αλλά αποτελεί συνασπισμό προσώπων που θα παίξει κάποιο ρόλο στις μελλοντικές εσωκομματικές ισορροπίες. Ωστόσο, ως υποψήφιοι χωρίς ουσιαστική προοπτική να δημιουργήσουν ένα πλειοψηφικό ρεύμα, δεν ενώνουν τους προοδευτικούς πολίτες αλλά τους διχάζουν. Δεν λύνουν το κοινωνικό πρόβλημα, το διαιωνίζουν. Δεν αποκαθηλώνουν τον Μητσοτάκη, τον εδραιώνουν. Δεν ανακόπτουν την επέλαση της Ακροδεξιάς, την επιταχύνουν.
Οι τραγελαφικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ είχαν, απρόσμενα, μια πολύ θετική συνέπεια. Αποκαλύφθηκε περίτρανα η δυσωδία των κομματικών μηχανισμών. Οι μηχανισμοί σπανίως αντιστοιχούν σε ιδεολογικές τάσεις, όπως παραπλανητικά παρουσιάστηκε στην κοινωνία μέχρι σήμερα· αντίθετα, λειτουργούν συνήθως ως παρασκηνιακά εργαλεία με τα οποία διασφαλίζουν την επικράτησή τους πολιτικοί χωρίς ιδεολογία. Δεν είναι, λοιπόν, οι ιδεολογικές αποκλίσεις το πραγματικό πρόβλημα της σημερινής πολυδιάσπασης των προοδευτικών δυνάμεων, όπως ψευδώς παρουσιάζεται· είναι η επικράτηση των μηχανισμών και η απουσία της ιδεολογίας.
Τέτοιους μηχανισμούς έχει και το ΠΑΣΟΚ, που δίνουν τώρα τη μάχη της συρρίκνωσης - δηλαδή τη μάχη της καρέκλας, με πρόταγμα τη δήθεν ηρωική παραμονή τους στις επάλξεις τις δύσκολες ώρες. Ομως, τις δύσκολες ώρες η κοινωνία δεν χρειάζεται αμίλητους κομματικούς φρουρούς που περιμένουν υπομονετικά να εξαργυρώσουν τη σιωπή τους. Αυτό λοιπόν που παρουσιάζεται ως δήθεν ηρωική στάση είναι στην πραγματικότητα αδυναμία και μειονέκτημα. Είναι η σιωπή που σημαίνει συναίνεση. Είναι το βούτυρο στο ψωμί της Ακροδεξιάς που επελαύνει.
Ο Χάρης Δούκας δεν είναι η λύση. Είναι μία -η μόνη, σε αυτή τη συγκυρία- ενδεχόμενη λύση, αν δεν εκπροσωπήσει αποκλειστικά το κομματικό ΠΑΣΟΚ, αλλά τους προοδευτικούς πολίτες και, τελικά, την κοινωνία. Αν καταφέρει, δηλαδή, να παρακάμψει τους φθαρμένους κομματικούς μηχανισμούς του, να προτάξει μια ιδεολογία που υπηρετεί την κοινωνία και να ακούσει πραγματικά την κραυγή της. Και βέβαια, με αυτά τα κριτήρια θα πρέπει να κριθεί αυστηρά από την αρχή, αν του δοθεί η ευκαιρία.
*Καθηγητής ΗΜ&ΜΥ, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας