«Οκτώ του Μάρτη – ημέρα γνώσης»

Η 8 Μαρτίου καθιερώθηκε ως ημέρα της γυναίκας ύστερα από πρόταση της Κλάρας Τσέτκιν στην πρώτη διεθνή συνάντηση γυναικών στην Κοπεγχάγη το 1910. Το 1857, αυτή την ημέρα, οργανώθηκε στη Ν. Υόρκη η πρώτη μεγάλη απεργία στην ιστορία των γυναικών με αίτημα ίση αμοιβή για ίση εργασία. Είναι η πρώτη φορά που γυναίκες με οργανωμένο τρόπο, μέσα από την κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων τους, ως περιθωριοποιημένου κοινωνικού στρώματος, συνειδητά διεκδικούν ισότιμη μεταχείριση.

Σήμερα, η 8 του Μάρτη είναι αφιερωμένη σε όλες τις γυναίκες που μάχονται να κρατηθούν στη ζωή αυτές και τα παιδιά τους από έναν πόλεμο που δεν τον κάλεσαν.

Ο Αϊνστάιν δεν ήταν προφήτης· ήτανε ένας επιστήμονας και τα λόγια του είναι το επιστημονικό συμπέρασμα για την καταστροφικότητα των πολέμων, που γίνονται πια με τα εξελιγμένα όπλα της τεχνολογίας των καιρών μας.

Ολα τα πολιτικά κέντρα, ευρωπαϊκά κοινοβούλια, OHE, NATO, κυβερνήσεις, ξεπέρασαν το ένα το άλλο σε υποκριτικές δηλώσεις για την επιτακτικότητα εξεύρεσης ειρηνικής λύσης. Τα ψηφίσματα των διαφόρων ευρωπαϊκών επιτροπών ήταν ευχολόγια για αποφυγή του πολέμου που όμως για να αποκατασταθεί το διεθνές δίκαιο –όπως υποστήριζαν– στην ανάγκη θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί βία!

Aνευθυνότητα, υπερασπίζουν δηλαδή τα ανθρώπινα δικαιώματα κάποιων σκοτώνοντας χιλιάδες από τους άλλους. Το ζήτημα όμως δεν είναι το αδιέξοδο και η αντίφαση των κέντρων εξουσίας που εμπλέκονται αυτή τη στιγμή, αλλά η χαρακτηριστική ανευθυνότητά τους.

Σε αντίθεση με την υπερεξελιγμένη σύγχρονη πολεμική τεχνολογία, οι αιτιάσεις και τα προσχήματα που περνάνε στον κόσμο από τα κάθε είδους μέσα επικοινωνίας, είναι τόσο παλιά όσο και ο ίδιος ο πόλεμος.

Η κυνική παραγνώριση της νοημοσύνης του μέσου ανθρώπου χαρακτηρίζει τα σημερινά πολιτικά και κυβερνητικά κέντρα εξουσίας, με αποκορύφωμα την Ελλάδα και τις δηλώσεις της κυβέρνησης.

Αυτός ο πόλεμος, όμως, όπως και όλοι οι άλλοι που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έχει και ένα άλλο κοινό χαρακτηριστικό που συνήθως δεν επισημαίνεται και δεν καταγράφεται σε καμία ιστορία.

Είναι μια σύρραξη που την αποφάσισαν και τη διεκπεραιώνουν οι άντρες, χωρίς την άποψη και τη συμμετοχή, έστω σε αντιπροσωπευτικό επίπεδο, του μισού πληθυσμού του πλανήτη μας.

Γυναίκες και παιδιά ακόμη μία φορά θα είναι θύματα, χωρίς να το έχουν επιλέξει, χωρίς να ρωτηθούν, χωρίς να έχουν την παραμικρή ευθύνη για την καινούργια περιπέτεια της ανθρωπότητας.

Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει ότι τίποτα δεν θα άλλαζε με μια ενδεχόμενη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα όπου παίρνονται αποφάσεις για τον πόλεμο.

Η ιδιομορφία όμως της γυναικείας σκέψης και η διαφοροποίησή της βασίζονται στο μεγάλο ιστορικό μάθημα που για χιλιάδες χρόνια παίρνουν οι γυναίκες: το κοινωνικό, χειραγωγημένο, υποβαθμισμένο και καταπιεσμένο στρώμα των γυναικών, μέσα από τις αντικειμενικές συνθήκες, βιώνει σε καθημερινή βάση τη βία και την καταστολή σε όλες τις μορφές της, με αποκορύφωμα αυτή του πολέμου. Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες έχουν άφθονη και πλούσια κεκτημένη εμπειρία αιώνων –που έχει γίνει πια επιστημονική γνώση– για τα συγκεκριμένα αποτελέσματα της βίας και του πολέμου που οδηγούν στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην καταρράκωση και την εξαθλίωση της ανθρώπινης προσωπικότητας και του κοινωνικο-πολιτιστικού επιπέδου ζωής.

Αρα, η γυναικεία σκέψη υπολογίζει και αναμετρά τα αποτελέσματα ενός πολέμου, χωρίς να τα εξωραΐζει και να τα παραμορφώνει, όπως συμβαίνει με την ανδροκρατική σκέψη και πράξη.

Οι γυναίκες δεν είναι από τη φύση τους ούτε ιδιαίτερα ειρηνόφιλες ούτε απεχθάνονται τον πόλεμο γιατί πληγώνεται ανεπανόρθωτα η μητρική τους υπόσταση.

Αυτά τα έχουν χρεώσει στις γυναίκες οι ανδροκρατικές κοινωνικές αντιλήψεις για να συγκαλύψουν τη μη συμμετοχή τους στις διαδικαστικές και τις αποφασιστικές ενέργειες.

Οι ίδιες οι γυναίκες, με την ανατροφή που δίνουν στα παιδιά τους, διαιωνίζουν τις ίδιες σχέσεις, ενώ παράλληλα φορτίζονται με όλη την ενοχή για τον χαμό των παιδιών τους στον πόλεμο.

Οι γυναίκες δεν φέρνουν στον κόσμο βίαιους άντρες και ήσυχες παθητικές γυναικούλες, προορισμένες για μητρότητα και θηλασμό, αλλά ισότιμα ανθρώπινα όντα που επιφορτίζονται με διαφορετικούς ρόλους. Ο κυρίαρχος ρόλος των γυναικών, σε τελευταία ανάλυση, είναι να λειτουργούν και να δρουν σύμφωνα με την όποια αντρική λογική και σκέψη. Οι άντρες αποφασίζουν για το πώς θα ζουν οι γυναίκες· αυτές δεν μπορούν να αποφασίσουν ούτε πώς θα πεθάνουν: στο κρεβάτι τους, από βομβαρδισμό ή από χημικά και βιολογικά όπλα;

Χρόνια Πολλά Γυναίκες!

 * επ. καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών, δικαστηριακή ψυχολόγος