«Λαμπράκη ζεις – Εσύ μας οδηγείς», είναι ένα από τα συνθήματα που έχει ακουστεί πολλές φορές σε λαϊκές εκδηλώσεις, μετά τη δολοφονία του Μαραθωνοδρόμου της Ειρήνης στις 22 Μαΐου του 1963.
Ομως, το ερώτημα είναι αν το σύνθημα αυτό που ίσχυσε προδικτατορικά ισχύει και σήμερα. Ο βουλευτής της Αριστεράς, πολυβαλκανιονίκης και «γιατρός των φτωχών» Γρηγόρης Λαμπράκης αποτελεί σύμβολο ενότητας της Αριστεράς και ευρύτερα του κινήματος ειρήνης, που με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία σε εξέλιξη, καλείται να αναγεννηθεί, με ψυχή του τη σύγχρονη Αριστερά.
Προσωπικά, θα πρόσθετα και το σύνθημα «Ο Λαμπράκης νίκησε έστω μετά θάνατον», για δύο λόγους. Ο πρώτος, διότι η δολοφονία του (ή αν θέλετε η θυσία του, καθώς είχε προειδοποιηθεί για ενδεχόμενη απόπειρα δολοφονίας του) πυροδότησε ένα μεγάλο κίνημα δημοκρατικής διεκδίκησης στη χώρα μας, ιδιαίτερα στον χώρο της νέας γενιάς, το οποίο οδήγησε στην παραίτηση και φυγή του Κωνσταντίνου Καραμανλή στο Παρίσι, ενώ λίγους μήνες μετά, ήρθε και η ήττα της ΕΡΕ στις εκλογές του Νοέμβρη του 1963.
Ο δεύτερος, διότι η πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης, την οποία είχε απαγορεύσει η Δεξιά και πολεμήσει η Ακροδεξιά αναγκάζοντας τον Λαμπράκη να την κάνει μόνος του με λίγους συνοδοιπόρους, καθιερώθηκε και έγινε μια ετήσια μεγάλη γιορτή της ειρήνης και προπαντός της ενωμένης Αριστεράς και άλλων προοδευτικών δυνάμεων.
Και αν μετά τη Μεταπολίτευση, την πορεία διεκδίκησαν η ΕΕΔΥΕ, προσκείμενη στο ΚΚΕ, και η ΑΚΕ, προσκείμενη στο ΚΚΕ Εσωτερικού, βαδίζοντας επί χρόνια χωριστά, στο τέλος της δεκαετίας του 1980, η πορεία έγινε μία και προάγγελος του ενωτικού αριστερού εγχειρήματος με τίτλο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου, που είχε συνοδευτεί από το σύνθημα «Ηρθε η ώρα της Αριστεράς». Το λέγαμε από το 1989, παρά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Με βάση τα προαναφερθέντα, ο Γρηγόρης Λαμπράκης ανήκει στη σύμπασα Αριστερά, θα έλεγα και στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, ενώ το ίδιο ισχύει και για την παράδοση των μαραθώνιων πορειών, αν και αναγνωρίζω προβάδισμα στην ΕΕΔΥΕ να την οργανώνει, καθώς ο Μαραθωνοδρόμος της Ανθρωπότητας υπήρξε αντιπρόεδρός της και με αυτή την ιδιότητα είχε πορευτεί τον Απρίλη του 1963, από το Ολντερμάστον στο Λονδίνο (80 χιλιόμετρα), μία εβδομάδα πριν κάνει το ίδιο από τον Τύμβο του Μαραθώνα.
Εχουμε όμως ευθύνη, οι αριστεροί όλων των αποχρώσεων, να εργαστούμε ώστε η εκάστοτε πορεία «στα βήματα του Γρηγόρη Λαμπράκη» να είναι ενωτική για την παράταξή μας και συσπειρωτική ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων.
*σύμβουλος του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης