Οι νομιμοποιητικές διαδικασίες για την εκλογή προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ–Π.Σ. ολοκληρώθηκαν (25 Σεπτεμβρίου 2023). Και πρόεδρος εξελέγη ο Στέφανος Κασσελάκης. Από δω και πέρα το πολιτικό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. εισέρχεται σε μια νέα φάση εξέλιξης, η οποία θα προσδιορίσει τελικά, μεταξύ των άλλων, και τη θέση του στο πολιτικό σύστημα.
Ας εξετάσουμε τώρα πώς διαμορφώνονται τα πολιτικά πράγματα στο εσωτερικό του κόμματος. Κατά την άποψή μου έχουν διαμορφωθεί δύο κέντρα εξουσίας, τα οποία διαφέρουν ριζικά μεταξύ τους. Το ένα κέντρο είναι ο πρόεδρος του κόμματος και μπορούμε να το ονομάσουμε τεχνολογικό. Το άλλο κέντρο είναι το ίδιο το κόμμα και πρόκειται για το κατεξοχήν πολιτικό κέντρο εξουσίας. Κάνουμε αυτόν τον διαχωρισμό, επειδή τα δύο αυτά κέντρα έχουν γεννηθεί από διαφορετικές διαδικασίες καταγωγής και η λειτουργία τους επιτελείται εντός διαφορετικών δομών.
Στη δημοσιογραφική διάλεκτο μιλάμε για «δύο κόμματα στη συσκευασία του ενός»! Το ερώτημα που διατυπώνεται είναι το εξής: Μπορούν να λειτουργήσουν τα δύο αυτά κέντρα εξουσίας συμπληρωματικά ή μήπως θα ανταγωνίζεται το ένα το άλλο καθ’ όλη τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου (δηλ. μέχρι τον Ιούνιο του 2027); Κατά την άποψή μου τα δύο αυτά κέντρα εξουσίας λειτουργούν ως δύο διαφορετικά γλωσσικά μοντέλα και ως δύο διαφορετικά μοντέλα πολιτικής.
Το τεχνολογικό κέντρο από την «κατασκευή» του δεν μπορεί να αρθρώσει πολιτική και η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι η ψηφιακή γλώσσα και όχι η γλώσσα του ανθρώπου. Ολοι έχουμε παρατηρήσει ότι ο πρόεδρος στην επαφή του με τους πολίτες (;) μιλάει τη γλώσσα των υπολογιστών. Δεν εκφέρει πολιτικό Λόγο, αλλά επαναλαμβάνει στερεοτυπικές εκφράσεις συναισθηματικής νοημοσύνης όπως αυτές που χρησιμοποιούνται στις ψηφιακές μηχανές! Από την πλευρά τους οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή μαζί του δεν αυτοπροσδιορίζονται ως πολίτες αλλά ως απελπισμένα όντα που αγκαλιάζουν την ψηφιακή μηχανή ως κούκλα για να ξεφύγουν από τα βάσανά τους.
Το πολιτικό κέντρο εξουσίας εκφράζεται από το ίδιο το κόμμα, με τις οργανωτικές δομές του και τις διαδικασίες λειτουργίας του. Το κέντρο αυτό εκφέρει πολιτικό Λόγο και είναι το κατεξοχήν γλωσσικό μοντέλο «παραγωγής πολιτικής». Το ίδιο το κόμμα δεν γεννήθηκε μέσω τεχνολογικών και ψηφιακών διαδικασιών, όπως ο πρόεδρός του. Είναι η σύγχρονη έκφραση μιας μακρόχρονης πορείας της Αριστεράς, η οποία ως κοινωνική και πολιτική δύναμη διαμόρφωσε την πολιτική ταυτότητα του τόπου μας.
Προσπαθώ να σκιαγραφήσω τις διαφορές ανάμεσα στα δύο κέντρα εξουσίας (γλωσσικά μοντέλα και τύπους πολιτικής) στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για να καταλήξω σ’ ένα πολιτικό συμπέρασμα, το οποίο είναι το εξής: Η σύγκρουση και η διαπάλη ανάμεσα σ’ αυτά τα κέντρα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θα διεξάγεται καθ’ όλη τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου, επειδή το «επίδικο αντικείμενο» είναι η ισχύς (Macht).
Στην ιστορική εξέλιξη του ανθρώπου επιβιώνει εκείνη η οντότητα που αποκτά την ισχύ έναντι των άλλων όντων και επιβάλλει τελικά την ηγεμονία της. Το κόμμα ως πολιτικό κέντρο εξουσίας θα διατηρήσει την ηγεμονία του έναντι του ψηφιακού και τεχνολογικού κέντρου του προέδρου του, στον βαθμό που θα κατορθώσει να «μεταμορφώσει» το τελευταίο σε πολιτικό κέντρο. Κάτι τέτοιο φαίνεται να είναι δύσκολο έργο, αλλά μόνον τότε ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θα επιβεβαιώσει την ταυτότητά του ως αριστερό κόμμα στο πολιτικό μας σύστημα.
* Kαθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας