Κουρδικό σταυρόλεξο

Η τετραμερής συνάντηση της Μόσχας που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί προχθές Πέμπτη, με τη Ρωσία και το Ιράν να μεσολαβούν μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, ματαιώθηκε με πρωτοβουλία του Ασαντ.

Δεν μπορούμε να συνομιλήσουμε με την Τουρκία όσο αυτή κατέχει τμήματα της επικράτειάς μας, πρόσθεσε αναφερόμενος προφανώς στο Αφρίν και στο Ιντλίμπ όπου τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις στηρίζουν τους ανακυκλωμένους τζιχαντιστές Σύρους αντικαθεστωτικούς.

Η στιγμή ήταν όσο ποτέ κατάλληλη καθώς ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ και ο επικεφαλής του CENTCOM, του στρατηγείου που έχει στην αρμοδιότητά του τη Μέση Ανατολή, επισκέφθηκαν με διαφορά μιας βδομάδας τη Βορειοανατολική Συρία που διοικείται μετά το 2011 από το συριακό παρακλάδι του ΡΚΚ και υπήρξε πολύτιμος σύμμαχος των αμερικανικών δυνάμεων στη σύγκρουση με τους τζιχαντιστές του «Ισλαμικού κράτους».

Ο Ασαντ λέει το αυτονόητο, ότι δηλαδή δεν μπορεί να διαπραγματευθεί την επάνοδο των συνόρων της Βορειοανατολικής Συρίας με τη Νοτιοανατολική Τουρκία υπό τον έλεγχο της Δαμασκού όσο η Τουρκία είναι παρούσα σε συριακό έδαφος και δεν δεσμεύεται ρητά ότι θα αποχωρήσει.

Με τις ΗΠΑ να μη δέχονται να συζητήσουν τις ενστάσεις της τουρκικής πλευράς για την πολιτική στήριξης των Κούρδων, δεν μένει τίποτε άλλο στην Τουρκία παρά η διαπραγμάτευση με τη Συρία, μέρος της επικράτειας της οποίας παραμένει η κουρδική βορειοανατολική περιοχή της χώρας.

Η Τουρκία έπαιξε και έχασε στη Συρία.

Οποιος είχε την τύχη να είναι παρών στη Διεθνή Διάσκεψη των Φίλων της Συρίας στο Μαρακές του Μαρόκου, στις αρχές Δεκεμβρίου του 2012, θα σχημάτιζε την εντύπωση ότι ο Ασαντ μετρά τις τελευταίες μέρες του στην εξουσία, ενώ η επόμενη μέρα στη Δαμασκό ξημερώνει με τη χώρα προτεκτοράτο της Τουρκίας.

Στους διαδρόμους της διάσκεψης κυκλοφορούσαν οι νέοι –έτσι νόμιζαν– ιδιοκτήτες της Συρίας, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας Φαμπιούς και της Τουρκίας Νταβούτογλου αλλά και ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Γουίλιαμ Μπερνς, σημερινός επικεφαλής της CIA.

Τότε οι παρ’ ολίγον πορθητές της Δαμασκού, Νταβούτογλου και Ερντογάν, δεν φαίνονταν να θυμούνται πού είχαν περάσει και με ποιους παρέα το καλοκαίρι του 2010 στην Αττάλεια.

Εκεί τα προεδρικά ζευγάρια Ερντογάν και Ασαντ έκαναν ξένοιαστες διακοπές, με τον Ερντογάν να λέει στους δημοσιογράφους ότι με τον αδελφό του Μπασάρ συζήτησαν την τελωνειακή ένωση των δύο χωρών αλλά και την κατάργηση των συνοριακών ελέγχων.

Αν οι Ευρωπαίοι έκαναν τη ζώνη Σένγκεν, τότε εγώ και ο αδελφός μου Μπασάρ θα φτιάξουμε τη ζώνη Σάμγκεν (Σαμ είναι η Δαμασκός στα αραβικά), έλεγε ο Ερντογάν στους εκπροσώπους των ΜΜΕ.

Σήμερα, σχεδόν το σύνολο της Συρίας ελέγχεται από το καθεστώς της Δαμασκού με δύο εξαιρέσεις, το Αφρίν και το Ιντλίμπ στη Βορειοδυτική Συρία, όπου σταθμεύουν με την ανοχή της Ρωσίας τουρκικές δυνάμεις, αλλά και την Κουρδική Βορειοανατολική Συρία όπου σταθμεύουν μονάδες των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ.

Ο Ασαντ δεν δέχεται να συζητήσει με τον Ερντογάν αν οι τουρκικές δυνάμεις δεν αποχωρήσουν από τη χώρα.

Αν η Αγκυρα υποκύψει στη Δαμασκό, τότε θα προκύψει ένταση στη Βορειοανατολική Συρία ανάμεσα στις δυνάμεις του Ασαντ από τη μια μεριά και τους Κούρδους του PYD-YPG και τις ειδικές δυνάμεις των ΗΠΑ από την άλλη.

Στον επίλογο της δεκαετούς σύγκρουσης στη Συρία, η Τουρκία καλείται από όλους τους εμπλεκομένους να επιστρέψει εκεί όπου βρισκόταν στις αρχές του 2011.