Διαφωνώ με την άποψη ότι χάνονται οι ελπίδες για την ειρήνη στην Ευρώπη και για στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. στο πλαίσιο μιας νέας αρχιτεκτονικής πανευρωπαϊκής ασφάλειας, μετά τη μη αναμενόμενη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τις Φινλανδία και Σουηδία. Η εξέλιξη αυτή μειώνει κατά δύο τις ουδέτερες χώρες-μέλη της Ε.Ε., αφήνοντας στην κατηγορία αυτή τις Αυστρία, Ιρλανδία, Κύπρο και Μάλτα.
Θυμίζω ότι το Ελσίνκι φιλοξένησε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ΗΠΑ-ΕΣΣΔ πολλές διεθνείς διασκέψεις ειρήνης. Μεγαλύτερο και φωτεινότερο ορόσημο ειρήνης στην πρωτεύουσα της Φινλανδίας, η Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (1975), με τη συμμετοχή 33 χωρών της Ευρώπης (πλην Αλβανίας), των ΗΠΑ και του Καναδά.
Ορίστηκε έτσι ένας κοινός χώρος ασφάλειας για το βόρειο ημισφαίριο από το Βανκούβερ μέχρι το Βλαδιβοστόκ, ενώ τέθηκε επίσημα ως στόχος ο αφοπλισμός, πυρηνικός και συμβατικός, στο πλαίσιο μιας νέας αντίληψης καθολικής ασφάλειας, πολιτικής, οικονομικής, οικολογικής, ανθρώπινης.
Ομως, δεν επρόκειτο μόνο για μια διάσκεψη, αλλά για μια διαδικασία γνωστή ως ΔΑΣΕ, σε διαρκή κίνηση, με πρώτη συνάντηση μετά το Ελσίνκι στο Βελιγράδι. Η ελπιδοφόρα αυτή διαδικασία έφερε το πρώτο μεγάλο ρήγμα στον Ψυχρό Πόλεμο και δεν ανεκόπη από την κρίση των ευρωπυραύλων (πρώτο μισό δεκαετίας 1980) στις σχέσεις Ανατολής-Δύσης ούτε από τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν (1979).
Επιπλέον, γεννήθηκαν πρωτοβουλίες για περιφερειακές διαδικασίες ειρήνης και ασφάλειας, όπως ένα μεσογειακό «Ελσίνκι», καθώς και ένα βαλκανικό «Ελσίνκι». Νέα ορόσημα για τη ΔΑΣΕ μεταψυχροπολεμικά, η Χάρτα των Παρισίων (1990) και η μετεξέλιξή της σε ΟΑΣΕ (1994).
Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, με συνέπεια έναν νέο ψυχρό πόλεμο και τον αποκλεισμό της Ρωσίας από διεθνείς οργανισμούς, με πρώτο το Συμβούλιο της Ευρώπης, συνοδεύτηκε από προτάσεις οργανώσεων και ακτιβιστών της ειρήνης για ένα «νέο Ελσίνκι». Μόνο που το Ελσίνκι ως σύμβολο ειρήνης και ουδετερότητας στην Ευρώπη ενδέχεται να εκλείψει μετά την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Θλιβόμαστε γι' αυτό οι ειρηνιστές απανταχού της Ευρώπης, αλλά ακολουθούμε και το σύνθημα «ειρήνη η μόνη επιλογή για τη ζωή», που σημαίνει ότι και η τωρινή μεγάλη δοκιμασία για την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ασφάλεια θα ξεπεραστεί, όποια έκβαση και αν έχει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Θυμίζω ότι η διάσκεψη του Ελσίνκι το 1975 ήταν πρόταση της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά δεν θα γινόταν χωρίς την Οστπολιτίκ του Βίλι Μπραντ, την οποία καλείται να αναβιώσει ο σημερινός Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς.
*Συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας