Από την εμβάθυνση στην αποδόμηση;

Οταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24/2 λειτούργησε σαν αυτόματη αντανακλαστική αντίδραση η αισιοδοξία ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση προχωρά εν μέσω κρίσεων.

Τρεις και πλέον μήνες μετά δεν τίθεται πλέον το ερώτημα αν το Βερολίνο θα υπερβεί τα δύο ευρωπαϊκά του ταμπού, την αμοιβαιοποίηση των κινδύνων μέσω του κοινού δανεισμού αλλά και τη μεταφορά πόρων από τον πλεονασματικό Βορρά στον ελλειμματικό Νότο.

Αργά αλλά σταθερά το πραγματικά κρίσιμο ερώτημα είναι αν ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι η αφετηρία μιας δυναμικής αποδόμησης, αν όχι αποσάθρωσης, των κεκτημένων της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Σιωπηρά αλλά σταθερά το πραγματικό ερώτημα που τίθεται είναι αν μία από τις πιο βαρύνουσες παρενέργειες του πολέμου στην Ουκρανία δεν είναι άλλη από την οριστική και μη αντιστρέψιμη εξάντληση της προωθητικής δυναμικής της Ε.Ε.

Ετη φωτός μοιάζει να μας χωρίζουν από τον βολονταρισμό της ομιλίας Φίσερ στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου την άνοιξη του 2000 ή τις πιο πρόσφατες παρεμβάσεις του Μακρόν το φθινόπωρο του 2017 στην Πνύκα και μετά στη Σορβόνη.

Θα επιβιώσει η ΕΣΣΔ μέχρι το 1987; ήταν το ερώτημα που έθετε ο Σοβιετικός διαφωνών Αμαλρικ από τα μέσα της δεκαετίας του ‘70.

Θα επιβιώσει έστω και στη σημερινή προβληματική της κατάσταση η Ε.Ε. των 27 της σκληρής συνολικής δοκιμασίας που αποτελούν ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αντιπαράθεση Δύσης-Ρωσίας;

Τα ιστορικά προηγούμενα δεν εμπνέουν και ιδιαίτερη αισιοδοξία, καθώς στο τέλος του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου κατέρρευσαν τρεις πολυεθνικές αυτοκρατορίες, η Αυστροουγγαρία, η τσαρική Ρωσία και η Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Δεν θα ξυπνήσουμε μια μέρα για να μάθουμε τη διάλυση της Ε.Ε. όπως τη διάλυση της ΕΣΣΔ στα τέλη του 1991.

Το τέλος της Ε.Ε. θα είναι μια αργόσυρτη δυναμική αυτοακύρωσης που θα παραπέμπει στη μετάλλαξη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας σε Βρετανική Κοινοπολιτεία και μετά σε Κοινοπολιτεία, ένα σχήμα για το οποίο ουδείς ανησυχεί αν διαλύθηκε ή αν υπάρχει.

Η Γερμανία, που τράβηξε χειρόφρενο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μετά την έναρξη της κρίσης στην ευρωζώνη την άνοιξη του 2010, μόλις έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί το στρατηγικό αδιέξοδο στο οποίο αυτοεγκλωβίστηκε, με συνέπεια η Ε.Ε. να τρέχει πίσω από τα γεγονότα που διαμορφώνουν πλέον μια περιφερειακή αλλά και παγκόσμια ατζέντα ερήμην της Γηραιάς Ηπείρου.