Ποιος χρονικός ορίζοντας;

Σε μια συζήτηση στην οποία οι υπερασπιστές του αποπληθωρισμού επιχειρηματολογούσαν ότι η συνταγή τους θα αποδώσει μακροπρόθεσμα ο Κέινς παρενέβη με την επισήμανση ότι μακροπρόθεσμα όλοι θα έχουμε πεθάνει («In the long run we are all dead»).

Ο χρονικός ορίζοντας δεν είναι καθοριστικός για τη μία ή την άλλη δημοσιονομική πολιτική αλλά και για τις αντοχές της Δύσης στις παρενέργειες του πολέμου στην Ουκρανία, άρα και για την ενότητα του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία.

Ενα φάντασμα σκιάζει τον ουρανό της Ευρώπης και κυρίως της Γερμανίας, η σκληρή πραγματικότητα που τη γνωρίζουν όλοι: ότι οι αντοχές της Ε.Ε. στις παρενέργειες των κυρώσεων εκτιμήθηκαν από την αρχή ως βραχυπρόθεσμες και οριακά μεσοπρόθεσμες, σε καμιά όμως περίπτωση ως μακροπρόθεσμες.

Οι θιασώτες στην Ουάσινγκτον ενός παρατεταμένου πολέμου στην Ουκρανία με στόχο τη φθορά του Πούτιν και της Ρωσίας δεν μπορεί να μη γνωρίζουν ότι η παράταση της σύγκρουσης είναι πέρα από τις αντοχές και τις δυνατότητες της Γηραιάς Ηπείρου να αντιμετωπίσει μια ταυτόχρονη ενεργειακή, επισιτιστική και προσφυγική κρίση συν δυσθεώρητου ύψους δαπάνες για εξοπλισμούς.

Παράταση της σύγκρουσης στην Ουκρανία ακόμη και ως πολέμου φθοράς χαμηλής έντασης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην αποσταθεροποίηση της Ευρώπης των 27 αλλά και στην υποτίμησή της στις ισορροπίες και τους συσχετισμούς της παγκοσμιοποίησης.

Η κατ’ αρχήν ομοφωνία-συναίνεση της Ε.Ε. στην απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν συντριπτικές κυρώσεις στη Ρωσία διατυπώθηκε με υπόθεση εργασίας τον σύντομο τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την επιστροφή στην κανονικότητα.

Ετσι διατυπώθηκε και η ρητορική της ενεργειακής απεξάρτησης της Γηραιάς Ηπείρου από τη Ρωσία με την ελπίδα, αν όχι την ακλόνητη βεβαιότητα, ότι δεν θα χρειαστεί η υλοποίησή της.

Αν η σύγκρουση τελικά παραταθεί δεν είναι μόνο η πολλαπλή κρίση που απειλεί να δημιουργήσει κοινωνική έκρηξη στις συμπιεσμένες από δεκαπέντε χρόνια λιτότητας και δυόμισι πανδημίας χώρες της Ε.Ε.

Αν ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν τερματιστεί σήμερα και η λήξη του παραπεμφθεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, τότε είναι βέβαιη όχι μόνο η σύμπηξη στρατηγικής συμμαχίας Ρωσίας και Κίνας αλλά και η επιθετική εξαγορά της ρωσικής παραγωγικής υποδομής από Κινέζους επενδυτές.

Είναι φανερό ότι στη διάρκεια και τις επιπτώσεις και παρενέργειες του πολέμου στην Ουκρανία διακυβεύονται οι παγκόσμιες ισορροπίες και συσχετισμοί των επόμενων δεκαετιών αλλά και πιο συγκεκριμένα η ίδια η επιβίωση της Ευρώπης ως κέντρου ισχύος του πλανήτη.

Με την διπλή ταυτόχρονη αντιπαράθεση με τη Ρωσία και την Κίνα και τις συμμαχίες που προωθούν για να στηρίξουν την πολιτική τους οι ΗΠΑ έχουν κάνει μια επιλογή, η οποία αν δεν τροποποιηθεί -ή ακόμη και εγκαταλειφτεί- απειλεί το κατ’ εξοχήν δημιούργημα της αμερικανικής μεταπολεμικής παντοδυναμίας, την ίδια την παγκοσμιοποίηση.

Στρατιωτικοί συνασπισμοί, περιφερειακά σχήματα οικονομικής ολοκλήρωσης και εμπορικών συναλλαγών, εναλλακτικά του δολαρίου νομίσματα αναφοράς, με ορατό τον κίνδυνο στο τέλος τη σταδιακή περιθωριοποίηση-παροπλισμό του ΟΗΕ και την υποκατάστασή του από αντίπαλους οργανισμούς περιφερειακής ασφάλειας.

Η αντίφαση είναι κραυγαλέα καθώς τριάντα χρόνια μετά το τέλος του πρώτου Ψυχρού Πολέμου και με προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή και οι επερχόμενες πανδημίες η πρόκληση μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης, αντί να υιοθετηθεί ως κοινός στόχος, επισκιάζεται από ανταγωνισμούς των μεγάλων δυνάμεων, οι οποίοι παραπέμπουν στην παγκόσμια αστάθεια που είχε διαμορφωθεί το 1914, παραμονές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.