Ευθύνη η ανεπιθύμητη

Αν για λίγο μπορεί να παραμεριστεί η οργή έναντι της εγκληματικής αδράνειας του αυτοκρατορικού κράτους Μητσοτάκη, μόνο θυμηδία προκαλεί η απίστευτη μωρία του επιχειρήματός του «όλοι φταίνε», προκειμένου οι κυβερνώντες να αποσείσουν ή τουλάχιστον να ελαφρύνουν πάνω τους το βάρος της ενοχής.

Η μετάθεση ευθυνών είναι ο εύκολος, κατηφορικός δρόμος τον οποίο επιλέγουν όσοι αρνούνται να αναλάβουν τον ρόλο τους και να ασκήσουν όπως πρέπει το καθήκον τους. Είμαι βέβαιη ότι όλοι έχουμε δοκιμάσει την πικρή εμπειρία τού «φόρτωσέ τα στον προηγούμενο» και είμαστε... εντάξει.

Από τη θητεία μου στην εκπαίδευση, ηχεί ακόμα στα αυτιά μου η μόνιμη διαμαρτυρία από βαθμίδα σε βαθμίδα για την ευθύνη κάποιων άλλων που τα παιδιά δεν ανταποκρίνονταν όπως θα έπρεπε στη διδακτική πράξη.

Στο Λύκειο φταίει το Γυμνάσιο που στέλνει τα παιδιά αγράμματα – και δηλαδή τι θα κάνουμε εμείς; θα αρχίσουμε ξανά από το «λύω, λύεις, λύει»; Το Γυμνάσιο εξανίσταται για το πώς έρχονται τα παιδιά από το Δημοτικό – «καλά καλά δεν ξέρουν ούτε ανάγνωση». Οι δάσκαλοι απορούν με τους γονείς – «από το σπίτι τους δεν μαθαίνουν τίποτα αυτά τα παιδιά;». Εως την απογείωση στο Πανεπιστήμιο – «πώς έφτασαν με τόση ασχετοσύνη μέχρι εδώ»;

Φυγόδικο και βολικό πάντα να φταίει κάποιος άλλος προκειμένου το μαχαίρι να μην μπαίνει ποτέ στο κόκαλο, να αποφεύγονται οι βαθύτερες αιτίες του κακού στη ρίζα των απαρχαιωμένων δομών και των συμφερόντων, εκεί από όπου τελικά θα μπορούσε να αναβλύσει έστω λίγη αλλά γνήσια αυτοκριτική, ιδίως να ξεμυτίσει η ελπίδα μιας αλλαγής.

«Ατομική ευθύνη» διακήρυττε ο πρωθυπουργός μπροστά σε κάθε δυσκολία, σπεύδοντας μάλιστα να δώσει και το καλό παράδειγμα, μια με το ποδήλατο στην Πάρνηθα και μια με τα εορταστικά γεύματα εν καιρώ εγκλεισμού. Λοιπόν, κύριε Μητσοτάκη, ως πρώτος τη τάξει σ’ αυτή τη χώρα, γιατί δεν αναλαμβάνετε την ευθύνη τώρα που το κακό έχει διαστάσεις εθνικής τραγωδίας;

* Φιλολόγος, συγγραφέας