Στη θεωρητικο-πολιτική έρευνα όπως και στην πολιτικο-πρακτική συνθήκη όλα τα ζητήματα της δημοκρατίας εντάσσονται στο πολιτικό πλαίσιο της επεξεργασίας των εκάστοτε πολιτικών δεδομένων.
Μ’ αυτή τη σύντομη εισαγωγή επιδιώκω να επισημάνω δύο μείζονες πολιτικές παθογένειες της εποχής μας. Η πρώτη είναι αυτή που αναφέρεται στη ρευστοποίηση των πολιτικών κομμάτων. Δεν υφίστανται πια τα κλασικά κόμματα της Δεξιάς και της Αριστεράς. Και η άλλη πολιτική παθογένεια έχει να κάνει με την εκφορά του σχετικού ζητήματος στη δημόσια σφαίρα. Αντί να μιλάει επί του ζητήματος ο «συνταγματικός λαός», τον ρόλο του δημόσιου ομιλητή επωμίζονται οι «δημοσκοπήσεις»!
Επομένως από τη μια δεν έχουμε τελικά πολιτικά κοινοβουλευτικά κόμματα στην Ελλάδα. Αλλά από την άλλη, ενώ σε επίπεδο δημοσκοπήσεων κατανοεί ο ελληνικός λαός τον «βαθμό μηδέν» της πολιτικής, είναι ο ίδιος ανήμπορος να οργανωθεί ως πολιτικό υποκείμενο. Η κρίση, όπως φαίνεται, είναι θεσμική.
Η λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης έχει ισοπεδώσει την ελληνική πολιτική κοινωνία. Δεν υπάρχουν κόμματα. Δεν υπάρχει κράτος. Είμαστε σ’ αυτές τις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης μια «χώρα» (κατά τον Πλάτωνα) που επεξεργάζεται μεθόδους και μηχανισμούς επιβίωσης (βλ. την υπόθεση του υπερτουρισμού!)
Κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος (κατά τον Ντεκάρτ) -και υποθέτω, όλοι μας ανήκουμε σ’ αυτή την κατηγορία- δεν μπορεί παρά να σκεφθεί τη «συνθήκη της ζωής του». Τι σημαίνει αυτή η επισήμανση; Σημαίνει πως κάθε άνθρωπος ως άτομο και ως μέλος μιας συλλογικής κοινότητας αποφασίζει και πράττει σύμφωνα μ’ έναν «κανόνα». Στην προκειμένη περίπτωση μιλάω για τον πολιτικό κανόνα της δημοκρατίας.
Στην Ελλάδα των ημερών μας η δημοκρατία δεινοπαθεί. Δεν υπάρχουν κόμματα. Δεν λειτουργεί το κράτος. Η περιώνυμη ρευστοποίηση αφορά όλους τους θεσμούς. Και τελικά ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να αναμένει άλλο! Τι μπορεί να γίνει; Αυτό είναι το πολιτικό και ταυτόχρονα οντολογικό ερώτημα για την Ελλάδα. Τι μπορεί να γίνει;
Δεν θα απαντήσω σ’ αυτό το ερώτημα. Θα πρέπει να προηγηθούν αναλύσεις και ερμηνείες για τη Δεξιά και την Αριστερά με θέμα τη μεταπολεμική και τη μεταπολιτευτική περίοδο. Η «κατασκευή» της πολιτικο-κοινωνικής συνείδησης δεν είναι υπόθεση τυχαία και τεχνοκρατική. Είναι υπόθεση πρωτίστως πολιτική.
* Πολιτικός φιλόσοφος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας