Ο εναντιούμενος εις την εξουσίαν

«Κανένας δεν μπορεί να αποκαθάρει το βιβλίο του από τη σκουριά από την οποία δεν είναι ο ίδιος απαλλαγμένος», έγραψε ο Βιτγκενστάιν στο προοίμιο των Φιλοσοφικών του Παρατηρήσεων. Τη θυμήθηκα τη φράση, βλέποντας την ονομαστική εορτή του Αρχιεπισκόπου μας, συνοδεία «επίλεκτων» της πολιτικοοικονομικής εξουσίας. Τη θυμήθηκα σε συνδυασμό με τη ρήση της υπέροχης Θεολογίας της Απελευθέρωσης, που λέει πως το θρησκευτικό συναίσθημα που μιλά για έμπρακτη αγάπη, δηλαδή για αλληλεγγύη, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ένα παγκόσμιο κίνημα που θα φέρει, από το μετερίζι του, «την ευθύνη για δικαιοσύνη στον κόσμο», για να θυμηθούμε τον σπουδαίο υπέρμαχο του διαθρησκευτικού διαλόγου, Paul Knitter.

Κι όμως η θρησκεία (δρώντας ως «αρχέτυπο» εκκοσμίκευσης), αιώνες στηρίζει την πιο κυνική εκδοχή της πολιτικής, μετατρεπόμενη συχνότατα στην πιο ανάλγητη εξουσία. Αφού «στο όνομα του Θεού» -χειριστικά χρησιμοποιημένο σε όλο το εύρος της μυθολογίας του για τα συμφέροντα των μεγαλοεκπροσώπων του και όλων όσοι διαπλέκονται μαζί τους σε ένα πολυδαίδαλο δίκτυο μικροδυνάμεων- δολοφονήθηκαν περισσότεροι και περισσότερες από ό,τι στο όνομα οποιασδήποτε άλλης απόλυτης ιδέας στον κόσμο.

Βέβαια, η συγκριτική μελέτη των Ευαγγελίων καταδείχνει τη συστηματική παραποίηση των λόγων του Ιησού, που νεκρό τον εγκολπώθηκε το σύστημα το οποίο αντιπάλεψε και που τον θανάτωσε, διπλά σταυρωμένος μετά τον θάνατό του… Το «Μακάριοι οι πτωχοί ότι υμετέρα εστίν η βασιλεία του θεού» (κατά Ματθαίον) μετατράπηκε στο «μακάριοι οι πτωχοί το πνεύματι». Το «Μη φοβηθείτε αυτούς που βίαια ξεσπούν την αγανάκτησή τους, αλλά αυτούς που μετά τους σκοτωμούς έχουν την εξουσία» (κατά Λουκάν) και το «δεν υπάρχει κανείς(-μια) που να μην άφησε το σπίτι του… για όσα κηρύσσω» (Κατά Μάρκον) μετατράπηκε στην αγία τριάδα της Κοινωνικής Ακινησίας «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια».

Το «φωτιά ήρθα να βάλω στη γη… θα σας μισούν στις συναγωγές (βλ. καθωσπρέπει χώρους κι εκκλησιές) μετατράπηκε στο «διά να διάγωμεν βίον ησύχιον… πάσα ψυχή ας υποτάσσεται εις τας ανωτέρας εξουσίας…», «Ο εναντιούμενος εις την εξουσίαν εναντιούται εις την εντολήν του θεού…»…(επιστολές Παύλου). Στο «Κανείς δεν μπορεί ν' αρπάξει τα αγαθά του ισχυρού, αν δεν δέσει πρώτα τον ισχυρό» (κατά Μάρκον) και «Είστε φίλοι μου…(σ.σ. ισάξιοί μου) δεν σας αποκαλώ δούλους», (κατά Λουκάν) ανταπαντά ο χριστιανισμός του Ρωμαίου ολιγαρχικού Παύλου, που υιοθετήθηκε από τις εξουσίες και θριάμβευσε (μετά τον περίεργο θάνατο πραγματικών μαθητών του Ιησού με ιωνική παιδεία, όπως ο Στέφανος…): «…Δούλοι, υπακούετε εις τους κατά σάρκαν κυρίους σας μετά φόβου και τρόμου ως εις Χριστόν εκπληρούντες το θέλημα…». Φαντάσου, όμως, να γιόρταζε ένας Ιεράρχης «εκτιθέμενος», καλώντας άστεγους/ες, άνεργους/ες, κακοποιημένες/ους, ανάπηρους/ες, μόνες μητέρες, πρόσφυγες, ομοφυλόφυλους/ες, εργάτες κι εργάτριες…

Αυτό θα ήταν ο Χριστιανισμός, όταν στις πρωτοχριστιανικές κοινότητες είχε τη ρώμη ενός αληθινού συμβολισμού. Τελικά, «αλίμονό σας, όταν οι άνθρωποι μιλούν καλά για σας, από κάτι τέτοιους φτιάχνονται οι ψευτοπροφήτες…».